ភ្នំពេញ ៖ បើទោះបីជាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់ពីការរីករាលដាលនៃវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ និងពីកត្តាខាងក្រៅផ្សេងទៀតក្តី តែស្ថានភាពបំណុលសាធារណៈបច្ចុប្បន្នរបស់កម្ពុជានៅតែត្រូវបានវាយតម្លៃស្ថិតក្នុងភាពអាចគ្រប់គ្រងបាន ពោលគឺ នៅតែមាន «ចីរភាព» និង «ហានិភ័យកម្រិតទាប» ដដែល។
យោងតាមព្រឹត្តិបត្រស្ថិតិបំណុលសាធារណៈកម្ពុជា ចេញផ្សាយលើកទី១៦ – ទិន្នន័យត្រឹមដំណាច់ត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២២បានបង្ហាញថា នៅក្នុងត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២២នេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងឥណទានសម្បទានថ្មី ជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានាសរុបចំនួន ៦០២,០៣ លានដុល្លាអាមេរិក សមមូលនឹង ៤៦៩,៥២ លានអេសេដេអ៊ែរ។
សរុបចាប់ពីត្រីមាសទី១ រហូតដល់ត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២២នេះ, រាជរដ្ឋាភិបាលបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងឥណទានសម្បទានថ្មី ជាមួយដៃគួ អភិវឌ្ឍន៍នានា ចំនួន ១ ២១៧,៩០ លានដុល្លារអាមេរិក សមមូលនឹង ៩៤៤,៧៣ លានអេសដេអ៊ែរ (ខ្នាតកណ្តាលរបស់អន្តរជាតិសម្រាប់វាយតម្លៃលុយ) ស្មើនឹងប្រមាណ ៥៨% នៃពិតានដែលច្បាប់អនុញ្ញាត (១ ៦០០ លានអេសដេអ៊ែរ) ក្នុងនោះ ក្របខ័ណ្ឌទ្វេភាគី មានប្រមាណ ៦៨% និង ក្របខ័ណ្ឌពហុភាគី មានប្រមាណ ៣២%។ បើធៀបនឹងរយៈ ពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំទៅ ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងឥណទាន សម្បទានថ្មីសរុបចាប់ពីត្រីមាសទី១ រហូតដល់ត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២២ នេះ មានកំណើនប្រមាណ ២៩៤%។
ជារួម ឥណទានទាំងនេះ សុទ្ធសឹងជាឥណទានមាន កម្រិតសម្បទានខ្ពស់ ដោយមានធាតុអំណោយជាមធ្យម ប្រមាណ ៤២%។ គោលដៅនៃការចុះកិច្ចព្រមព្រៀង ឥណទានថ្មីទាំងនេះ គឺសម្រាប់បំពេញតម្រូវការហិរញ្ញប្បទាន ក្នុងវិស័យអាទិភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល សំដៅរួមចំណែកទ្រទ្រង់ចីរភាពនៃកំណើនរយៈវែង និងបង្កើនផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ច ឬផលិតភាពផលិតកម្ម។
នៅក្នុងត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២២ រាជរដ្ឋាភិបាលបានដកសាច់ប្រាក់ពីឥណទានសម្បទាន ដែលបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងកន្លងមក សរុបចំនួន ១៧៥,៥៤ លានដុល្លារអាមេវិក។ សរុបចាប់ពីត្រីមាសទី១ រហូតដល់ត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២២ រាជរដ្ឋាភិបាលបានដកសាច់ប្រាក់ពីឥណទានសម្បទាន ដែលបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងកន្លងមកចំនួន ១ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងនោះ ៖ ក្របខ័ណ្ឌទ្វេភាគីមានប្រមាណ ៥៥% និងក្របខ័ណ្ឌពហុភាគីមានប្រមាណ ៤៥%។ សាច់ប្រាក់ទាំងនេះ ត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាក់ស្តែងទៅលើ វិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ៥៤% និងវិស័យអាទិភាពចំពោះ មុខផ្សេងទៀត ( មិនមែនហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ) ៤៦%។
