ភ្នំពេញ ៖ អត្រាការប្រាក់ត្រូវបានកំណត់ថា ជាតម្លៃដែលត្រូវចំណាយក្នុងការខ្ចីប្រាក់។ ឧទាហរណ៍អត្រាការប្រាក់ ២% ប្រចាំឆ្នាំលើប្រាក់កម្ចី ១០០ដុល្លារ មានន័យថា អ្នកខ្ចីត្រូវសងប្រាក់កម្ចីដំបូងបូកនឹង ២ ដុល្លារបន្ថែមទៀតបន្ទាប់ពីខ្ចីមួយឆ្នាំពេញ។ ដូច្នេះ តើវាមានន័យយ៉ាងដូចម្តេចនៅពេលយើងមានអត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមាន?
នៅគ្រាដំបូង អត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមានហាក់ដូចជាយុទ្ធសាស្ត្រចម្លែក និងមិនសមទំនង។ ហេតុអ្វីបានជាអ្នកផ្តល់ប្រាក់កម្ចី បង់ប្រាក់ឱ្យនរណាម្នាក់ដើម្បីខ្ចីប្រាក់ខ្លួនទៅវិញទាំងដែលថាអ្នកផ្តល់ប្រាក់កម្ចីគឺជាអ្នកដែលប្រថុយនឹងហានិភ័យនៃការមិនសងប្រាក់កម្ចីត្រឡប់វិញ? ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មានពេលខ្លះដែលធនាគារកណ្តាលអស់ជម្រើសក្នុងការជំរុញសេដ្ឋកិច្ចប្រទេស ហើយងាកទៅរកវិធានការនៃការបង្កើតជាអត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមាន។
អត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមានមិនត្រឹមតែជាឧបករណ៍គោលនយោបាយរូបិយវត្ថុដែលមិនធម្មតានោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាគោលនយោបាយ ថ្មីមួយផងដែរ។ នៅខែកក្កដាឆ្នាំ ២០០៩ ធនាគារ Riksbank បានកាត់បន្ថយអត្រាប្រាក់បញ្ញើរបស់ខ្លួនមកនៅត្រឹម -0.២៥%។ ធនាគារកណ្តាលអ៊ឺរ៉ុប(ECB) ក៏បានប្រើប្រាស់គោលការណ៍ កាលពីខែមិថុនាឆ្នាំ ២០១៤ នៅពេលដែលខ្លួនបានទម្លាក់អត្រាប្រាក់បញ្ញើរបស់ខ្លួនមកនៅត្រឹម -០,១%។
ហេតុអ្វីបានជាគេជ្រើសរើសប្រើគោលការណ៍ដ៏ចម្លែកបែបនេះ? អ្នកអនុម័តគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុមានការភ័យខ្លាចថា អឺរ៉ុបមានហានិភ័យធ្លាក់ចូលទៅក្នុងវិបត្តិបរិត្តផរណា។ នៅក្នុងអំឡុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ប្រជាជន និងម្ចាស់អាជីវកម្មមាននិន្នាការទុកលុយរបស់ពួកគេ ខណៈពេលដែលពួកគេរង់ចាំឱ្យសេដ្ឋកិច្ចមានភាពប្រសើរឡើង។ ប៉ុន្តែឥរិយាបថបែបនេះអាចធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែធ្លាក់ចុះថែមទៀតដោយសារកង្វះការចំណាយ បណ្តាលឱ្យបាត់បង់ការងារ ប្រាក់ចំណេញថយចុះ និងតម្លៃទំនិញធ្លាក់ចុះ ដែលទាំងអស់នេះធ្វើឲ្យប្រជាជនកាន់តែភ័យខ្លាច និងមិនសូវចាយលុយ។ ដោយសារការចំណាយកាន់តែទាប តម្លៃទំនិញកាន់តែធ្លាក់ចុះជាថ្មីម្តងទៀតដែលជាកត្តាជំរុញឲ្យប្រជាជនរង់ចាំតម្លៃទំនិញធ្លាក់ចុះបន្ថែមទៀតជាបន្តបន្ទាប់។
នេះគឺជាវដ្តនៃបរិត្តផរណាដែលធនាគារកណ្តាលអ៊ឺរ៉ុបកំពុងព្យាយាមដោះស្រាយជាមួយនឹងយុទ្ធសាស្រ្តនៃការប្រាក់អវិជ្ជមាន ដែលមិនត្រឹមតែប៉ះពាល់ដល់ប្រាក់កម្ចីរបស់ធនាគារប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងប្រាក់បញ្ញើរបស់ធនាគារទៀតផង។ ជាមួយនឹងអត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមាន បើធនាគារយកប្រាក់ដែលបានដាក់តម្កល់ទុកនៅក្នុងធនាគារកណ្តាល នោះគេនឹងត្រូវខាតដែលចំនួនប្រាក់នឹងថយចុះ ជាជាងការទទួលបានចំណេញការប្រាក់។ តាមរយៈការគិតការប្រាក់លើការតម្កល់លុយទុកបែបនេះ វាជាការលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការខ្ចីប្រាក់បន្ថែមនិងកុំយកប្រាក់មកទុក។
