ភ្នំពេញ ៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានចេញអនុក្រឹត្យស្តីពីតារាងភាគនៃប្រាក់ចំណូលជាប់ពន្ធប្រចាំឆ្នាំ និងតារាងភាគនៃប្រាក់បៀវត្សប្រចាំខែ ដែលតម្រូវឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកគណៈរដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ រដ្ឋមន្ត្រីគ្រប់ក្រសួង និងប្រធានគ្រប់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ត្រូវទទួលបន្ទុកអនុវត្តអនុក្រឹត្យនេះតាមភារកិច្ចរៀងៗខ្លួនចាប់ពីថ្ងៃទី០១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣តទៅ។
យោងអនុក្រឹត្យនេះ មានវិសាលភាពអនុវត្តចំពោះពន្ធលើប្រាក់ចំណូល និងពន្ធលើប្រាក់បៀវត្ស ដោយអនុក្រឹត្យនេះមានគោលបំណងកំណត់តារាងភាគនៃប្រាក់ចំណូលជាប់ពន្ធប្រចាំឆ្នាំ ដែលសម្រេចបានដោយរូបវន្តបុគ្គល សហគ្រាសឯកបុគ្គល និងចំណែកដែលត្រូវបែងចែកឱ្យសមាជិកម្នាក់ៗរបស់ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិ ដែលមិនត្រូវបានចាត់ទុកជានីតិបុគ្គល និងតារាងភាគនៃប្រាក់បៀវត្សជាប់ពន្ធប្រចាំខែរបស់និយោជិតនិវាសនជន។
តារាងភាគនៃប្រាក់ចំណូលជាប់ពន្ធប្រចាំឆ្នាំបានអនុលោមតាមមាត្រា២០ ថ្មី (មួយ) នៃច្បាប់ស្តីពីសារពើពន្ធ ប្រាក់ចំណូលជាប់ពន្ធ ដែលសម្រេចបានដោយរូបវន្តបុគ្គល សហគ្រាសឯកបុគ្គល និងចំណែកដែលត្រូវបែងចែកឱ្យសមាជិកម្នាក់ៗរបស់ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិ ដែលមិនត្រូវបានចាត់ទុកជានីតិបុគ្គល ត្រូវជាប់ពន្ធលើប្រាក់ចំណូលតាមអត្រាកំណើនតាមថ្នាក់ ដូចមានចែង ក្នុងតារាងខាងក្រោម៖
ភាគនៃប្រាក់ចំណូលជាប់ពន្ធប្រចាំឆ្នាំ៖ ចាប់ពី ០រៀល ដល់ ១៨ ០០០ ០០០រៀល អត្រាពន្ធ 0%។ ចាប់ពី ១៨ ០០០ ០០១រៀល ដល់ ២៤ ០០០ ០០០រៀល អត្រាពន្ធ ៥%។ ចាប់ពី ២៤ ០០០ ០០១រៀល ដល់ ១០២ ០០០ ០០០រៀល អត្រាពន្ធ ១០%។ ចាប់ពី ១០២ ០០០ ០០១រៀល ដល់ ១៥០ ០០០ ០០០រៀល អត្រាពន្ធ ១៥% និងលើសពី ១៥០ ០០០ ០០០រៀល អត្រាពន្ធ ២០%។
ដោយឡែក អនុលោមតាមមាត្រា៤៧ថ្មី (បី) នៃច្បាប់ស្តីពីសារពើពន្ធ និយោជិតនិវាសនជនត្រូវជាប់ពន្ធលើប្រាក់បៀវត្ស ប្រចាំខែ និងត្រូវបានកាត់ទុកដោយនិយោជក តាមអត្រាកំណើនតាមថ្នាក់ ដូចមានចែងក្នុងតារាងខាងក្រោម ៖
ភាគនៃប្រាក់បៀវត្សជាប់ពន្ធប្រចាំខែ៖ ចាប់ពី ០រៀល ដល់ ១ ៥០០ ០០០រៀល អត្រាពន្ធ ០%។ ចាប់ពី ១ ៥០០ ០០១រៀល ដល់ ២ ០០០ ០០០រៀល អត្រាពន្ធ ៥%។ ចាប់ពី ២ ០០០ ០០១រៀល ដល់ ៨ ៥០០ ០០០រៀល អត្រាពន្ធ ១០%។ ចាប់ពី ៨ ៥០០ ០០១រៀល ដល់ ១២ ៥០០ ០០០រៀល អត្រាពន្ធ ១៥% និងលើសពី ១២ ៥០០ ០០០រៀល អត្រាពន្ធ ២០% ។
សូមបញ្ជាក់ថា ពាក្យ«ប្រាក់បៀវត្ស» ត្រូវបានច្បាប់ស្ដីពីសារពើពន្ធឱ្យនិយមន័យថា ប្រាក់បៀវត្សសំដៅដល់បៀវត្ស លាភការ ប្រាក់បំណាច់ បុព្វលាភ ប្រាក់ម៉ោងបន្ថែម ប្រាក់ប៉ះប៉ូវនានា និងអត្ថប្រយោជន៍បន្ថែមដែលបានទូទាត់ឱ្យដល់និយោជិត ឬដែលបានទូទាត់ដើម្បីជាប្រយោជន៍ផ្ទាល់ ឬប្រយោលដល់និយោជិតចំពោះការបំពេញសកម្មភាពបម្រើការងារ។
ដើម្បីគណនាពន្ធលើប្រាក់បៀវត្ស គេត្រូវរកមូលដ្ឋានគិតពន្ធលើប្រាក់បៀវត្ស ដោយត្រូវយកចំនួនប្រាក់បៀវត្សសរុប ក្រៅពីប្រាក់រង្វាន់ និងប្រាក់ឧបត្ថម្ភ ដូចមាននៅក្នុងសារាចរខាងលើ រួចដកចេញនូវបន្ទុកសហព័ន្ធនិងកូន។ បន្ទាប់មកត្រូវពិនិត្យមើលថា តើមូលដ្ឋានគិតពន្ធលើប្រាក់បៀវត្សស្ថិតក្នុងថ្នាក់អត្រាពន្ធមួយណា ទើបយកមូលដ្ឋានគិតពន្ធលើប្រាក់បៀវត្សនោះ ទៅគុណនឹងអត្រាពន្ធនីមួយៗ ហើយដកចេញនូវលម្អៀងលើប្រាក់ពន្ធសម្រាប់ថ្នាក់អត្រាពន្ធនោះ៕