ភ្នំពេញ៖ USAID បានបង្ហាញរបាយការណ៍មួយបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសកំពូលទាំង ១០ ដែលផលិតគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនៅលើពិភពលោក ប៉ុន្តែបានកែច្នៃប្រមាណតែ១០% នៃទិន្នផលរបស់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកឯ ៩០% ដែលនៅសល់ត្រូវបាននាំចេញជាផលិតផលស្រស់ទៅកាន់ប្រទេសផ្សេងទៀត ជាពិសេសទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម ជាកន្លែងកែច្នៃផលិតផលស្រស់ និងលក់ក្នុងតម្លៃខ្ពស់ទៅកាន់ទីផ្សារនាំចេញ។
តាមរយៈកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ការនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទី គាំទ្រដោយទីភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិក USAID កំពុងធ្វើការជាដៃគូជាមួយសហព័ន្ធស្វាយចន្ទីកម្ពុជា ដើម្បីបង្កើនការប្រកួតប្រជែងលើវិស័យនេះ។ កម្មវិធីនេះអនុវត្តដោយគម្រោង Feed the Future Cambodia Harvest III (ហាវែស III) របស់ទីភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិក USAID ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈម និងបង្កើតឱកាសក្នុងការបង្កើនតម្លៃបន្ថែមសម្រាប់ផលិតផលក្នុងស្រុកក្នុងវិស័យស្វាយចន្ទីកម្ពុជា ដែលអាចនាំទៅកាន់អតិថិជនដោយផ្ទាល់នៅក្នុងទីផ្សារនាំចេញថ្មី។
គម្រោងនេះធ្វើការជាមួយកសិករ និងអ្នកកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី រួមទាំងអ្នកដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ការពារសហគមន៍ ដើម្បីផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីការគ្រប់គ្រងក្រោយការប្រមូលផល ការចាត់ថ្នាក់ ការសម្ងួតដោយពន្លឺព្រះអាទិត្យ ការស្តុកទុក ស្តង់ដារសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងតម្រូវការទីផ្សារ។ បន្ទាប់មក គម្រោងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងអ្នកលក់កម្ពុជា ជាមួយអ្នកទិញអន្តរជាតិ តាមរយៈពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្ម និងព្រឹត្តិការណ៍ផ្គូរផ្គងអាជីវកម្មនានា។
សូមរំលឹកថា ក្នុងពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្មកន្លងទៅថ្មីៗនេះ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ក្រោមការសម្របសម្រួល និងរៀបចំដោយគម្រោងហាវែស III សហព័ន្ធស្វាយចន្ទីកម្ពុជា និងក្រុមហ៊ុននាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីកម្ពុជាចំនួន៤ រួមមាន សិប្បកម្មកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ជ័យសំបូរ, សហគ្រាសកែច្នៃហ៊ែនក្រាហ្វធីតឃែស៊ូណាត់ស្ទឹងត្រែង, ក្រុមហ៊ុនអ៊ែមភល អាហ្គ្រោ ប្រដាក់ និង សិប្បកម្មកែច្នៃគ្រាប់ចន្ទីភូមិចន្ទី មានឱកាសបានជួប និងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកបញ្ជាទិញថ្មីៗនៅទីក្រុងឡងប៊ិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រ ញ៉ា និងឈីកាហ្គូ និង រដ្ឋអ៊ីលីនយស៍។
