ភ្នំពេញ ៖ ក្រោមឥទ្ធិពលនៃការឡើងថ្លៃប្រេងឥន្ធនៈនៅលើពិភពលោក អតិផរណាកម្ពុជាបានកើនឡើងនៅឆ្នាំ២០២២ ប៉ុន្តែស្ថិតក្នុងកម្រិតមធ្យម ដែលមិនប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់ការវិនិយោគ ផលិតកម្ម និងការប្រើប្រាស់ ក៏ដូចជាជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនកម្ពុជានោះទេ។
ថ្លែងក្នុងឱកាសបើកសន្និបាតបូកសរុបលទ្ធផលការងារប្រចាំឆ្នាំ២០២២ និងទិសដៅការងារឆ្នាំ២០២៣ របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ឯកឧត្តម ជា ចាន់តូ ទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា នាឆ្នាំ២០២២ សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកបានបន្តងើបឡើងដោយសារភាពធូរស្រាលនៃការរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ប៉ុន្តែបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួននៅតែបន្តមាន ដូចជា ការរអាក់រអួលនៃខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ដោយសារវិធានការបិទខ្ទប់នៅប្រទេសចិន និងការផ្ទុះឡើងសង្រ្គាមរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន ដែលបានបង្កើនថ្លៃប្រេងឥន្ធនៈ ម្ហូបអាហារ និងវត្ថុធាតុដើម។ ការអូសបន្លាយនៃសង្គ្រាមបានធ្វើឱ្យអតិផរណាពិភពលោកកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សដល់ ៨,៨%។
នៅសហរដ្ឋអាមេរិក អតិផរណាបានកើនឡើងដល់អត្រា ៩,១% ដែលជាកម្រិតខ្ពស់បំផុតក្នុងរយៈពេល ៤ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ។ ដើម្បីប្រឆាំងអតិផរណា ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកបានដំឡើងអត្រាការប្រាក់គោលយ៉ាងគំហុកលឿនជាងការរំពឹងទុក ដែលបានបណ្តាលឱ្យមូលធនហូរចូលសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយបង្កឱ្យប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកឡើងថ្លៃ និងភាពរឹតត្បិតនៃទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ។
ក្នុងស្ថានភាពនេះ ធនាគារកណ្តាលផ្សេងទៀតបានប្រឈមនឹងបញ្ហាចម្បងយ៉ាងហោច ៣ គឺ i/-កម្រិតខ្ពស់នៃអតិផរណា ii/-លំហូរចេញនៃមូលធន និង iii/-ការធ្លាក់ថ្លៃរូបិយប័ណ្ណរបស់ខ្លួន។ ជាក់ស្តែង អត្រាអតិផរណាកើនឡើងដល់ ៨,៦% នៅប្រទេសអង់គ្លេស ៧,៣% នៅអាល្លឺម៉ង់ ៦,២% នៅបារាំង ៧% នៅឥណ្ឌា និង ៦,១% នៅថៃ ។ ប្រាក់យេនជប៉ុនបានធ្លាក់ថ្លៃ -២៣% ផោនអង់គ្លេស -១៨% ប្រាក់អឺរ៉ូធ្លាក់ថ្លៃ -១៦% និងរូបិយប័ណ្ណក្នុងតំបន់អាស៊ាន ដូចជា ប្រាក់បាតថៃបានធ្លាក់ថ្លៃ -១១% និងរីងហ្គីតម៉ាឡេស៊ី -៨% ជាដើម។
កត្តាទាំងនេះបានបង្អាក់សន្ទុះកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងប្រឈមនឹងសេដ្ឋកិច្ច Stagflation ដែលមានន័យថាកំណើនមានកម្រិតទាប អត្រាគ្មានការងារខ្ពស់ ហើយអតិផរណាស្ថិតក្នុងកម្រិតខ្ពស់។ ជាការឆ្លើយតប ធនាគារកណ្តាលភាគច្រើនបានដំឡើងអត្រាការប្រាក់គោល ដើម្បីបន្ថយតម្រូវការ និងធ្វើអន្តរាគមន៍នៅលើទីផ្សារប្តូរប្រាក់តាមរយៈការលក់ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីស្រូបយករូបិយប័ណ្ណរបស់ខ្លួនពីសេដ្ឋកិច្ចសំដៅបន្ថយការធ្លាក់ចុះថ្លៃរូបិយប័ណ្ណ។ ជាលទ្ធផល ទុនបម្រុងអន្តរជាតិនៅប្រទេសដែលអន្តរាគមន៍ក្នុងទំហំច្រើនបានធ្លាក់ចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ដូចជា នៅប្រទេសអង់គ្លេសធ្លាក់ចុះ -១៩% ឥណ្ឌា -១៧% ជប៉ុន -១២% និងកូរ៉េ -១០%។
