កម្មវិធីចំណេះដឹង​ហិរញ្ញវត្ថុ​របស់ធនាគារ​ ABA​ ធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិចក្នុង​ខេត្តរតនគិរី​ ចៀសផុតពីបំណុលលើសលប់

រតនគិរី ៖ ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងខេត្តរតនគិរី ជាពិសេសជនជាតិដើមភាគតិច ក្រោយពីទទួលបានការផ្សព្វផ្សាយអំពីចំណេះដឹងខាងហិរញ្ញវត្ថុ ពួកគាត់​បានយល់ដឹងពីលុយជាអ្វី អ្វីជាកម្ចី អ្វីជាបំណុល ការគ្រប់គ្រងចំណូលចំណាយ ការសន្សំ ហើយពួកគាត់បានដឹងទៀតថាការខ្ចីលុយត្រូវតែសង​គេ​វិញ និងមុនខ្ចីលុយត្រូវតែគិតពិចារណាថាតើគួរខ្ចី ឬមិនគួរខ្ចី ខ្ចីយកទៅធ្វើអ្វី មានលទ្ធភាពសងគេវិញឬអត់ និងត្រូវធ្វើដូចម្តេចដើម្បីចៀសផុត​ពី​បំណុលលើសលប់ ខណៈដែលចំណេះដឹងទាំងនេះ ពីមុនពួកគាត់មិនធ្លាប់ទទួលបានឡើយ ដោយពួកគាត់គិតថាការផ្តល់កម្ចី គឺជាអំណោយ ចង់សងក៏បាន មិន​សង​​ក៏បាន។

គួរឱ្យដឹងថា នៅ​ក្នុងស្រុក​ដាច់​ស្រយាល​មួយ​ចំនួន​នៅ​ខេត្តរតនគិរី​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ភាគច្រើន​ជា​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ ដែល​ប្រកប​របរ​ដាំ​ដំណាំ​សម្រាប់​ចិញ្ចឹមជីវិត​ដូច​ជា​ ស្វាយចន្ទី​ ស​ណែ្ដ​ក​សៀង​ សណ្ដែកខៀវ​ ដំណាំ​ស្រូវ​ និង​ដំឡូងឈើ​ជាដើម​។ ​ការ​ដាំ​ដំណាំ​ទាំងនេះ​គឺជា​ប្រភព​ចំណូល​បន្ថែម​លើ​ចំណូល​ដែល​បាន​មក​ពី​ការ​អាស្រ័យ​អនុ​ផល​ព្រៃឈើ​ កសិកម្ម​ពនេចរ​ និង​ការ​ចិញ្ចឹមសត្វ​ ដែល​ជា​មុខរបរ​ប្រពៃណី​របស់​ពួក​គាត់​។​ ​
កាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុន ជា​ធម្មតា​ ប្រភព​ចំណូល​ពី​មុខរបរ​ទាំងនេះ​ អាច​ផ្គត់ផ្គង់​ការ​ចំណាយ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​គ្រួសារ​ពួក​គាត់​បាន​គ្រប់គ្រាន់​ ប៉ុន្ដែ​មក​ទល់​បច្ចុប្បន្ន​ គ្រប់យ៉ាង​បាន​ផ្លាស់​ប្ដូរ​នៅ​ពេល​ដែល​ក្រុម​គ្រួសារ​ភាគច្រើន​ប្រាថ្នា​ចង់​បានការ​រស់នៅ​បែប​សម្ភារ​និយម​ដូច​អ្នក​រស់នៅ​ទីប្រជុំជន​ដែរ​។​ ​ពួក​គាត់​ចាប់ផ្ដើម​ចំណាយ​ប្រាក់​កាស​លើ​សម្ភារៈ​មួយ​ចំនួន​ដូច​ជា​ ម៉ូតូ​ ឡាន​ និង​សម្លៀក​បំពាក់​ម៉ូ​ដ​ថ្មីៗ​ ហើយ​តែង​មានការ​ជួបជុំ​ជប់លៀង​ជា​ញឹកញាប់​។​ ដូច្នេះនៅ​ពេល​ពួក​គាត់​ខ្វះខាត​លុយកាក់​ ដើម្បី​ផ្គត់ផ្គង់​ការ​រស់នៅ​បែប​ថ្មី​នេះ​ ពួក​គាត់​បាន​ចាប់ផ្ដើម​ខ្ចីបុល​ពី​អ្នក​ចងការ​ប្រាក់​ និង​គ្រឹះស្ថាន​ហិរញ្ញវត្ថុ​នៅ​ស្រុកភូមិ​។​

សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​តំបន់​ដាច់​ស្រយាល​ទាំងនេះ​មាន​លក្ខណៈ​បែប​គ្រួសារ​សាមញ្ញ​ ដែល​មិនសូវ​ចាយវាយ​ប្រាក់​កាស​ច្រើន​ប៉ុន្មាន​ទេ​ ដូច្នេះ​ពួក​គាត់​មាន​បទ​ពិសោធ​ន៍ និង​ការ​យល់​ដឹង​តិចតួច​អំពី​ការ​គ្រប់គ្រង​ហិរញ្ញវត្ថុ​។​ ជា​លទ្ធផល​ ពួក​គាត់​មាន​បំណុលច្រើនលើសលប់​ ដែល​មិន​អាច​រ៉ាប់រងការ​ទូទាត់​ការ​ប្រាក់​ប្រចាំខែ​បាន​ឡើយ។​ បងប្អូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្លះ​ ខ្វះ​ទាំង​ចំណេះដឹង​ផ្នែក​ហិរញ្ញវត្ថុ​ ទាំង​ជំនាញ​ក្នុង​ការ​រៀបចំ​ផែនការ​រយៈពេល​វែង​ និង​ទាំង​ជំនាញ​រៀបចំ​កញ្ចប់​ថវិកា​សម្រាប់​ចំណាយ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​ ដែល​នាំ​ឲ្យ​ពួក​គាត់​ជំពាក់​បំណុល​ច្រើន​ ហើយ​ត្រូវ​បង្ខំចិត្ត​លក់​ដីធ្លី​ និង​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ផ្សេងៗ​ ដើម្បី​ទូទាត់​សងបំណុល​ទាំងនោះ​។​ ​

ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដ៏​ស្មុគស្មាញ​នេះ​ ធនាគារ​ ABA​ និង​ក្រុមហ៊ុន​របស់​កា​ណា​ដា​ Angkor​ Resources​ Corp.​ ដែល​ជា​ដៃគូ​អនុវត្ត​កិច្ចការ​ទំនួល​ខុស​ត្រូវ​សង្គម​ (CSR)​ របស់​ ABA​ បាន​រៀបចំ​ និង​បង្កើត​ “​កម្មវិធី​ពង្រឹងសមត្ថភាព​ប្រជា​សហគមន៍​នៅ​តំបន់​ដាច់​ស្រយាល​ តាម​រយៈ​ថ្នាក់​ចំណេះដឹង​ហិរញ្ញវត្ថុ​”​ ក្នុង​គោលបំណង​អភិវឌ្ឍ​ចំណេះដឹង​ និង​ជំនាញ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​សហគមន៍​ទាំងនោះ​ ហើយ​អាច​ឲ្យ​ពួក​គាត់​ពង្រឹង​សេដ្ឋកិច្ច​ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​គ្រួសារ​ ប្រកបដោយ​ភាព​ឈ្លាសវៃ​ និង​ក្នុង​ឥរិយាបថ​ល្អ​ប្រសើរ​។

​តាម​រយៈ​កម្មវិធី​នេះ​ ABA​ បាន​បង្ហាញ​អំពី​បេសកកម្ម​ និង​ការ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​របស់​ខ្លួន​ ក្នុង​ដំណើរការ​ធុរកិច្ច​ ដែល​យកចិត្តទុកដាក់​លើ​អនាគត​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ និង​សង្គម​ជាតិ​។​ ABA​ មាន​ប្រវត្តិ​ដ៏​ល្អ​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​វិធីសាស្ដ្រ​ផ្ដល់​ជូន​តែ​កម្ចី​ណា​ដែល​មាន​ផលិតភាព​ល្អ​ ហើយ​គាំទ្រ​ដល់​វិស័យសេដ្ឋកិច្ច​ពិតប្រាកដ​ និង​យកចិត្តទុកដាក់​ចំពោះ​ស្ថានភាព​ហិរញ្ញវត្ថុ​របស់​អតិថិជន​កម្ចី​។​ ការ​ជំពាក់​បំណុល​ច្រើន​ គឺជា​បញ្ហា​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​បញ្ហា​ជា​ច្រើន​ ដែល​ត្រូវការ​ដំណោះស្រាយ​ ស្រប​ទៅ​នឹង​គុណ​តម្លៃ​របស់​ ABA​ ហើយ​ក៏​ជា​មូលហេតុ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ធនាគារ​ចូលរួម​បង្កើត​កម្មវិធី​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​ផង​ដែរ​។​ ​

យោងតាមធនាគារ ABA បានឱ្យដឹងថា កម្មវិធី​ចំណេះដឹង​ហិរញ្ញវត្ថុ​បាន​ចាប់ផ្ដើម​ដោយ​ការ​បណ្ដុះបណ្ដាល​គ្រូ​បង្គោល​ (ToT)​ ចំនួន​១៤ រូប​ ក្រោម​ការ​គាំទ្រ​ពី​ក្រុមការងារ​ឥណទាន​របស់​ ABA​។​ ការ​បណ្ដុះបណ្ដាលដំណាក់កាល​ទី​មួយ​ ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​កាលពី​ខែកញ្ញា​ ឆ្នាំ២០២២ ដោយ​មាន​ ៩​ វគ្គ​ ចូលរួម​ដោយ​ក្រុម​ជនជាតិ​ភាគតិច​ចំនួន​ ៤ ក្រុម​ (​គ្រឹ​ង​,​ ព្រៅ​,​ ទំពួន​ និង​ចា​រ៉ា​យ​)​។​ វគ្គ​បណ្ដុះបណ្ដាល​នេះ​ បាន​ធានា​ឲ្យ​មានការ​ចូលរួម​ និង​ការ​យល់​ដឹង​ជា​អតិបរមា​ ពិសេស​ពី​ស្ដ្រី​ និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​សហគមន៍​ ដែល​ពុំ​សូវ​មានឱកាស​ទទួល​បានការ​រៀនសូត្រ​។​ អ្នកចូលរួម​ក្នុង​វគ្គ​បណ្ដុះបណ្ដាល​នេះ​សរុប​មាន​ចំនួន​ ២០៤​រូប​ ដែល​ក្នុង​នោះ​ជាង​ ៥០%​ គឺជា​ស្ដ្រី​។