គម្រោងហាវែស III ក៏បានផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងដោយផ្ទាល់ទៅកាន់សហគ្រាសកែច្នៃហ៊ែនក្រាហ្វធីតឃែស៊ូណាត់ស្ទឹងត្រែង, សិប្បកម្មកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ជ័យ សំបូរ , ក្រុមហ៊ុនអ៊ែមភល អាហ្គ្រោ ប្រដាក់ , ក្រុមហ៊ុនសុវណ្ណៈ មូជិន អាហ្គ្រូ និងក្រុមហ៊ុនថ្មីៗមួយចំនួនទៀត ដើម្បីកែលម្អ និងពង្រីកកន្លែងកែច្នៃ ផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលដល់កសិករ និងធានាបាននូវវិញ្ញាបនបត្រសុវត្ថិភាពចំណីអាហារសម្រាប់ការនាំចេញ។ ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងទាំងនេះបានបង្កើតការងារនៅក្នុងសហគមន៍ ហើយក៏បានជួយក្រុមហ៊ុនបង្កើនការលក់នៅក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ រួមមានសហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន កូរ៉េ សិង្ហបុរី ហុងកុង ស្វីស និងតៃវ៉ាន់ជាដើម។
អ្នកស្រី មុត ចរិយា ស្ថាបនិកសហគ្រាសកែច្នៃហ៊ែនក្រាហ្វធីតឃែស៊ូណាត់ស្ទឹងត្រែង បានមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្ននេះដោយមានការគាំទ្រជាបន្តបន្ទាប់ពីគម្រោងហាវែស III សហគ្រាសរបស់របស់អ្នកស្រីបានពង្រីកកន្លែងកែច្នៃ បង្កើនដើមទុនវិនិយោគរហូតដល់ ៦០% បើធៀបនឹងឆ្នាំមុន ហើយបានចុះកិច្ចសន្យាជាមួយកសិករក្នុងចំនួនទ្វេដង។
ដោយឡែក អ្នកស្រី សម្បត្តិ កល្យាណ នាយកប្រតិបត្តិនៃក្រុមហ៊ុនអ៊ែមភល អាហ្គ្រោ ប្រដាក់ បានមានប្រសា សន៍ថា ៖ អត្ថប្រយោជន៍ដែលក្រុមហ៊ុនអ៊ែមភល ទទួលបានពីកម្មវិធីនេះ គឺបានជួបផ្ទាល់ជាមួយអ្នកបញ្ជាទិញប្រមាណ១៥នាក់ ហើយបានទទួលការបញ្ជាទិញជាលើកដំបូងសម្រាប់គ្រាប់ស្វាយចន្ទី ៣ រសជាតិពីអ្នកទិញនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
អ្នកកែច្នៃស្វាយចន្ទីម្នាក់ទៀតនៅខេត្តកំពង់ធំ អ្នកស្រី អ៊ិន ឡៃហួត ក៏បានទទួលការគាំទ្រពីគម្រោងហាវែស III ផងដែរ ខណៈដែលអាជីវកម្មមួយនេះទទួលបានភាពរីកចម្រើនពីខ្នាតតូចទៅជាអាជីវកម្មខ្នាតមធ្យម ស្របពេលដែលការពង្រីកកន្លែងកែច្នៃបានកាន់តែធំជាងមុន។
សូមបញ្ជាក់ដែរថា កម្ពុជានឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃសន្និសីទគ្រាប់ស្វាយចន្ទីពិភពលោកនៅថ្ងៃទី ១-៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៤ នៅខេត្តសៀមរាប ដែលជាឱកាសមួយដើម្បីរំលេចផលិតផលក្នុងស្រុក និងចាប់ផ្តើមសេចក្តីប្រាថ្នារបស់កម្ពុជាក្នុងការផ្លាស់ប្តូរវិស័យគ្រាប់ស្វាយចន្ទី និងក្លាយជាប្រទេសនាំមុខគេលើពិភពលោកក្នុងការកែច្នៃ និងនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនៅឆ្នាំ២០២៧។
គម្រោងហាវែស III ជាគម្រោងមានរយៈពេល ៥ឆ្នាំ អនុវត្តចាប់ពីឆ្នាំ២០២២ រហូតដល់២០២៧ គាំទ្រដោយទីភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិក USAID ដើម្បីលើកកម្ពស់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយចីរភាព តាមរយៈការបង្កើនការធ្វើពិពិធកម្ម បរិយាបន្ន ភាពធន់ និងការប្រកួតប្រជែងក្នុងវិស័យកសិកម្មកម្ពុជា៕