សៀមរាប ៖ កេសរកូល គឺសំដៅទៅលើឈ្មោះផ្កាដែលគេស្គាល់ជាទូទៅថា ផ្កាអរគីដេ ឬជាភាសាអង់គ្លេស Orchid និងមានច្រើនប្រភេទខុសៗគ្នា ខណៈដែលនៅប្រទេសខ្លះអាចមានដល់ទៅរាប់ពាន់ប្រភេទ ដែលមានរូបភាព និងលក្ខណៈពិសេសខុសៗគ្នាផងដែរ។ ដោយឡែក កេសរកូលដែលមានឈ្មោះថាព្រះទ្រហឹង ឬផ្កាអរគីដេយក្ស ជាប្រភេទផ្កាដ៏កម្រដែលកន្លងមកគេធ្លាប់បានប្រទះឃើញនៅដែនកោះស៊ូម៉ាត្រានៃប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។
កេសរកូលព្រះទ្រហឹង ត្រូវបានចាត់ចូលជាផ្កាដែលមានទំហំធំ និងវែងជាងគេលើពិភពលោកដោយក្នុងមួយគុម្ពអាចមានទម្ងន់ដល់ទៅជាង២តោន និងមានកម្ពស់រហូតដល់ជាង២ម៉ែត្រ។ ផ្ការបស់វាកម្រនឹងរីកណាស់ ប៉ុន្តែនៅពេលរីកម្ដងវាមានរយៈពេលដល់ជាង១ខែ និងមានប្រវែងជាង២ម៉ែត្រ។
ផ្កាប្រភេទនេះត្រូវបានរកឃើញក្នុងព្រៃរបោះនៃប្រទេសកម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ២០១៩ដែលបង្កជាការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង ដោយកន្លងមកមិនមាននរណានឹកស្មានដល់ទេថា ផ្កានេះមានវត្តមាននៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែក្រោយការរុករករបស់មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវ និងអភិរក្សកេសរកូល សុខ អាន ភ្នំគូលេន បានសន្មត់ថា ផ្កាប្រភេទនេះពិតជាមានវត្តមាននៅកម្ពុជាពិតមែន ដោយស្ថិតនៅក្នុងទីតាំងភូមិសាស្ត្រខេត្ត កោះកុង និងខេត្តព្រះវិហារ។
លោក ឈិន សុភា ប្រធានការិយាល័យសិក្សាស្រាវជ្រាវជីវចម្រុះនៃក្រសួងបរិស្ថានបានឱ្យដឹងថា ក្រោយពីបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សកេសរកូល សុខ អាន ភ្នំគូលេនមក ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវបានធ្វើដំណើរចូលទៅក្នុងព្រៃដើម្បីរុករកប្រភេទកេសរកូលនានានៅកម្ពុជា និងបានប្រទះជាមួយវត្តមានកេសរកូលដ៏កម្រមួយនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា ៖
“ផ្កានេះមានលក្ខណៈពិសេសច្រើនណាស់ បើសិនជាយើងដាំវាហើយឃើញវារីក គឺចាត់ទុកថាជាសំណាងយើងហើយ ព្រោះប្រភេទផ្កានេះមិនងាយនឹងរីកទេ។ កាលពីឆ្នាំ២០១៩ ផ្កានេះធ្លាប់បានរីកម្ដងដែរ វារីកបានយូររហូតដល់ជាងមួយខែ ប៉ុន្តែកាលណោះដោយសារតែចំពេល កូវីដ ទើបយើងមិនបានបើកឱ្យមានការចូលទស្សនា”
គួរបញ្ជាក់ថា កេសរកូលព្រះទ្រហឹង ក៏ដូចជាប្រភេទកេសរកូលផ្សេងៗទៀត បច្ចុប្បន្នកំពុងរក្សាទុកនៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សកេសរកូល សុខ អាន ភ្នំគូលេន ដើម្បីសិក្សាអំពីលក្ខខណ្ឌជីវសាស្ត្ររបស់ប្រភេទនីមួយៗ និងអាចឈានទៅបង្កាត់ចេញជាពូជផ្សេងៗទៀត នាពេលអនាគត៕