​ការ​បណ្ដុះបណ្ដាល​កន្លង​ទៅ​ បាន​ផ្ដល់​ផល​វិជ្ជមាន​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​បាន​ចូលរួម​។​ ជំនួស​ឲ្យ​ការ​ពឹងផ្អែក​ទាំងស្រុង​លើ​កម្ចី​ដើម្បី​បាន​ប្រាក់​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​នោះ​ ពួក​គាត់​បាន​រក​ឃើញ​មធ្យោបាយ​សម្រាប់​បង្កើន​ចំណូល​ជា​ច្រើន​ផ្សេង​ទៀត​ និង​ចេះ​អំពី​របៀប​គ្រប់គ្រង​ការ​ចំណាយ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​គាត់​។​ ឥឡូវនេះ​ អ្នក​ភូមិ​ចាប់ផ្តើម​ស្វះ​ស្វែងរក​វិធីសាស្ដ្រ​ដើម្បី​បង្កើន​ចំណូល​ជា​ជាង​អង្គុយ​រង់ចាំ​ប្រមូល​ផល​តែ​ពី​ដំឡូងឈើ​ និង​ស្វាយចន្ទី​តែ​មួយ​មុខ​។​ គ្រួសារ​ខ្លះ​បាន​ផ្លាស់​ទីលំនៅ​បណ្ដោះអាសន្ន​ ដើម្បី​ធ្វើស្រែ​ប្រវាស់​ និង​ស្វែងរក​ឱកាស​ការងារ​បន្ថែម​ ហើយ​អ្នក​ភូមិ​ខ្លះ​ទៀតចាប់​ផ្តើម​បង្កបង្កើន​ផល​បន្ថែម​ ដូច​ជា​ដំណាំ​កា​កាវ​ និង​ទុរេន​ជាដើម​។​ ​

ការ​តាំងចិត្ត​របស់​អ្នក​ភូមិ​ដែល​បាន​ចូលរួម​កម្មវិធី​នេះ​ពិតជា​មាន​ខ្ពស់​ ហើយ​ដើម្បី​ឲ្យ​ឆន្ទៈ​នេះ​នៅ​តែ​បន្ដ​ ធនាគារ​ ABA​ និង​ក្រុមហ៊ុន​ Angkor​ Resources​ Corp.​ បានបើក​ថ្នាក់​ចំណេះដឹង​ហិរញ្ញវត្ថុ​ដំណាក់កាល​ទី​៣​ នៅ​តំបន់​ដាច់​ស្រយាល​ក្នុង​ខេត្តរតនគិរី​។​ ​គោលបំណង​ចម្បង​នៃ​ការ​បើកថ្នាក់​នេះ​ គឺ​ដើម្បី​ផ្តល់​ចំណេះដឹង​ចាំបាច់​មួយ​ចំនួន​ដល់​អ្នកចូលរួម​ ក្នុង​ការ​ធ្វើ​សេចក្ដី​សម្រេចចិត្ត​ផ្នែក​ហិរញ្ញវត្ថុ​ឲ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ​,​ លើក​កម្ពស់​សេដ្ឋកិច្ច​គ្រួសារ​,​និង​រួមចំណែក​ដល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​សហគមន៍​ទាំងមូល​។ ​កម្មវិធី​នេះ​នឹង​ជួយ​ដល់​អ្នកចូលរួម​ឲ្យ​មានឱកាស​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​ស្ថានភាព​ហិរ​ញ្ញវត្ថុ​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​ និង​អនាគត​របស់​ពួក​គាត់​កាន់តែ​ប្រសើរ​ឡើង​តាម​រយៈ​ការ​បង្កើន​ស្ថិរភាព​ និង​ភាព​ម្ចាស់​ការ​ក្នុង​ការ​គ្រប់គ្រង​លុយ​កាក់​​ ។

​​ដោយ​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​កម្មវិធី​នេះ​កន្លង​មក​ កម្មវិធី​ដំណាក់កាល​ទី​៣នេះ​នឹង​បន្ត​ផ្តល់​នូវ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ពេញលេញ​លើ​ប្រធាន​​បទ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ជា​ច្រើន​ទៀត​។​ អ្នកចូលរួម​នឹង​យល់​ដឹង​កាន់តែ​ច្បាស់​អំពី​គោល​គំនិត​មេរៀន​ជា​មូលដ្ឋាន​ ដូច​ជា​ ការ​រៀបចំ​ផែនការ​ហិរញ្ញវត្ថុ​,​ការ​ចាត់ចែង​លុយកាក់​,​ ការ​កំណត់​គោលដៅ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ និង​សន្សំ​,​និង​ការ​ប្រើប្រាស់​ប្រាក់​កម្ចី​ឲ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ​ ដើម្បី​ចៀសវាង​បំណុល​ច្រើនលើសលប់ជាដើម​។

​​ក្នុង​ដំណាក់កាល​ថ្មី​នេះ​ ABA​ បាន​ពង្រឹង​ប្រសិទ្ធភាព​ និង​កម្មវិធី​សិក្សា​ធ្វើ​យ៉ាងណា​ឲ្យ​ថ្នាក់រៀន​នេះ​ផ្ដល់​ប្រយោជន៍​ និង​ជះ​ឥទ្ធិពល​កាន់តែ​ប្រសើរ​ឡើង​មួយ​កម្រិត​ទៀត​ដល់​អ្នកចូលរួម​។​ វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​គ្រូ​បង្គោល​ (TOT)​ ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​ឡើង​សម្រាប់​គ្រូ​បង្គោល​ប្រចាំ​សហគមន៍​ចំនួន​ ២២ នាក់​ ដោយ​ពង្រឹងសមត្ថភាព​ពួក​គាត់​ក្នុង​ការ​បង្រៀន​មេរៀន ​និង​ខ្លឹមសារ​ជា​ភាសា​កំណើត ​ឬ​គ្រាមភាសា​ (​ភាសា​តំបន់​)​ ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធ​ភា​ព​ទៅ​កាន់​សហគមន៍​។​ វិធីសាស្ត្រ​នេះ​បាន​បង្ហាញ​ឲ្យ​ឃើញ​នូវ​អត្ថប្រយោជន៍​យ៉ាងច្រើន​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​មានការ​យល់​ដឹង​ និង​ការ​ចូលរួម​កាន់តែ​ប្រសើរ​​ឡើង​នៅ​ក្នុង​សហគមន៍​។​ ​