តាមទ្រឹស្តី ធនាគារគួរតែផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដល់អ្នកខ្ចីក្នុងអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ជាងអត្រាការប្រាក់នៃការតម្កល់ប្រាក់ទុកនៅធនាគារកណ្តាល។ លើសពីនេះអត្រាអវិជ្ជមានដែលអនុម័យដោយធនាគារកណ្តាល ក៏មានឥទ្ធិពលលើគណនីបញ្ញើនិងប្រាក់កម្ចីរបស់ធនាគារពាណិជ្ជផងដែរ ដែលមានន័យថាអ្នកដាក់ប្រាក់បញ្ញើក៏នឹងត្រូវបានគិតប្រាក់ពីការទុកប្រាក់របស់ពួកគេនៅធនាគារផងដែរ។ នេះជាការជម្រុយឲ្យប្រជាជនខ្ចីប្រាក់និងយកប្រាក់ទៅពង្រីកអាជីវកម្មដែលធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចមានកំណើននៃរំហូរសាច់ប្រាក់ឡើងវិញ។
មូលហេតុចម្បងមួយទៀតដែល ECB បានប្រើអត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមាន គឺធ្វើឱ្យតម្លៃប្រាក់អឺរ៉ូធ្លាក់ចុះ។ ទិន្នផលទាបឬអវិជ្ជមានលើបំណុលអឺរ៉ុបនឹងរារាំងវិនិយោគិនបរទេស ដូច្នេះតម្រូវការប្រាក់អឺរ៉ូនឹងធ្លាក់ចុះ។ ប្រាក់អឺរ៉ូដែលខ្សោយនេះនឹងជំរុញតម្រូវការសម្រាប់ការនាំចេញដែលជាការជំរុញឱ្យអាជីវកម្មក្នុងស្រុកពង្រីកខ្លួន។
អត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមាននេះគឺជាភស្តុតាងនៃស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរដែលអ្នករៀបចំគោលនយោបាយជឿជាក់ថាជាលក្ខណៈនៃសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុប។ នៅពេលដែលអត្រាអតិផរណានៅតំបន់ចាយប្រាក់អឺរ៉ូធ្លាក់ចូលទៅរកបរិត្តផរណានៅ -0.៦% ក្នុងខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០១៥ អ្នករៀបចំគោលនយោបាយអឺរ៉ុបបានសន្យាថានឹងធ្វើអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងដើម្បីចៀសវាងការធ្លាក់ចុះនៃបរិត្តផរណា។ ដោយឡែកក៏មានអ្នកវិភាគមួយចំនួនបានព្រមានថាគោលនយោបាយអត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមានអាចមានផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរដោយអចេតនា។
គូសបញ្ជាក់ថា នៅសហរដ្ឋអាមេរិកឯណោះវិញ ទោះបីជាធនាគារកណ្តាលអាមេរិកមិនដែលប្រើប្រាស់គោលនយោបាយអត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមានក៏ដោយ ប៉ុន្តែអត្រាការប្រាក់របស់ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកធ្លាក់ចុះមកជិតសូន្យ កាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែមីនាឆ្នាំ ២០២០ នៅពេលដែលគេកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់មកនៅត្រឹមចន្លោះ ០% ទៅ ០.២៥% ៕
ជីវប្រវត្តិ: លោកមានបទពិសោធន៍ជាង ១០ឆ្នាំក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច អប់រំ សង្គម និងកម្សាន្ត។ បច្ចុប្បន្នលោកជាការីនិពន្ធនៃសារព័ត៌មាន AMS Economy។
របាយការណ៍ថ្មីៗ
មើលទាំងអស់ ➧Khmer Insider ជាកម្មវិធីវីដេអូឯកសារមួយដែលបង្កើតឡើងដើម្បីបំផុសគំនិតយុវជន
បទយកការណ៍, អាជីវកម្មថ្មី និងនវានុវត្ត
• 16/10/2024
Khmer Insider ជាកម្មវិធីវីដេអូឯកសារមួយដែលបង្កើតឡើងដើម្បីបំផុសគំនិតយុវជនឲ្យក្លាហានចាប់យកក្តីស្រមៃ ឬចាប់អារម្មណ៍លើការបង្កើតអាជីវកម្មថ្មីៗជាមួយគំនិត ទុន និងឱកាសទីផ្សារផ្សេងៗ
ព័ត៌មានទូទៅ
មើលទាំងអស់ ➧កម្ពុជា និងសិង្ហបុរី បន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើកម្មសិទ្ធិឧស្សាហកម្ម
ព្រឹត្តិការណ៍, អាជីវកម្មថ្មី និងនវានុវត្ត
• 24/01/2025
ក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងអង្គភាពកម្មសិទ្ធិបញ្ញាសិង្ហបុរីចុះហត្ថលេខាបន្តសុពលភាពនៃអនុស្សរណៈ យោគយល់ស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកកម្មសិទ្ធិឧស្សាហកម្ម