ភ្នំពេញ ៖ ប្រព័ន្ធធនាគារនៅកម្ពុជាបន្តរក្សាបានភាពធន់ និងភាពរឹងមាំ ខណៈភាពមិនប្រាកដប្រជានៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក និងតំបន់ បានជំរុញឱ្យគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នជាងមុនក្នុងការផ្តល់ឥណទាន។
យោងតាមរបាយការណ៍ប្រចាំឆមាសទី១ និងទិសដៅការងារឆមាសទី២ ឆ្នាំ២០២៤ របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថា ប្រព័ន្ធធនាគាររក្សាបានភាពធន់ និងបន្តមានវឌ្ឍនភាព ដោយទ្រព្យសកម្មរបស់ប្រព័ន្ធធនាគារមានកំណើន ៦,១% (ដល់ ៣៥៦,៩ ទ្រីលានរៀល ស្មើ ៨៨,៣ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក) ដែលក្នុងនោះ ទ្រព្យសកម្មវិស័យធនាគារកើនឡើង ១៤,៤% ខណៈដែលទ្រព្យសកម្មវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុធ្លាក់ចុះ -៤៦,៩% និងវិស័យភតិសន្យាហិរញ្ញវត្ថុ -៩,៧%។
ឥណទានទៅកាន់វិស័យចម្បងៗបានថមថយកំណើនមកត្រឹម ២,៦% (ដល់ ២៣៨,១ ទ្រីលានរៀល ស្មើ ៥៨,៩ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក) ក្នុងពេលដែលប្រាក់បញ្ញើអតិថិជនមានកំណើនក្នុងអត្រា ១៣,៤% (ដល់ ២០៩,៩ ទ្រីលានរៀល ស្មើ ៥១,៩ ប៊ីលាន ដុល្លារអាមេរិក)។
ស្ថានភាពដើមទុនរបស់ប្រព័ន្ធធនាគារបន្តរក្សាបានភាពរឹងមាំ ដោយអនុបាតភាពគ្រប់គ្រាន់នៃដើមទុនមានកម្រិតខ្ពស់ដល់ ២២,៦% សម្រាប់វិស័យធនាគារ និង ២៧,៧% សម្រាប់ វិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ខ្ពស់ជាងកម្រិតកំណត់នៃបទប្បញ្ញត្តិ (១៥%) ស្របពេលដែលទ្រនាប់ដើមទុន ខនស៊ើវេសិនត្រូវបានរក្សាក្នុងកម្រិត ១,២៥%។ ជាមួយគ្នានេះ សន្ទនីយភាពបន្តមានកម្រិតខ្ពស់ ដោយអនុបាតក្របខ័ណ្ឌសន្ទនីយភាពមានអត្រា ១៧៩,១% ចំពោះវិស័យធនាគារ និង ២០២,៤% ចំពោះវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ខ្ពស់ជាងកម្រិតកំណត់នៃបទប្បញ្ញត្តិ (១០០%)។ ចំណែកឯអនុបាតឥណទានមិនដំណើរការមានកម្រិត ៦,៨% ចំពោះវិស័យធនាគារ និង ៨,៣% ចំពោះវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលស្ថិតក្នុងកម្រិតអាចគ្រប់គ្រងបាន។
ការរក្សាស្ថិរភាពនៃប្រព័ន្ធធនាគារទាំងមូលត្រូវបានបន្តយកចិត្តទុកដាក់អនុវត្តដោយបុរេសកម្ម តាមរយៈការដាក់ចេញបទប្បញ្ញត្តិមីក្រូនិងម៉ាក្រូប្រុងប្រយ័ត្ន និងការត្រួតពិនិត្យគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុជាប្រចាំ ដើម្បីពង្រឹងភាពធន់របស់ គ្រឹះស្ថាននីមួយៗ ជាមួយនឹងការធ្វើស្ត្រេសតេស្តលើភាពរឹងមាំនៃដើមទុននិងសន្ទនីយភាព។ ទន្ទឹមនេះ បរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុត្រូវបានបន្តលើកកម្ពស់ជាលំដាប់ ដោយចំនួនគណនីប្រាក់បញ្ញើអតិថិជននៅក្នុងប្រព័ន្ធធនាគារបានកើនដល់ ២១,៣ លានគណនី និងគណនីឥណទានអតិថិជនកើនដល់ ៤ លានគណនី។
លោកជំទាវបណ្ឌិត ជា សិរី ទេសាភិបាល ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ភាពមិនប្រាកដប្រជានៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនិងតំបន់ បានជំរុញឱ្យគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នជាងមុនក្នុងការផ្តល់ឥណទាន ហើយស្របពេលដែលការងើបឡើងយឺតនៃវិស័យមួយចំនួនផងនោះ កំណើនឥណទានបានថមថយជាបន្តបន្ទាប់ដល់កម្រិតទាបក្នុងអត្រា ២,៦% ដែលជាកម្រិតទាបនៅក្នុងរយៈពេល ២ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ។ ជាមួយគ្នានេះ អនុបាតឥណទានមិនដំណើរការមាននិន្នាការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ដល់ ៦,៨% ចំពោះវិស័យធនាគារ និង ៨,៣% ចំពោះវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ កម្រិតខ្ពស់នេះមួយផ្នែកបណ្តាលមកពីការថមថយល្បឿនកំណើនឥណទានផងដែរ។