កម្មវិធី​ចំណេះដឹង​ហិរញ្ញវត្ថុ​នេះ​ នឹង​មាន​ថ្នាក់​សរុប​ចំនួន​ ២២ ដែល​មាន​អ្នកចូលរួម​ចំនួន​ ៥០០នាក់​នៅ​តាម​ភូមិ​ស្រុក​ដាច់​ស្រយាល​មួយ​ចំនួន​។​ តាម​រយៈ​ការ​ពង្រីក​វិសាលភាព​ទៅ​កាន់​ភូមិ​ស្រុក​ថ្មី​ ABA​ ធានា​បាន​ថា​ ប្រជាពលរដ្ឋ​កាន់តែ​ច្រើន​ក្នុង​ខេត្តរតនគិរី​ នឹង​ទទួល​បាន​អត្ថប្រយោជន៍​ពី​ចំណេះដឹង​ដ៏​មាន​សារៈសំខាន់​ និង​ចាំបាច់​នេះ​។​ ​កាល​នៅ​ឆ្នាំ​ ២០២២ ABA​ បាន​បើក​ថ្នាក់​ចំណេះដឹង​ហិរញ្ញវត្ថុ​ជា​លើក​ដំបូង​ដោយ​ជោគជ័យ​ ដោយ​ពេល​នោះ​មាន​អ្នក​ភូមិ​ចូលរួម​ប្រមាណ​ ២០០​ នាក់​ មក​ពី​តំបន់​ដាច់​ស្រយាល​ក្នុង​ខេត្តរតនគិរី​ ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ចំណេះដឹង​ និង​ជំនាញ​របស់​សហ​គមន៍​ ព្រមទាំង​លើកកម្ពស់​ជីវភាព​ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​របស់​ពួក​គេ​ប្រកបដោយ​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​ និង​មាន​ស្ថិរភាព​។​

លោក​ Gordon​ Paterson​ ប្រធាន​អភិវឌ្ឍន៍​គម្រោង​ឯករាជ្យ​ក្នុង​ខេត្តរតនគិរី​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ កាលពី​ដំបូងឡើយ​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ជា​ច្រើន​មិន​បានដឹង​អំពី​សារៈសំខាន់​នៃ​វគ្គ​បណ្ដុះបណ្ដាល​នេះ​ទេ​។​ ប៉ុន្ដែ​ក្រោយមក​ ពួក​គាត់​បាន​ប្រាប់​គ្រូ​បណ្តុះបណ្តាល​ថា​ អ្នក​ភូមិ​ទាំងឡាយ​បាន​យល់​ជ្រួតជ្រាប​ពី​ខ្លឹមសារ​មេរៀន​ ហើយ​ពួក​គាត់​ពិតជា​សប្បាយចិត្ត​ណាស់​​។​ ​

លោក​ពន្យល់​បន្ថែម​ថា​ ​ឥឡូវនេះ​ ពួក​គាត់​ស្គាល់​ច្បាស់​អំពី​អនាគត​សហគមន៍​របស់​ពួក​គាត់​ ហើយ​បាន​លើកទឹកចិត្ត​ដល់​គ្រូ​បង្គោល​ឲ្យ​បន្ដ​វគ្គ​បណ្ដុះបណ្ដាល​ និង​ចែករំលែក​មេរៀន​ ក៏​ដូច​ជា​សារ​គន្លឹះ​សំខាន់ៗ​ទៅ​កាន់​សហគមន៍​ផ្សេង​ទៀត​ ដើម្បី​ឲ្យ​ពួក​គាត់​កាន់តែ​មាន​ភាព​ជឿជាក់​ និង​ទំនុកចិត្ត​ ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​ជីវភាព​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​សហគមន៍​របស់​គាត់​កាន់តែ​ប្រសើរ​ឡើង​។

លោកបានលើកឡើងថា ៖

«ការជំពាក់បំណុលកំពុងតែមានហានិភ័យដល់សុវត្ថិភាពក្នុង​ការកាន់កាប់ដីធ្លីរបស់​ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ​ដែលភាគច្រើនជា​ជន​ជាតិ​ដើម​ភាគតិច។ ការសិក្សាអប់រំរបស់ពួកគេទាបជាងជនជាតិដទៃទៀត។ ចំណេះដឹងពីការគ្រប់គ្រងលុយកម្ចីអត់ទាន់មានបទពិសោធន៍។ កាលពី​មុន ជនជាតិមិនប្រើលុយទេ ពឹងផ្អែកទៅលើដីព្រៃ អនុផលព្រៃឈើ និងដំណាំចម្ការដាំផ្ទាល់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែក្រោយមក ក្នុងរយៈពេលតែជាងម្ភៃឆ្នាំ​ ជីវិត​របស់​ពួក​គាត់​ផ្លាស់​ប្តូរ​ទាំងស្រុងគឺពឹងលើលុយ ។ បន្ទាប់ពឹងលើធម្មជាតិ ការដាំដំឡូង ដំឡូងមី ស្វាយចន្ទី សណ្តែកសៀង សណ្ដែកខៀវ សណ្ដែកដី ឥឡូវ​ពួក​គាត់ពឹងផ្អែកលើទីផ្សារ តែពួកគាត់អត់មានមូលដ្ឋានគ្រប់គ្រងលុយ ដូច្នេះវាជាហានិភ័យយ៉ាងខ្លាំងពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកម្ចីដែលពីមុនទំនៀមទម្លាប់របស់ពួកគាត់គឺខ្ចីលុយ ខ្ចីរបស់អ្វីផ្សេងៗគឺមិនចាំបាច់សងនោះទេ ហើយការប្រាក់ក៏មិនមានដែរ»។

លោកបានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងទៀតថា មេរៀនហិរញ្ញវត្ថុដែលបង្រៀនដល់ជនជាតិភាគតិច មាន ៥ ចំណុច៖ ១-តើលុយជាអ្វី? ២- ការគ្រប់គ្រងថវិកាក្នុងគ្រួសារ ចំណាយចំណូល ៣- កម្ចីពេលណាគួរខ្ចី ពេលណាមិនគួរ ៤-មានកម្ចីហើយត្រូវគ្រប់គ្រងបែបណាចៀសវាងពីបំណុលច្រើនលើសលប់ និងទី៥- ការសន្សំ និងផែនការសន្សំសម្រាប់គ្រួសារ ។ ក្រោយពីបានរៀនអំពីចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុពួកគាត់បានដឹងពីការគ្រប់គ្រងលុយ។ អ្នកណាចង់ខ្ចីលុយទៀត ពួកគាត់ត្រូវ​គិត​ឡើង​វិញ ឬឈប់ខ្ចីតែម្តង ។ ពួកគាត់ចេះគ្រប់គ្រងចំណូលចំណាយ ពោលគឺមិនចំណាយច្រើនជាងចំណូលទេ ព្រមទាំងចេះពិចារណាអ្វីសំខាន់​ ឬមិនសំខាន់ ។ មួយទៀតបានយល់ពីអ្វីជាការធានា អ្វីជាបំណុល អ្វីជាការប្រាក់ ។
​​
លោក ឈាន វុទ្ធី ប្រធានបណ្តុះបណ្តាលឥណទានរបស់ ABA បានបញ្ជាក់ថា ពលរដ្ឋដែលមានចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុ គឺមានលទ្ធភាព​គេចផុត​ពី​ការ​ធ្លាក់ខ្លួនចូលក្នុងស្ថានភាពបំណុលច្រើនលើសលប់ ឬប្រឈមហានិភ័យហិរញ្ញវត្ថុផ្សេងៗ ។ ការណ៍ដែលពលរដ្ឋមានចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុ នាំ​សេដ្ឋកិច្ច​ផ្ទាល់ខ្លួន គ្រួសារ និងសង្គមកាន់តែរីកចម្រើន។

លោកបានឱ្យដឹងថា ៖

«ក្រោយបានរៀនពួកគាត់បានស្គាល់អ្វីជាឥណទានដែលពីមុនពួកគាត់គិតថាជាអំណោយ ឥឡូវពួកគាត់បានដឹងថា​ឥណទាន​ខ្ចីត្រូវតែសងគេ មានកាតព្វកិច្ចសងគេវិញ។ ឥឡូវនេះពួកគាត់មិនមែនចេះតែខ្ចីទេ ។ ​ពួកគាត់គាត់ដឹងពីផែនការ​ចំណាយចំណូល ​អ្វីគួរ​ចំណាយ ​អ្វីមិនគួរ និងចេះសន្សំប្រាក់ ។ មួយទៀតពួកគាត់ចេះជ្រើសរើសធនាគារ ឬមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុណាគួរខ្ចី ត្រូវខ្ចីកម្រិតណាអាចសងរួច ការប្រាក់​ថ្លៃ ឬ​ថោក»។

ចំណែកលោក សូ វណ្ណធិន អភិបាលស្រុកតាវែង ខេត្តរតនគិរី បានមានប្រសាសន៍ថា តាមរយៈការបង្រៀនចំណេះដឹង​ហិរញ្ញវត្ថុនេះ​បានជួយ​ជំរុញឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជៀសផុតពីបំណុលច្រើនលើសលប់ និងយកកម្ចីទៅប្រើប្រាស់បានចំគោលដៅ។

លោកអភិបាលស្រុកបានលើកឡើងថា ៖

«មុនការបណ្តុះបណ្តាលចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុ ពួកគាត់ចាប់អារម្មណ៍តែរឿងខ្ចីលុយ​មិនថាជាធនាគារ​ ឬមីក្រូ​ហិរញ្ញវត្ថុ តូច ឬធំនោះទេ។ ពួកគាត់យល់ថា ខ្ចីស្រួល​យកមកប្រើប្រាស់ក៏​ស្រួល ​គាត់អត់បានគិតថាបន្ទាប់ពីខ្ចី​ ហើយរកទុនពីខាងណាដើម្បីសង​គេទេ។ នៅស្រុកតាវែងមានអំណោយផលពីធម្មជាតិអាចឲ្យពួកគាត់រកចំណូលបានពីអនុផលព្រៃឈើ​ តែក្រោយមកធនធានធម្មជាតិ​ថយចុះ​ធ្វើឲ្យ​ពួកគាត់មិនអាចរកចំណូលដើម្បីសងបំណុលនោះទេ»។

ជាមួយគ្នានេះផងដែរ លោកអភិបាលស្រុកតាវែងក៏បានបង្ហាញពីកិច្ចគាំទ្រការបណ្តុះបណ្តាលអក្ខរកម្មហិរញ្ញវត្ថុរបស់ ABA យ៉ាងពេញទំហឹង ព្រោះវាមានសារៈសំខាន់ដែលជាផ្នែកមួយជួយទៅដល់សង្គម ជាពិសេសជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច ។

