ស្រូវ «ផ្ការំដួល» គឺជាពូជស្រូវក្រអូបដែលត្រូវបានធ្វើការបញ្ចេញ និងផ្សព្វផ្សាយជូនប្រជាកសិករប្រើប្រាស់ដោយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា នៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៩ បន្ទាប់ពីបានសិក្សា និងពិសោធន៍អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំក្រោមកិច្ចគាំទ្រពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានា ជាពិសេសរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី រហូតទទួលបានមោទនភាពលើឆាកអន្តរជាតិក្នុងនាមជាអង្ករកម្ពុជាដែលល្អដាច់គេបំផុតជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ក្នុងការប្រកួតប្រជែងនៃវេទិកាស្រូវ-អង្ករពិភពលោក កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ដែលរៀបចំនៅខេត្តភូកេត ប្រទេសថៃ ។
បច្ចុប្បន្ននេះ ពូជស្រូវផ្ការំដួល បាន និងកំពុងពេញនិយមក្នុងចំណោមប្រជាកសិករនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដោយសារតែពូជនេះផ្តល់នូវទិន្នផលខ្ពស់ គុណភាពអង្ករល្អប្រសើរ មានសភាពថ្លា វែងរលូន បាយទន់ឆ្ងាញ់ ហើយថែមទាំងមានក្លិនក្រអូបទៀតផង។ ពិសេសជាងនេះទៅទៀត ជាពូជដែលមានប្រភេទអង្ករតម្លៃខ្ពស់នៅលើទីផ្សារជាតិ និងអន្តរជាតិ។
យោងតាមការចេញផ្សាយរបស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា តាមរយៈព្រឹត្តិប័ត្រព័ត៌មានកសិករ ឆ្នាំទី១ លេខ ០១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ បានបង្ហាញ និងបញ្ជាក់យ៉ាងលម្អិតពីលក្ខណៈ បច្ចេកទេសដាំដុះ ការថែទាំ និងការប្រមូលទិន្នផលរក្សាទុកដូចខាងក្រោម ៖
លក្ខណៈពិសេសរបស់ពូជស្រូវផ្ការំដួល ៖
ពូជស្រូវផ្ការំដួល ជាពូជស្រូវដែលប្រកាន់រដូវមធ្យម ចាប់ចេញផ្កាពីពាក់កណ្តាលខែតុលា អាស្រ័យទៅលើអាកាសធាតុ និងពេលវេលាដាំដុះ។ កម្ពស់ដើមរបស់ពូជស្រូវផ្ការំដួលប្រែប្រួលពី ១១០-១៧០ ស.ម និងចំនួនដើមបែកផ្តល់ផលគឺចាប់ពី ៥-១០ ដើមក្នុងមួយគុម្ព អាស្រ័យទៅតាមប្រភេទដី។ ចំនួនគ្រាប់ក្នុងមួយកួរមានចាប់ពី ១១០-១៥០គ្រាប់ និងមានប្រវែងកួរ ១៨-២៨ ស.ម ។ ពូជស្រូវប្រភេទនេះមានភាពធន់នឹងទឹកជំនន់បានល្អ ប៉ុន្តែមិនសូវធន់ទៅនឹងពពួកសត្វមមាចត្នោតនោះទេ និងមានទិន្នផលជាមធ្យម ៣.៥ តោនក្នុង១ហិកតា និងអាចខ្ពស់ដល់ទៅ ៥.៥ តោនក្នុង១ហិកតា។
វិធីសាស្ត្រដាំដុះ ៖