លោកជំទាវបណ្ឌិត បានថ្លែងបន្តថា ទោះយ៉ាងណា អនុបាតឥណទានមិនដំណើរការនៅបន្តស្ថិតក្នុងកម្រិតអាចគ្រប់គ្រងបាន ហើយធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានតាមដាន និងវាយតម្លៃជាប្រចាំនូវហានិភ័យឥណទាន ក៏ដូចជាហានិភ័យពាក់ព័ន្ធនានា។ ក្នុងស្ថានភាពនេះ បទប្បញ្ញត្តិអនុគ្រោះត្រូវបានបន្តអនុវត្តដោយប្រុងប្រយ័ត្នសំដៅរក្សាស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុ ស្របពេលដែលការត្រួតពិនិត្យ និងការធ្វើស្ត្រេសតេស្តលើគ្រឹះស្ថានធនាគារនិង ហិរញ្ញវត្ថុត្រូវបានធ្វើឡើងជាប្រចាំ ដែលលទ្ធផលបានបង្ហាញថា ប្រព័ន្ធធនាគារកម្ពុជារក្សាបានភាពរឹងមាំ។
ជាក់ស្តែង អនុបាតភាពគ្រប់គ្រាន់នៃដើមទុនមានកម្រិតខ្ពស់ដល់ ២២,៦% សម្រាប់វិស័យធនាគារ និង ២៧,៧% សម្រាប់វិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុខ្ពស់ជាងកម្រិតកំណត់ ១៥% ដែលបង្ហាញពីភាពរឹងមាំនៃដើមទុន។ ចំណែកឯអនុបាតក្របខ័ណ្ឌសន្ទនីយភាពមានអត្រា ១៧៩,១% ចំពោះវិស័យធនាគារ និង ២០២,៤% ចំពោះវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុខ្ពស់ឆ្ងាយពីកម្រិតកំណត់ ១០០% ដែលបង្ហាញពីលទ្ធភាពខ្ពស់នៃការផ្តល់ឥណទាននិងការគ្រប់គ្រងហានិភ័យសន្ទនីយភាព។
លោកជំទាវបណ្ឌិត ជា សិរី បានគូសបញ្ជាក់ថា ដើម្បីពង្រឹងការការពារហានិភ័យឥណទានក្រោយពីឥណទានមិនដំណើរការកើនឡើង សំវិធានធនក៏បានបង្កើន ហើយការកើនឡើងសំវិធានធននេះ គួបផ្សំនឹងការថយចុះកំណើនឥណទានបានបន្ថយលទ្ធភាពស្វែងរកប្រាក់ចំណេញគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ។ ក្នុងបរិការណ៍នេះ ការរួមបញ្ចូលគ្នារវាងគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុក៏ត្រូវបានលើកទឹកចិត្ត ដើម្បីពង្រឹងភាពរឹងមាំនៃគ្រឹះស្ថាន ក៏ដូចជាប្រព័ន្ធធនាគារទាំងមូល។
លោក រ័ត្ន សោភ័ណ ប្រធានសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា វិស័យធនាគារ គឺជាវិស័យមួយដែលអនុលោមយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនតាមច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិជាធរមាននៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏ដូចជាក្រិតក្រមរបាយការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុ កម្រិតថ្នាក់ជាតិ និងអន្តរជាតិ និងជាវិស័យដ៏ចម្បងមួយដែលបានចូលរួមចំណែកបង់ពន្ធជូនរដ្ឋយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន។
លោក រ័ត្ន សោភ័ណ បានថ្លែងបន្តថា វិស័យធនាគារនៅកម្ពុជាបានផ្លាស់ប្តូរ និងអភិវឌ្ឍន៍គួរឱ្យកត់សម្គាល់ និងឈានទៅរករបត់នៃកំណើនមួយប្រកដោយភាពរឹងមាំ ភាពធន់ និងនិរន្តរភាព ពិសេសវិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ បាន និងកំពុងចូលរួមចំណែកក្នុងការសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការប្រែក្លាយប្រទេសកម្ពុជាទៅជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍នៅឆ្នាំ២០៥០៕