លោក យោល សៀម មេភូមិរៀងវិញ ឃុំតាវែងលើ ស្រុកតាវែង បានឱ្យដឹងដែរថា នៅក្នុងភូមិរៀងវិញ មានប្រជាពលរដ្ឋ១០៤គ្រួសារ។ សម្រាប់ចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុនេះ វាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់សហគមន៍។ ពួកគេបានយល់ដឹងពី​បញ្ហាខ្ចីប្រាក់​ការសន្សំប្រាក់ ហើយបានដឹងថាកាលណាខ្ចីគេត្រូវតែសង ជាពិសេសយកកម្ចីនេះមកប្រើចំគោលដៅ។

គ្រូបង្គោល ភឿក ត្រួក នៅភូមិផាវ ឃុំតាវែងលើ ស្រុកតាវែង ដែលទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាលពីធនាគារ AB ក៏បានបង្ហាញពីភាពរីករាយក្នុងទទួលបានចំណេះដឹងថ្មី ដឹងពីរបៀបចាយលុយ​ និងពីរបៀបកត់ត្រាចំណូលចំណាយ។ ក្រោយពីទទួលការបណ្តុះបណ្តាលលោកបានបង្រៀនទៅដល់អ្នកភូមិទាក់ទងទៅនឹងការ​ប្រើប្រាស់លុយ ពីប្រភពលុយចូល លុយចំណាយ កម្ចីក្រៅផ្លូវការ និងផ្លូវការ ខ្ចីយកទៅធ្វើអ្វី បើខ្ចីត្រូវមានគោលបំណងច្បាស់លាស់។

លោក ភឿក ត្រួក បានឱ្យដឹងថា ៖

«ក្រោយពីទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាល ពួកគាត់បានដឹងពីការគ្រប់គ្រងចំណាយ​ចំណូល​ចាត់ចែង​បំណុល​ និង​ដឹងពីកាតព្វកិច្ចខ្ចីត្រូវតែសង ហើយត្រូវសងដោយរបៀបណា។ តាមរយៈការបណ្ដុះបណ្ដាលនេះ ខ្ញុំបានសន្សំលុយទិញបានដីមួយកន្លែងដែលមានតម្លៃជាងមួយពាន់ដុល្លារ ដែលប្រភពចំណូលបានមកតាម​រយៈ​ការ​ដើរបេះសំរោង ផ្សិត និងអនុផលព្រៃឈើផ្សេងៗទៀតទៅតាមរដូវកាល»។

កញ្ញា ជ តាប់ អាយុ១៥ឆ្នាំជាជនជាតិដើមភាគតិចព្រៅ រស់នៅភូមិរៀងវិញ ឃុំតាវែងលើ ស្រុកតាវែង ខេត្តរតនគិរី​ បានទទួលការ​បណ្តុះ​បណ្តាល​ចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុចំនួនប្រាំវគ្គ ។ក្រោយពីការទទួលបាននូវការបណ្តុះបណ្តាល កញ្ញាបានដឹងពីអ្វីហៅថាជាប្រាក់កម្ចី អ្វីជាបំណុល ជាមួយនឹងចំណេះដឹងពីរបៀបគ្រប់គ្រង ការកត់ត្រាចំណូល-ចំណាយ វិធីសន្សំប្រាក់និង​ការចាយ​វាយ​តាម​ខ្ទង់។

កញ្ញា ជ តាប់ បានឱ្យដឹងទៀតថា ៖

«យើងមិនត្រូវចេះតែខ្ចីនោះទេ ព្រោះនាំឲ្យមានហានិភ័យ តែបើខ្ចីត្រូវយកប្រើឲ្យចំគោលដៅ ។ យើងត្រូវប្រុង​ប្រយ័ត្ន​​ចំពោះកម្ចី។ ការបណ្ដុះបណ្ដាលចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុនេះ មានសារៈសំខាន់ណាស់។ ខ្ញុំបានចែករំលែកអ្វីដែលខ្ញុំ​បានរៀនទៅដល់​សហគមន៍​ និង​​គ្រួសាររបស់នាង ដើម្បីកុំឲ្យមានបញ្ហាជំពាក់បំណុលគេមិនអាចសងបាន»។

ទាក់ទងនឹងបទពិសោធន៍ជោគជ័យលើការខ្ចី និងសង លោក សឿង ឡត ជាពលរដ្ឋរស់នៅភូមិទុន ឃុំតាវែងលើ ស្រុកតាវែង ខេត្តរតនគិរី មានអាយុ២៩​ និងមាន​កូនក្នុងបន្ទុកចំនួន២​នាក់ បានចែករំលែកថា លោកបានស្នើកម្ចីពីស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុជាច្រើនលើក ដោយលើកទី១ ចំនួន២០ម៉ឺនរៀល ហើយបានសងគេរួច។ ជាបន្ត​បន្ទាប់ លោកបានខ្ចី ១លាន , ២លាន, ៣លាន , ១០លានរៀល ហើយក៏បានសងរួចទៀត។ លើកចុងក្រោយនេះ លោកបានខ្ចី ២០លានរៀល ហើយ​បានសងដើមបាន ៤លានរៀល នៅសល់១៦លានរៀលទៀត។ ការសងបំណុលរបស់លោក គឺពឹងទៅលើដំណាំកៅស៊ូរបស់លោក ដែលមួយ​ឆ្នាំ​អាចរក​ចំណូលបានប្រមាណ ២០លានរៀល។