ដោយឡែក បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំទៅ ការដកសាច់ប្រាក់ជាក់ស្តែងសរុបចាប់ពីត្រីមាសទី១ រហូតដល់ត្រីមាសទី៣ នេះ មានកំណើនប្រមាណ ១៩%។
នៅក្នុងព្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២២ រាជរដ្ឋាភិបាលបាន ទូទាត់សេវាបំណុលជូនដៃគូអភិវឌ្ឍន៍សរុបចំនួន ១៩១,០៧ លានដុល្លារអាមេវិក សរុបចាប់ពីត្រីមាសទី១ រហូតដល់ ត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២២, រាជរដ្ឋាភិបាលបានទូទាត់សេវាបំណុលជូនដៃគូអភិវឌ្ឍចំនួន ៤០៤,៥៧ លានដុល្លារ អាមេរិក ក្នុងនោះ ក្របខ័ណ្ឌទ្វេភាគីចំនួន ៣១១,៦៧ លានដុល្លារអាមេរិក (ប្រាក់ដើម ២៣៧,៦១ លានដុល្លារ និងការប្រាក់និងកមផ្សេងៗ ៧៩,០៦ លានដុល្លារអាមេរិក) និងក្របខ័ណ្ឌពហុភាគីចំនួន ៩២,៩០ លានដុល្លាវ អាមេរិក (ប្រាក់ដើម ៧១,៧៦ លានដុល្លារអាមេរិក និងការប្រាក់និងកម្រៃផ្សេងៗ ២១,១៤ លានដុល្លារអាមេរិក។ ដោយឡែក បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពី ឆ្នាំនៅ ការទូទាត់សេវាបំណុលសរុបចាប់ពីត្រីមាសទី ១ រហូត ដល់ត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២២ នេះ មានកំណើនប្រមាណ ១៩%។
ឯកឧត្តមអគ្គបណ្ឌិតសភាចារ្យ អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានថ្លែងថា ស្ថានភាពបំណុលសាធារណៈបច្ចុប្បន្នរបស់កម្ពុជា នៅតែត្រូវបានវាយតម្លៃស្ថិតក្នុងភាពអាចគ្រប់គ្រងបាន ពោលគឺនៅតែមាន «ចីរភាព» និង «ហានិភ័យកម្រិតទាប» ដដែលបើទោះបីជាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់ពីការរីករាលដាលនៃវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ និងពីកត្តាខាងក្រៅផ្សេងទៀតក្តី។
ឯកឧត្តមបានថ្លែងបន្តថា ការរក្សាបាននូវចីរភាពបំណុលសាធារណៈនេះ គឺអាស្រ័យដោយកម្ពុជាមានប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបំណុលសាធារណៈមួយដ៏រឹងមាំ ដែលមានជាអាទិ៍៖ ១) ក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្ត, ២) គោលនយោបាយ, យុទ្ធសាស្ត្រនិងនីតិវិធីគ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ, ៣) សមត្ថភាពស្ថាប័ន និងធនធានមនុស្សគ្រប់គ្រាន់និង ៤) ប្រព័ន្ធព័ត៌មានវិទ្យាសម្រាប់ គ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការ និងរក្សាទុកទិន្នន័យ ដើម្បីជាមូលដ្ឋាននៃការវិភាគ និងតាមដានហានិភ័យបំណុល។ល។
