បរទេស ៖ នៅឆ្នាំ២០២២ នេះ ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រធានអាស៊ានប្ដូរវេន និងជាម្ចាស់ផ្ទះសម្រាប់រៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី ៤០ និង ៤១ ដែលជាជុំទី៣របស់ខ្លួន បន្ទាប់ពីបានរៀបចំកិច្ចប្រជុំក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន និងជាម្ចាស់ផ្ទះលើកដំបូងនៅឆ្នាំ២០០២ និងលើកទី២នៅឆ្នាំ២០១២ ដូចនេះហើយ យើងគួរតែយល់ដឹងអំពីចំណុចសំខាន់ខ្លះៗពីអាស៊ាន។
អាស៊ាន (ASEAN) គឺជាពាក្យកាត់ពីភាសាអង់គ្លេសថា The Association of Southeast Asian Nations ដែលជាឈ្មោះពេញរបស់សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ សព្វថ្ងៃនេះ អាស៊ានមានសមាជិក ១០ ប្រទេសដូចជា ៖ ឥណ្ឌូនេស៊ី ថៃ សឹង្ហបុរី ហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី ប្រ៊ុយណេ វៀតណាម ឡាវ កម្ពុជា និង មីយ៉ាន់ម៉ា។
សមាគមនេះ គឺត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី៨ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៧ នៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ក្រោមការចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីប្រកាសអាស៊ាន ឬមានឈ្មោះមួយទៀតថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍ទីក្រុងបាងកក ដែលមានបណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ីចំនួន ៥ ជាស្ថាបនិករួមមាន ថៃ សឹង្ហបុរី ហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី និង ឥណ្ឌូនេស៊ី ហើយក្រោយមកបណ្ដាប្រទេសក្នុងតំបន់បានចូលជាសមាជិកជាបន្ដបន្ទាប់ ដែលមានសរុប ១០ ប្រទេសដូចសព្វថ្ងៃនេះ។
គោលបំណងនៃការបង្កើតសមាគមអាស៊ាន គឺដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមិត្តភាពផ្នែកនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច ការអប់រំ វប្ប្ធធម៌ សមាហរណកម្ម និងការអភិវឌ្ឍន៍ភាពជាដៃគូនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ បាវចនាទាំង ៣ របស់អាស៊ាន គឺ ចក្ខុវិស័យតែមួយ អត្តសញ្ញាណតែមួយ និងសហគមន៍តែមួយ។ លើសពីនេះទៅទៀត អាស៊ាន មានសសរស្តម្ភចំនួន ៣ គឺ សមាគម នយោបាយសន្តិសុខអាស៊ាន (APSC) សមាគមសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន (AEC) និងសមាគមសង្គម-វប្បធម៌អាស៊ាន (ASCC)។
ធម្មនុញ្ញអាស៊ាន ត្រូវបានចូលជាធរមានបានយ៉ាងពេញលេញ និងក្លាយជាកិច្ចព្រមព្រៀងស្របច្បាប់នៅថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៨ ដែលបានធ្វើឡើងនៅទីក្រុងហ្សាកាតា ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ក្រោមការជួបជុំ និងព្រមព្រៀងគ្នាពីមេដឹកនាំរបស់ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានទាំង ១០។ ធម្មនុញ្ញអាស៊ាន គឺជាគ្រឹះសំខាន់មួយក្នុងការបង្កើតអាស៊ាន ដោយមានការរៀបរៀងជាក្របខណ្ឌ ឬ ច្បាប់អាស៊ាន ការកំណត់គោលដៅច្បាស់លាស់របស់អាស៊ាន និងការមានទំនួលខុសត្រូវដែលអនុវត្តទៅតាមច្បាប់អាស៊ាន។
កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន គឺជាស្ថាប័នរៀបចំគោលនយោបាយខ្ពស់បំផុតក្នុងអាស៊ាន ដែលមានការចូលរួមពីប្រមុខរដ្ឋ ឬរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន។ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានធ្វើឡើង២ដងក្នុងមួយឆ្នាំម្តង ដែលប្រធានកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានត្រូវបានរើសតាំង និងបង្វិលបន្តបន្ទាប់គ្នា ដោយផ្អែកលើលំដាប់អក្សរដំបូងនៃឈ្មោះភាសាអង់គ្លេសនៃប្រទេសជាសមាជិក។ កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ នឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅប្រទេសដែលកាន់តំណែងជាប្រធានអាស៊ាន ឬ គេហៅបានមួយទៀតថាជាម្ចាស់ផ្ទះ។ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី១ និងជាលើកដំបូងបង្អស់ ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅកោះបាលី ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី នៅថ្ងៃទី២៣-២៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៧៦។
និមិត្តរូបរបស់អាស៊ាន គឺតំណាងឲ្យស្ថិរភាព សន្តិភាព ការរួបរួម និងអំណាចរបស់អាស៊ាន ដែលមានចំនួន ៤ ពណ៌ដូចជា ខៀវ ក្រហម ស និង លឿង ដែលតំណាងឱ្យពណ៌សំខាន់ៗនៃគ្រប់ទង់ជាតិរបស់រដ្ឋសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ ហើយពណ៌នីមួយៗមានអត្ថន័យដូចជា៖ ពណ៌ខៀវ តំណាងឱ្យសន្តិភាព និងស្ថិរភាព ពណ៌ក្រហម តំណាងឱ្យភាពក្លាហាន និងអំណាច ពណ៌ស តំណាងឱ្យភាពបរិសុទ្ធ និងពណ៌លឿង តំណាងឱ្យវិបុលភាព។ រូបកួរស្រូវចំនួន ១០ ដែលផុសឡើងនៅចំកណ្តាលនិមិត្តសញ្ញាអាស៊ាន គឺតំណាងឱ្យក្តីសុបិនរបស់បិតាស្ថាបនិកអាស៊ាន ដែលចង់ឱ្យប្រទេសទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍រួបរួមគ្នាក្នុងស្មារតីមិត្តភាព និងសាមគ្គីភាព ហើយរង្វង់ព័ទ្ធជុំវិញកួរស្រូវនោះ គឺជាតំណាងឲ្យការរួបរួមរបស់អាស៊ាន៕
ជីវប្រវត្តិ: លោកមានបទពិសោធន៍ជិត ១០ឆ្នាំក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទូរទស្សន៍ វិទ្យុ និងកាសែតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច អប់រំ និងសង្គម។ បច្ចុប្បន្នលោកជានិពន្ធនាយកសារព័ត៌មាន AMS Economy និង AMS Education។
របាយការណ៍ថ្មីៗ
មើលទាំងអស់ ➧Khmer Insider ជាកម្មវិធីវីដេអូឯកសារមួយដែលបង្កើតឡើងដើម្បីបំផុសគំនិតយុវជន
បទយកការណ៍, អាជីវកម្មថ្មី និងនវានុវត្ត
• 16/10/2024
Khmer Insider ជាកម្មវិធីវីដេអូឯកសារមួយដែលបង្កើតឡើងដើម្បីបំផុសគំនិតយុវជនឲ្យក្លាហានចាប់យកក្តីស្រមៃ ឬចាប់អារម្មណ៍លើការបង្កើតអាជីវកម្មថ្មីៗជាមួយគំនិត ទុន និងឱកាសទីផ្សារផ្សេងៗ