លោកបានបញ្ជាក់ថា ៖

«ខ្ញុំបានចូលរួមក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុរបស់ធនាគារ ABA ហើយបានដឹងថា បើយើងខ្ចី​ គឺត្រូវដឹងថា​យើងយកទៅធ្វើអ្វី យើងត្រូវមានគោលដៅច្បាស់លាស់ និងដឹងពីសមត្ថភាពសងរបស់យើង និងត្រូវដឹងពីរបៀបសងយ៉ាងម៉េច។ ក្រៅពីនេះ ខ្ញុំក៏ចេះ​ពីរបៀបចាយ របៀបសន្សំ ហើយខ្ញុំបានដឹងទៀតថា ចំណូលចំណាយ កុំចាយច្រើនជាងចំណូល និងចេះរៀបចំផែនការលុយ» ។

គួរជម្រាបថា ស្រប​ជាមួយនឹង​ការ​អនុវត្ត​កម្មវិធី​ចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុនេះ​ ABA ​បាន​ និង​កំពុង​បន្ដ​គាំទ្រ​គំនិត​ផ្ដួចផ្ដើម​ផ្សេងៗ​ទៀត​លើ​ផ្នែក​ចំណេះ​ដឹ​ង ​និង​បរិ​យា​បន្ន​ហិរញ្ញវត្ថុ​។​ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២២ ធនាគារ ​ABA បាន​គាំទ្រ​ធនាគារជាតិ​នៃ​កម្ពុជា​ ដើម្បី​អនុវត្ត​គម្រោង​ចំណេះដឹង​ផ្នែក​ហិរញ្ញវត្ថុ​សម្រាប់​កុមារ​ ដោយ​បោះ​ពុ​ម្ភ​សៀវភៅ​ហិរញ្ញវត្ថុ​បែប​ត្លុក​ចំនួន​ ៥០០០ក្បាល​ ចែក​ជូន​សិស្ស​កម្រិត​បឋម​សិក្សា​។​ ABA​ ក៏បាន​ឧបត្ថម្ភ​សហគ្រិន​ខ្មែរ​ ក្នុង​កម្មវិធី​ត្រៀមខ្លួន​ដើម្បី​ទទួល​បានការ​វិនិយោគ​ និង​កម្មវិធី​ការ​ប្រកួតប្រជែង​សហគ្រិន​ស្ត្រី​ ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​ធុរកិច្ច​ថ្មី​ និង​សហគ្រិន​ស្ដ្រី​ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ​គំនិត​អាជីវកម្ម​របស់​ពួក​គេ​។​ ABA​ ក៏​បាន​ឧបត្ថម្ភ​កម្មវិធី​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ហិរញ្ញវត្ថុ​ថ្នាក់​តំបន់​ដូច​ជា​ ទិវា​សន្សំ​អាស៊ាន​ ២០២២ និង​វេទិកា​បច្ចេក​វិទ្យា​​ហិរញ្ញវត្ថុ​ ដែល​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​លើក​ទី​ ៤០​ និងលើកទី​ ៤១​ ផង​ដែរ​៕


របាយការណ៍ថ្មីៗ

មើលទាំងអស់ ➧

ព័ត៌មានទូទៅ

មើលទាំងអស់ ➧

ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សាយ សំអាល់ ៖ ដំណើររបស់កម្ពុជាចាប់ពីពេលនេះតទៅថ្ងៃមុខនឹងមានភាពងាយស្រួល ល្អប្រសើរ ហើយរលូនទៅមុខ

ព្រឹត្តិការណ៍, អចលនទ្រព្យ

• 06/12/2024

ថ្នាក់ដឹកនាំនៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានណែនាំឱ្យមានការរួមគ្នាថែរក្សាសុខសន្តិភាពឱ្យនៅស្ថិតស្ថេរគង់វង្ស និងលើកទឹកចិត្តស្ថាបត្យករ ឬវិស្វករ បើកចិត្តឱ្យទូលាយ ទទួលយកភាពច្នៃប្រឌិត ដើម្បីជំរុញឱ្យស្ថាបត្យកម្មខ្មែរនាសហសម័យរបស់កម្ពុជាកាន់តែរីកចម្រើន។

គន្លឹះសន្សំប្រាក់ ៤ យ៉ាងសម្រាប់យុវជន ដើម្បីធានាសុខភាពហិរញ្ញវត្ថុល្អនាពេលអនាគត

ព្រឹត្តិការណ៍, ហិរញ្ញវត្ថុ

• 06/12/2024

ការចាប់ផ្តើមបែងចែកចំណូល និងចំណាយប្រចាំខែឱ្យច្បាស់លាស់ ហើយចាប់ផ្ដើមសន្សំ​លុយទុក ទោះជាមានចំនួន​បន្តិច​បន្តួច​ជា​រៀងរាល់​ខែក៏ដោយ ប៉ុន្តែវា​អាចជួយ​អ្នកបានច្រើននាពេលអនាគត

ត្រឹមអាជីវកម្មលក់ទឹកក្រឡុកតាមរទេះពេលរាត្រី ក៏អាចរកចំណូលផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារបានសមរម្យ

ជំនួញ, ព្រឹត្តិការណ៍

• 06/12/2024

ប្រសិនបើលោកអ្នកបានទៅទឹកដីវប្បធម៌នាខេត្តសៀមរាប ហើយចេញដំណើរដើរលេងកម្សាន្តនាពេលរាត្រីម្ដុំផ្សាររាត្រី តាមបណ្ដោយមាត់ស្ទឹងសៀមរាប នោះនឹងបានឃើញពន្លឺភ្លើងភ្លឹព្រោងព្រាតពីរទេះលក់នំចំណីអាហារ និងភេសជ្ជៈចម្រុះជាច្រើនស្ទើរគ្មានចន្លោះទំនេរ