ឯកឧត្តមបានបញ្ជាក់ថា ជាក់ស្ដែង រាជរដ្ឋាភិបាលបាននិងកំពុងអនុវត្តប្រកបដោយភាពម៉ឺងម៉ាត់ និងប្រយ័ត្នប្រយែងខ្ពស់នូវវិធានការជាយុទ្ធសាស្ត្រនានា ដែលបានដាក់ចេញក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រស្តីពីការគ្រប់គ្រងបំណុលសាធារណៈ ២០១៩-២០២៣ ជាពិសេស គោលការណ៍កន្លឹះទាំង ៥ សំដៅបន្តពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ទាំងការគ្រប់គ្រងបំណុលសាធារណៈ និងទាំងការគ្រប់គ្រងការវិនិយោគសាធារណៈ រួមមាន៖
១) ខ្ចីឥណទានក្នុងទំហំសមស្របដែលស្ថានភាពថវិកា និងសេដ្ឋកិច្ចអាចទ្រាំទ្របាន
២) ខ្ចីតែឥណទានដែលមានកម្រិតសម្បទាន ឬលក្ខខណ្ឌអនុគ្រោះខ្ពស់
៣) ថ្វីសម្រាប់តែវិស័យអាទិភាពទ្រទ្រង់ចីរភាពនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងវិស័យបង្កើនផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ច ឬផលិតភាពផលិតកម្ម
៤) ប្រើប្រាស់ឥណទានប្រកបដោយតម្លាភាព គណនេយ្យភាព, ប្រសិទ្ធភាព និងស័ក្ដិសិទ្ធិភាពខ្ពស់បំផុត, និង
៥) ប្រើប្រាស់ឥណទានសម្រាប់ហិរញ្ញប្បទានគម្រោងវិនិយោគលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈ ដែល ត្រូវមានស្តង់ដា និងគុណភាពខ្ពស់ ស្របតាមគោលការណ៍នៃការគ្រប់គ្រងការវិនិយោគសាធារណៈ ព្រមទាំងឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការនៃការអភិវឌ្ឍជាតិនៅក្នុងដំណាក់កាលថ្មី ពិសេស ធានាបាន នូវចីរភាពសេដ្ឋកិច្ច, សង្គម, បរិស្ថាន, និងភាពធន់ទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
ឯកឧត្តម អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន បានលើកឡើងបន្តថា ការគ្រប់គ្រងបំណុលសាធារណៈប្រកបដោយចីរភាព, ប្រសិទ្ធិភាព និងស័ក្ដិសិទ្ធិភាព បានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់គួរជាទីមោទនៈ ក្នុងរយៈកាលជាងពីរទស្សវត្សរ៍កន្លងមក ព្រមទាំងបានធ្វើឱ្យកម្ពុជាមានសមត្ថភាពកៀរគរឥណទានសម្បទានបានច្រើនជាងមុន សម្រាប់បំពេញតម្រូវការហិរញ្ញប្បទានលើវិស័យអាទិភាពចំពោះមុខនានា សំដៅរួមចំណែកក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ និងអនុវត្ត «ក្របខណ្ឌយុទ្ធសាស្ត្រ និងកម្មវិធីស្តារ និងជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក្នុងការរស់នៅជាមួយកូវីដ-១៩ តាមគន្លងប្រក្រតីភាពថ្មីសម្រាប់ឆ្នាំ២០២១ – ២០២៣»។ សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ដោយគិតទាំងបំណុលមរតក ត្រឹមដំណាច់ត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២២ កម្ពុជាមានសន្និធិបំណុលសាធារណៈសរុប ចំនួន ៩,៤៧ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងនោះ ៩៩,៨៩% ត្រូវនឹងប្រមាណ ៩,៤៦ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក ជាបំណុលសាធារណៈក្រៅប្រទេស (ក្របខ័ណ្ឌទ្វេភាគីប្រមាណ ៦៨% និងក្របខ័ណ្ឌពហុភាគីប្រមាណ ៣២%) និង ០,១១% ត្រូវ នឹងប្រមាណ ១០,១៥ លានដុល្លារអាមេរិកជាបំណុលសាធារណៈក្នុងប្រទេស។ សមាសភាគបំណុលសាធារណៈទាំងនេះរួមមាន ៤៣% ជាដុល្លារអាមេរិក, ២០% ជាអេសដេអ៊ែរ, ១២% ជាយ័នចិន, ១០% ជាយេនជប៉ុន, ៦% ជាអឺរ៉ូ, និង៤% ទៀត ជារូបិយវត្ថុជាតិនិងរូបិយប័ណ្ណផ្សេងៗ៕