ឯកឧត្តម ជា ចាន់តូ បានមានប្រសាសន៍ថា នៅកម្ពុជា សេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានប៉ាន់ស្មានថាបន្តងើបឡើងក្នុងអត្រា ៥,១% ខ្ពស់ជាងឆ្នាំ២០២១ ដែលគាំទ្រដោយការនាំចេញ ជាពិសេស វិស័យវាយនភណ្ឌ ភាពប្រសើរឡើងជាលំដាប់នៃវិស័យសេវាកម្ម និងប្រក្រតីភាពនៃសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក បើទោះបីជាវិស័យកសិកម្ម សំណង់ និងអចលនទ្រព្យកើនទាបក៏ដោយ។ ការងើបឡើងនៃកំណើន បន្តសម្រេចបានគឺដោយសារការគ្រប់គ្រងការរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលនិងភាពរឹងមាំនៃទំនុកចិត្តរបស់វិនិយោគិន។ ជាមួយគ្នានេះ វិធានការសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុដែលត្រូវបានដាក់ចេញជាបន្តបន្ទាប់ គួបផ្សំនឹងការបន្ធូរបន្ថយបទប្បញ្ញត្តិក្នុងវិស័យធនាគារ បានជួយគាំទ្របន្ថែមទៀតដល់សន្ទុះកំណើន និងកាត់បន្ថយប៉ះពាល់រយៈពេលមធ្យមនិងវែងនៃវិបត្តិ។
ឯកឧត្តមបានថ្លែងដូច្នេះថា ៖
“ក្រោមឥទ្ធិពលនៃការឡើងថ្លៃប្រេងឥន្ធនៈនៅលើពិភពលោក អតិផរណាកម្ពុជាក៏បានកើនឡើងផងដែរ ជាពិសេសចាប់ពីខែមីនា ដល់ខែមិថុនា ដល់ ៧,៨% ប៉ុន្តែបានថយចុះមកវិញជាបន្តបន្ទាប់នៅឆមាសទី២ ហើយគិតត្រឹមខែធ្នូនេះ អតិផរណាមានកម្រិតត្រឹមតែ ២,៩% ប៉ុណ្ណោះ។ អត្រាអតិផរណាមធ្យមប្រចាំឆ្នាំ២០២២ មានកម្រិត ៥,៤% ដែលជាកម្រិតមធ្យមនិងមិនប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់ការវិនិយោគ ផលិតកម្ម និងការប្រើប្រាស់ ក៏ដូចជាជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា”
ឯកឧត្តមបានបន្តថា ស្ថិរភាពអត្រាប្តូរប្រាក់រៀលធៀបនឹងដុល្លារអាមេរិកបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការកាត់បន្ថយការកើនឡើងនៃអតិផរណា តាមរយៈការការពារអំណាចទិញនៃប្រាក់រៀល និងការថយចុះអតិផរណានាំចូលនាពេលដែលប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកឡើងថ្លៃ។ ការសម្រេចបានស្ថិរភាពអត្រាប្តូរប្រាក់ គឺអាស្រ័យដោយការអនុវត្តនយោបាយរូបិយវត្ថុនិងអត្រាប្តូរប្រាក់ប្រកបដោយភាពប្រុងប្រយ័ត្ន ជាមួយនឹងការថ្លឹងថ្លែងពីការផ្គត់ផ្គង់រូបិយវត្ថុក្នុងកម្រិតសមស្រប ដើម្បីរួមចំណែកគាំទ្រការងើបឡើងនៃសេដ្ឋកិច្ច។
យោងតាមឯកឧត្តមទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ការស្រូបយកនិងការចាក់បញ្ចូលសន្ទនីយភាពនៅក្នុងប្រព័ន្ធធនាគារ តាមរយៈឧបករណ៍នយោបាយរូបិយវត្ថុ ដូចជា មូលបត្រអាចជួញដូរបាន (NCD) និង ប្រតិបត្តិការផ្តល់សន្ទនីយភាពដោយមានការធានា (LPCO) ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយសកម្ម និងកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។ គួររំលេចថា ក្នុងខណៈដែលប្រទេសនានាបានធ្វើអន្តរាគមន៍ក្នុងទីផ្សារប្តូរប្រាក់ដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ដើម្បីកាត់បន្ថយការធ្លាក់ថ្លៃនៃរូបិយប័ណ្ណរបស់ខ្លួន ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានធ្វើអន្តរាគមន៍លើទីផ្សារប្តូរប្រាក់ក្នុងបរិមាណតិចតួច គឺប្រមាណតែ ៩ លានដុល្លារអាមេរិកប៉ុណ្ណោះ បើធៀបនឹងប្រមាណជិត ៦០០លានដុល្លារអាមេរិកកាលពីឆ្នាំកន្លងទៅ។
ដូច្នេះ ទុនបម្រុងអន្តរជាតិនៅរក្សាកម្រិតខ្ពស់គ្រប់គ្រាន់ ដែលស្មើនឹង ៧ខែ នៃការនាំចូលទំនិញនិងសេវាសម្រាប់គ្រាបន្ទាប់ ខ្ពស់ជាងកម្រិតអប្បបរមា ៣ខែ សម្រាប់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍។ ទោះយ៉ាងណា ទុនបម្រុងអន្តរជាតិក៏បានថយចុះបន្តិចផងដែរ ក្រោមឥទ្ធិពលនៃការប្រែប្រួលស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ និងការឡើងថ្លៃនៃប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកក៏ដោយ៕