រយៈពេល​១១ខែ ឆ្នាំ២០២៤ វៀតណាម ​បោះទុនវិនិយោគ​នៅកម្ពុជា​ចំនួន​៥៥៧​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក​

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 06/12/2024

វៀតណាម បាន និងកំពុង​បោះទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជា​ជា​បន្តបន្ទាប់ ដោយគិតមកដល់ពេលនេះ គម្រោង​វិនិយោគវៀតណាម​មានជាង ​២០០គម្រោង​មានទឹកប្រាក់ ២,៩១ពាន់ដុល្លារ​

សម្រាប់តែខែវិច្ឆិកា ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាបានអនុម័តគម្រោងវិនិយោគជាង៤០ មានទុនសរុបជាង៩៤០លានដុល្លារអាម៉េរិក

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 06/12/2024

គ្រាន់តែក្នុងខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០២៤ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDC) បានអនុម័តគម្រោងវិនិយោគជាង ៤០ ដែលមានទុនសរុបជាង ៩៤០ លានដុល្លារអាម៉េរិក

គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ អម្រឹត រៀបចំកម្មវិធីអបអរសាទរ និងផ្តល់ប្រាក់រង្វាន់លើកទឹកចិត្តជូនកូនៗរបស់អតិថិជនដែលបានប្រើប្រាស់ “គណនីក្មេងឆ្លាត” ​

ព្រឹត្តិការណ៍, អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម

• 06/12/2024

នេះគឺជាឆ្នាំទី៤ ដែលអម្រឹតបានបង្កើត “គណនីក្មេងឆ្លាត” ជាមួយនឹងគោលបំណងចូលរួមបំពេញក្តីស្រមៃរបស់អតិថិជនដែលជាមាតាបិតាក្នុងការរៀបចំគម្រោងអនាគតការសិក្សារបស់កូនៗនៅថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យរយៈពេល៤ឆ្នាំ

ប្រតិភូរដ្ឋាភិបាល និងពាណិជ្ជករឡាវ មកទស្សនកិច្ចសិក្សាស្វែងយល់ប្រព័ន្ធសុខាភិបាលឌីជីថលនៅកម្ពុជា

ព្រឹត្តិការណ៍, អាជីវកម្មថ្មី និងនវានុវត្ត

• 06/12/2024

បច្ចេកវិទ្យាសុខាភិបាល​ឌីជី​ថ​ល មានគុណប្រយោជន៍ខ្ពស់ បង្កើតភាពងាយស្រួលដល់គ្រូពេទ្យ និងអ្នកជំងឺ ដែលអាចចងក្រងឯកសារ និងប្រវត្ដិរបស់អ្នកជំងឺដោយប្រព័ន្ធឌីជីថល

ស្វែងយល់ពីការយកកម្រៃសេវាលើការផ្ទៀងផ្ទាត់ទិន្នន័យអត្តសញ្ញាណបុគ្គល តាមរយៈថ្នាលផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យកម្ពុជា(CamDX)

ព្រឹត្តិការណ៍, អាជីវកម្មថ្មី និងនវានុវត្ត

• 06/12/2024

ប្រព័ន្ធឌីជីថលរបស់វិស័យឯកជនតាមថ្នាល CamDX សំដៅធ្វើឲ្យប្រសើរនូវការផ្តល់សេវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋ និងបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មរបស់វិស័យឯកជន តាមទម្រង់ឌីជីថល ស្របតាមមុំទី ៥ នៃយុទ្ធសាស្ត្របញ្ជកោណ-ដំណាក់ទី ១ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល

ក្នុង​រយៈ​ពេល​១០ខែ ឆ្នាំ​២០២៤ រាជធានីភ្នំពេញទទួល​បានគម្រោង​សាងសង់​ចំនួន ៥១៦​គម្រោង មាន​ទុន​វិនិយោគ​ជាង​១ពាន់​លានដុល្លារ​

ព្រឹត្តិការណ៍, អចលនទ្រព្យ

• 06/12/2024

ភ្នំពេញ នៅតែ​ជាតំបន់ដែលមានសក្ដានុពលទាក់​ទាញ​ការ​វិនិយោគ​ខ្លាំង​ជាង​គេ​នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា​ ដោយរយៈពេល១០ខែ ទទួលបានគម្រោងសាងសង់ជាង ៥០០គម្រោង មានទុន​ប្រមាណ ​១ពាន់​លានដុល្លារ

តម្លៃប្រេងឡើងថ្លៃបន្តិចបន្ទាប់ពី OPEC+ ពន្យារពេលបង្កើនទិន្នផលប្រេង

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 06/12/2024

តម្លៃប្រេងឆៅម៉ាក Brent ឡើងថ្លៃ ០,៥ ភាគរយ ឬ ៧២,៦៩ ដុល្លារក្នុងមួយបារ៉ែល ខណៈដែលតម្លៃប្រេងឆៅម៉ាក US West Texas Intermediate (WTI) ឡើងថ្លៃ ០,៦ ភាគរយ ឬ  ៦៨,៩០ ដុល្លារក្នុងមួយបារ៉ែល

អាសយដ្ឋាន​អ៊ីមែល​របស់​អ្នក​នឹង​មិន​ត្រូវ​ផ្សាយ​ទេ។ វាល​ដែល​ត្រូវ​ការ​ត្រូវ​បាន​គូស *