សេដ្ឋកិច្ច
ហិរញ្ញវត្ថុ
អចលនទ្រព្យ
ជំនួញ
អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម
អាជីវកម្មថ្មី និងនវានុវត្ត
មាតិកាឌីជីថល
Khmer Insider
មរតកគំនិត
កម្ពុជា 360°
វិថីហិរញ្ញវត្ថុ
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីជាធនាគារដ៏ធំមួយប្រចាំតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលជួយសមាជិក និងដៃគូរបស់ខ្លួនតាមរយៈការផ្តល់ឥណទានហិរញ្ញប្បទាន(ប្រាក់កម្ចី) ជំនួយបច្ចេកទេស ជំនួយឥតសំណង និងការវិនិយោគមូលធនដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច។ នៅថ្ងៃនេះយើងនឹងស្វែងយល់ថា ធនាគារតំបន់មួយនេះមានប្រវត្តិនៃការបង្កើតឡើងយ៉ាងដូចម្តេច។
បើនិយាយពីការផ្តើមគំនិតបង្កើតធនាគារនេះ វាមានភាពស្រពេចស្រពិលថាតើនរណាជាម្ចាស់គំនិតផ្តួចផ្តើមនៃការបង្កើតធនាគារមួយនេះ។ នៅដើមឆ្នាំ១៩៥៦ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុជប៉ុនឈ្មោះ Hisato Ichimada បានស្នើឱ្យបង្កើតទីភ្នាក់ងារហិរញ្ញវត្ថុថ្មីមួយសម្រាប់តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ មួយឆ្នាំក្រោយមក គំនិតនេះត្រូវបានគាំទ្រដោយសេចក្តីប្រកាសមួយរបស់នាយករដ្ឋមន្រ្តីជប៉ុនលោក Nobusuke Kishi ស្តីពីការគម្រោងបង្កើតមូលនិធិពាណិជ្ជកម្មអាស៊ី ដើម្បីផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដែលមានការប្រាក់ទាប និងរយៈពេលវែងដល់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍នៅទ្វីបអាស៊ី។ ប៉ុន្តែដោយខ្វះការគាំទ្រទូលំទូលាយពីអន្តរជាតិ គំនិតនេះមិនបានលេចចេញជារូបរាងនោះទេ។
ក្រៅពីប្រទេសជប៉ុន នាយករដ្ឋមន្រ្តីស្រីលង្កាលោក Solomon Bandaranaike បានលើកឡើងពីលទ្ធភាពនៃការបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់ក្នុងឆ្នាំ១៩៥៩ ប៉ុន្តែគាត់ត្រូវបានគេលបធ្វើឃាត ដែលធ្វើឲ្យគម្រោងនេះរសាត់បាត់ទៅវិញ។ នៅឆ្នាំ១៩៦២ សំណូមពរមួយត្រូវបានធ្វើឡើងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរដោយធនាគារិកស្រីលង្កាម្នាក់ឈ្មោះ C. Loganathan ដែលគាត់ត្រូវបានគេអញ្ជើញឱ្យដាក់លិខិតនៅក្នុងវេទិការធនាគារអាស៊ីនៅឆ្នាំ១៩៦២ ហើយជាអ្នកដែលបានជ្រើសរើសប្រធានបទ “កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចតំបន់នៅអាស៊ី៖ ក្នុងការបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់បណ្តាប្រទេសនៃគណៈកម្មការសេដ្ឋកិច្ចរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងតំបន់អាស៊ី និងចុងបូព៌ា (ECAFE)” ។ ជាអកុសល លិខិតនេះមិនត្រូវបានគេដាក់បញ្ជូននោះទេ ព្រោះវេទិការធនាគារអាស៊ីនោះត្រូវបានលុបចោលដោយសារតែមានការផ្ទុះអាវុធប្រយុទ្ធគ្នារវាងឥណ្ឌានិងប៉ាគីស្ថាន។ ក្នុងពេលដំណាលគ្នានោះ អ្នកកាសែតសេដ្ឋកិច្ចជប៉ុនលោក Kaoru Ohashi ដែលដឹកនាំវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវឯកជននៅទីក្រុងតូក្យូបានប្រមូលមិត្តភក្តិមួយក្រុមដើម្បីពិភាក្សាអំពីគំនិតក្នុងការបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីនេះ។ ពួកគាត់បានចាប់ផ្តើមប្រជុំជារៀងរាល់ខែចាប់ពីខែតុលា ឆ្នាំ១៩៦២ តរៀងមក។ លោក Takeshi Watanabe អតីតនាយកប្រតិបត្តិប្រចាំប្រទេសជប៉ុននៃធនាគារពិភពលោក និងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ បានចូលរួមជាមួយក្រុមនេះនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៦៣ ដែលមានសមាសភាពជាមន្រ្តីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារិកជប៉ុន។ នៅខែសីហាឆ្នាំ១៩៦៣ ក្រុមនេះបានព្រាងឯកសារសង្ខេបមួយដែលមានចំណងជើងថា“ ផែនការឯកជនសម្រាប់ការបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី” ដែលក្នុងនោះពួកគាត់បានលើកឡើងថាធនាគារពិភពលោកត្រូវការធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់មួយដែលមានទឹកប្រាក់១ប៊ីលានដុល្លារ សម្រាប់បំពេញសកម្មភាពបន្ថែមក្នុងទ្វីបអាស៊ី ហើយពួកគាត់សម្រេចថា សហរដ្ឋអាមេរិកគួរតែចូលរួមក្នុងធនាគារនេះដើម្បីកុំឲ្យធនាគារនេះស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលជប៉ុនខ្លាំងពេក។ ទោះជាយ៉ាងណា សហរដ្ឋអាមេរិកនៅពេលនោះមិនមានជំនឿចិត្តពេញលេញក្នុងការចូលរួមនោះទេ។
នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៦៣ ធនាគារិកជនជាតិថៃវ័យក្មេងម្នាក់ឈ្មោះ Paul Sithi-Amnuai បានពន្យល់លម្អិតនៅក្នុងលិខិតសម្រាប់ ECAFE ដែលមានចំណងជើងថា “ករណីធនាគារក្នុងតំបន់សម្រាប់តំបន់ ECAFE – ដោយមានសេចក្តីយោងពិសេសក្នុងការអភិវឌ្ឍពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់”។ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៦៣ ECAFE បានកោះប្រជុំក្រុមអ្នកជំនាញលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។ នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៦៣ ក្នុងសន្និសីទរដ្ឋមន្ត្រីលើកទី១ ស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីដែលរៀបចំឡើងដោយ ECAFE នៅទីក្រុងម៉ានីល ដំណោះស្រាយមួយត្រូវបានអនុម័តយល់ព្រមលើសំណើបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍តំបន់អាស៊ី។ នៅខែតុលាឆ្នាំ១៩៦៤ ECAFE បានប្រមូលផ្តុំក្រុមអ្នកជំនាញដើម្បីចាប់ផ្តើមកិច្ចការនៃការធ្វើឲ្យគំនិតនេះលេចចេញជារូបរាង។ លោក Takeshi Watanabe ត្រូវបានគេអញ្ជើញឱ្យចូលរួមក្នុងក្រុមអ្នកជំនាញនេះ ហើយក្រោយមកគាត់បានក្លាយជាប្រធានទី១របស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ។
នៅខែមីនា ឆ្នាំ១៩៦៥ ECAFE បានបង្កើតគណៈកម្មាធិការពិគ្រោះយោបល់ដើម្បីរៀបចំសេចក្តីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀងបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ដែលត្រូវបានអនុម័តនៅក្នុងសន្និសីទថ្នាក់រដ្ឋមន្រ្តី ECAFE លើកទី២ ដែលបានធ្វើឡើងនៅខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ១៩៦៥ នៅទីក្រុងម៉ានីល។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះដែរ សមាជិកបានសម្រេចយកទីក្រុងម៉ានីលជាទីស្នាក់ការកណ្តាលនៃធនាគារក្នុងតំបន់នេះ។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះរដ្ឋាភិបាលចំនួន២២ បានចុះហត្ថលេខាលើមាត្រានៃកិច្ចព្រមព្រៀងបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ដែលនៅតែបើកចំហរហូតដល់ចុងខែមករាឆ្នាំ១៩៦៦។ ប្រទេសចំនួន ៩ ផ្សេងទៀតក្រោយមកបានចុះហត្ថលេខានៅទីក្រុងបាងកក។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះបានចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៦ ជាមួយនឹងការផ្តល់សច្ចាប័ន ឬការទទួលយកហត្ថលេខីចំនួន១៥ ដែលបានត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ការបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី។
គូសបញ្ជាក់ថា សព្វថ្ងៃនេះ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីមានប្រទេសជាសមាជិកចំនួន៦៨ ដែលក្នុងនោះមាន៤៩ប្រទេសស្ថិតក្នុងអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។ កាលពីឆ្នាំ២០២០កន្លងទៅ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីបានផ្តល់ឥណទានសម្បទានមានចំនួន ២៦,៩ប៊ីលានដុល្លារ (១៤៩គម្រោង) រួមជាមួយជំនួយបច្ចេកទេសចំនួន ២៩៣,៥៦ ប៊ីលានដុល្លារ (២៧៥គម្រោង) និងគម្រោងដែលផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន ដោយហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងចំនួន ១,០៨ប៊ីលានដុល្លារ (៦២គម្រោង)។ បើនិយាយចំពោះតែប្រទេសកម្ពុជា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៦៦ មក ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី(ADB) បានអនុម័តការផ្តល់ឥណទានសម្បទាន ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង និងជំនួយបច្ចេកទេស សរុបចំនួន ៤,៥ ប៊ីលានដុល្លារដល់ប្រទេសកម្ពុជា៕ប្រភព៖ ADB
ជីវប្រវត្តិ: លោកមានបទពិសោធន៍ជិត ១០ឆ្នាំក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទូរទស្សន៍ វិទ្យុ និងកាសែតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច អប់រំ និងសង្គម។ បច្ចុប្បន្នលោកជានិពន្ធនាយកសារព័ត៌មាន AMS Economy និង AMS Education។
របាយការណ៍ថ្មីៗ
មើលទាំងអស់ ➧
Khmer Insider ជាកម្មវិធីវីដេអូឯកសារមួយដែលបង្កើតឡើងដើម្បីបំផុសគំនិតយុវជន
បទយកការណ៍, អាជីវកម្មថ្មី និងនវានុវត្ត
• 16/10/2024
Khmer Insider ជាកម្មវិធីវីដេអូឯកសារមួយដែលបង្កើតឡើងដើម្បីបំផុសគំនិតយុវជនឲ្យក្លាហានចាប់យកក្តីស្រមៃ ឬចាប់អារម្មណ៍លើការបង្កើតអាជីវកម្មថ្មីៗជាមួយគំនិត ទុន និងឱកាសទីផ្សារផ្សេងៗ
ព័ត៌មានទូទៅ
មើលទាំងអស់ ➧
ព្រះរាជពិធីស្ទូងស្រូវដោយអធិរាជជប៉ុនបង្ហាញពីការឲ្យតម្លៃវិស័យកសិកម្ម ផ្សារភ្ជាប់ជំនឿ និងប្រពៃណី ទាំងពលរដ្ឋនិងរាជវង្ស
ព្រឹត្តិការណ៍, អាជីវកម្មថ្មី និងនវានុវត្ត
• 20/05/2025
កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែឧសភា កន្លងទៅនេះ រាជវាំងជប៉ុន បានរៀបចំពិធីបុណ្យប្រពែណីមួយសម្រាប់ការដាំដុះស្រូវដែលជាពិធីត្រូវបានចាត់ទុកថាមានអត្ថន័យសំខាន់ តំណាងឲ្យវិស័យកសិកម្ម ក៏ដូចជាជំនឿនិងប្រពៃណី វប្បធម៍របស់ប្រទេសជប៉ុនផងដែរ
កម្មវិធីពិសេសរបស់ AMS ECONOMY
ព័ត៌មានសង្ខេប
Account
Security
Favourite Content