សម្រាប់ស្រូវសន្ទូង បរិមាណគ្រាប់ពូជដែលចាំបាច់គឺពី ៣០-៤០គីឡូក្រាមក្នុង១ហិកតា ប៉ុន្តែក្នុងករណីដែលគ្រាប់ពូជសុទ្ធ និងមានគុណភាពល្អ ព្រមទាំងគ្រប់គ្រងទឹកបាន និងថែទាំបានល្អ បរិមាណគ្រាប់ពូជស្រូវដែលត្រូវការក្នុង ១ហិកតា គឺពី ១៥-២០គីឡូក្រាមតែប៉ុណ្ណោះ។ ជាមួយគ្នានេះ ដើម្បីឱ្យសំណាបដុះលូតលាស់បានធំធាត់ល្អ គេត្រូវសាបគ្រាប់ពូជ ១គីឡូក្រាមលើផ្ទៃដីថ្នាល ១០ម៉ែត្រការ៉េ។ ទីសំណាបត្រូវធ្វើនៅជិតប្រភពទឹក ប៉ុន្តែត្រូវនៅឆ្ងាយពីម្លប់ព្រៃ ឬកន្លែងមានភ្លើងអគ្គិសនី ចៀសវាងការបំផ្លាញពីពពួកសត្វល្អិតចង្រៃ។ ជាការល្អ គួរស្ទូងសំណាបដែលមានអាយុ ២៥-៣០ថ្ងៃ ហើយក្នុងមួយគុម្ពចំនួន ២-៣ ដើម។ សម្រាប់ស្រូវពង្រោះ បរិមាណគ្រាប់ពូជដែលចាំបាច់គឺពី ៦០គីឡូក្រាមក្នុង១ហិកតា។ គួររៀបចំដីឱ្យបានល្អ និងរាបស្មើមុនស្ទូង ឬព្រោះ។ ការភ្ជួររាស់គួរតែធ្វើឱ្យបាន ២-៣ សារជាការប្រសើរ។ ប្រសិនបើស្រែអាចបញ្ចេញបញ្ចូលទឹកបានបន្ទាប់ពីស្ទូង ឬព្រោះបាន ២០ថ្ងៃ អាចបញ្ចេញទឹកឱ្យអស់ពីក្នុងស្រែ ២-៤ ថ្ងៃរួចបញ្ចូលទឹកថ្មីវិញ។ ធ្វើរបៀបនេះគឺដើម្បីធ្វើឱ្យស្រូវកាន់តែបែកគុម្ពល្អ។
ការប្រើប្រាស់ជី ៖
ការប្រើប្រាស់ជីសមស្របតាមកម្រិតណែនាំនឹងមិនបណ្តាលឱ្យមានការថយចុះ ឬបាត់បង់ក្លិន ឬគុណភាពដទៃទៀតឡើយ។ គួរដាក់ជី ២-៣ដង ក្នុងមួយវដ្តជីវិតរបស់ស្រូវ។ បាចទ្រាប់បាតមុនពេលស្ទូង ដោយប្រើជីធម្មជាតិ ៥តោន(២០ រទេះ) ក្នុង១ហិកតា និងរួមផ្សំជាមួយជីគីមីដូចមានក្នុងតារាងទី១។ បរិមាណជីបាចបំប៉នលើកទី១ និងលើកទី២ ត្រូវអនុលោមតាមតារាងទី១ ហើយពេលវេលានៃការបាចត្រូវអនុលោមតាមតារាងទី២។
ការប្រមូលផល ៖
- ត្រូវប្រមូលផលស្រូវនៅពេលគ្រាប់ទុំល្អ គឺនៅពេលដែលកួរស្រូវមានគ្រាប់ចាប់ពីពាក់កណ្តាលកួរឡើងទៅមានពណ៌លឿងទុំចាស់ និងគ្រាប់ពេញពាក់កណ្តាលកួរចុះក្រោមមានពណ៌លឿងទុំស្រាល ហើយគ្រាប់ស្កកវិញមានពណ៌ស្លាបសេកចាស់។
- គេអាចហាលសម្ងួតស្រូវនៅលើកន្ទេល សំណាញ់មុង តង់កៅស៊ូ និងលានស៊ីម៉ង់ត៍ គឺមិនបណ្តាលឱ្យគុណភាពគ្រាប់ស្រូវ ឬគ្រាប់ពូជខុសគ្នាឡើយ។ កម្រាស់គ្រាប់ស្រូវដែលសមស្របសម្រាប់ការហាលសម្ងួត គឺ ២-៣ ស.ម ដែលកម្រាស់គ្រាប់ និងសភាពពន្លឺថ្ងៃគឺជាកត្តាចម្បងក្នុងការកំណត់រយៈពេលហាល និងគុណភាពគ្រាប់ស្រូវ។ ករណីថ្ងៃស្រឡះល្អហាលតែ១ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ដោយរយៈពេលកន្លះម៉ោងវីម្ដង។ ករណីថ្ងៃស្រោះបង្គួរ ហាលសម្ងួត រយៈពេល ២ថ្ងៃ ដោយមួយម៉ោងវីម្ដង។ ដោយឡែកក្នុងករណីថ្ងៃមិនស្រឡះ គេត្រូវហាលរហូតដល់៣ថ្ងៃ ដោយរយៈពេល២ម៉ោងវីម្ដង។
- គ្រាប់ពូជត្រូវច្រកទុកនៅក្នុងថង់ប្លាស្ទិក ហើយចងឱ្យជិត រួចដាក់ក្នុងបាវមួយជាន់ទៀត និងទុកដាច់ដោយឡែកពីគ្រាប់ស្រូវចំណី នៅកន្លែងដែលស្ងួតល្អ និងគ្មានការបំផ្លាញពីសត្វកណ្តុរ មាន់ ទា ជាដើម។ ត្រូវសរសេរឈ្មោះពូជ និងថ្ងៃ ខែច្រូតកាត់ ដាក់នៅលើបាវឱ្យបានត្រឹមត្រូវល្អ។
- ផលស្រូវដែលប្រមូលបាន ត្រូវទុកដាក់ក្នុងជង្រុកឱ្យបានល្អ ដោយការពារកុំឱ្យសត្វកណ្តុរ មាន់ ទាស៊ី និងមិនឱ្យសើម ឬទទឹកនោះទេ៕