បរទេស៖ យោងតាមប្រភពព័ត៌មានពី BBC បានរាយការណ៍ថា ធនាគារកណ្តាលជប៉ុនបានដំឡើងអត្រាការប្រាក់ជាលើកទី ២ ក្នុងរយៈពេល ១៧ ឆ្នាំចុងក្រោយ ខណៈដែលខ្លួនព្យាយាមធ្វើឱ្យគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុមានលក្ខណៈធម្មតាក្នុងនាមជាសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតទី ៤ របស់ពិភពលោក។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ សេដ្ឋកិច្ចជប៉ុនត្រូវបានរងផលប៉ះពាល់ពីការជាប់គាំង និងសម្ពាធបរិត្តផរណា ដោយធនាគារកណ្តាលជប៉ុន (BoJ) បានប្រើប្រាស់គោលនយោបាយរូបិយវត្ថុដ៏ធូររលុងអស់ជាច្រើនទសវត្សរ៍ក្នុងគោលបំណងដើម្បីរារាំងអតិផរណា។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី ធនាគារកណ្តាលជប៉ុនបានធ្វើការផ្លាស់ប្តូរដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលមួយក្នុងការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ជាលើកដំបូងក្នុងរយៈពេល ១៧ ឆ្នាំដោយកាលពីលើកទី១ ធនាគារកណ្តាលជប៉ុនបានបង្កើនអត្រាការប្រាក់សំខាន់របស់ខ្លួនពី ០ ភាគរយឡើងដល់ ០,១ ភាគរយ។ ថ្មីៗនេះ ការដំឡើងការប្រាក់ជាលើកទីពីរពី ០,១ ភាគរយឡើងដល់ ០,២៥ ភាគរយ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ធនាគារកណ្តាលជប៉ុនក៏បានគូសបញ្ជាក់អំពីផែនការដើម្បីបន្ធូរបន្ថយកម្មវិធីទិញមូលបត្របំណុលដ៏ធំរបស់ខ្លួនផងដែរ។ ការផ្លាស់ប្តូរនេះកើតឡើងប៉ុន្មានម៉ោងមុនពេលធនាគារកណ្តាលអាមេរិកគ្រោងនឹងប្រកាសការសម្រេចចិត្តអត្រាការប្រាក់ចុងក្រោយរបស់ខ្លួន ខណៈដែលរង់ចាំការប្រកាសពីធនាគារកណ្តាលអង់គ្លេសនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះផងដែរ។
លោក Stefan Angrick សេដ្ឋវិទូជាន់ខ្ពស់នៅក្រុមហ៊ុន Moody’s Analytics លើកឡើថា ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ត្រូវបានរំពឹងទុកយ៉ាងទូលំទូលាយ បន្ទាប់ពីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុកបានរាយការណ៍ពីការសម្រេចចិត្តមុនថ្ងៃអង្គារ។ យ៉ាងណាមិញ ការផ្លាស់ប្តូរនេះប៉ះទង្គិចជាមួយនឹងទិន្នន័យសេដ្ឋកិច្ចខ្សោយ និងអតិផរណាដែលជំរុញដោយតម្រូវការ។ តួលេខផ្លូវការបានបង្ហាញថាសេដ្ឋកិច្ចជប៉ុនបានធ្លាក់ចុះក្នុងអត្រាប្រចាំឆ្នាំ ២,៩ ភាគរយក្នុងខែមករាដល់ខែមីនា ខណៈដែលតម្លៃទំនិញប្រើប្រាស់បានកើនឡើង ២,៦ ភាគរយតិចជាងការរំពឹងទុកក្នុងខែមិថុនាធៀបនឹងឆ្នាំមុន។
គួរឲ្យបញ្ជាក់ដែរថា មានកត្តាសំខាន់ៗជាច្រើនបានរួមចំណែកដល់ការសម្រេចចិត្តរបស់ធនាគារកណ្តាលជប៉ុនក្នុងការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ និងកាត់បន្ថយការទិញមូលបត្របំណុលរដ្ឋាភិបាល។ កត្តាទីមួយ គឺអតិផរណានៅក្នុងប្រទេសជប៉ុនកើនឡើងដល់ ៣,៨ ភាគរយពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំគិតត្រឹមខែមីនា ឆ្នាំ 20២០២៣ ដែលជាល្បឿនលឿនបំផុតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨២។ នេះបង្ហាញថាអ្នកប្រើប្រាស់ និងអាជីវកម្មចាប់ផ្តើមប្រកាន់យកផ្នត់គំនិតអតិផរណា ដែលបង្ហាញថាកម្លាំងអតិផរណាកាន់តែរឹងមាំ។ កត្តាទីពីរ គឺការកើនឡើងប្រាក់ឈ្នួល ដោយសារការចរចាប្រាក់ឈ្នួលរវាងក្រុមហ៊ុនធំៗ និងសហជីពបាននាំឱ្យមានការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួល ៣,៨ ភាគរយនៅឆ្នាំនេះ ដែលជាការកើនឡើងដ៏ធំបំផុតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៣។ សាជីវកម្មធំៗមួយចំនួនដូចជា Fast Retailing (ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន Uniqlo) និង Honda បានប្រកាសពីការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួល ៤០ ភាគរយ និង ៥ ភាគរយរៀងៗគ្នា។ យ៉ាងណាមិញ ធនាគាតកណ្តាលជប៉ុនចាត់ទុកការបង្កើនល្បឿននៃការឡើងប្រាក់ឈ្នួលនេះជាតម្រូវការសម្រាប់ការឈានដល់គោលដៅអតិផរណា ២ ភាគរយរបស់ខ្លួន។ កត្តាទីបី គឺការផ្លាស់ប្តូរការដឹកនាំរបស់ធនាគារកណ្តាលជប៉ុន ដោយសារការកាន់តំណែងជាអភិបាលថ្មីរបស់ធនាគារកណ្តាល Kazuo Ueda ក៏បានដើរតួនាទីក្នុងការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយផងដែរ។ លោក Kazuo Ueda បានទទួលស្គាល់ហានិភ័យនៃផលប៉ះពាល់ពីការបន្តគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុដែលធូររលុងខ្លាំង ហើយបានបង្ហាញថាការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយអាចកើតឡើងមុនពេលបញ្ចប់នៃការពិនិត្យឡើងវិញនៃក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយរបស់ធនាគារកណ្តាល ដែលត្រូវបានរំពឹងថានឹងចំណាយពេល ១២ ទៅ ១៨ ខែ។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ធនាគារកណ្តាលជប៉ុនបានកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ចម្បងរបស់ខ្លួនក្រោមសូន្យ -០,១ ភាគរយក្នុងគោលបំណងជំរុញសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនដែលនៅទ្រឹង និងជំរុញប្រាក់យ៉េន។ កាលពីខែមីនា ធនាគារកណ្តាលជប៉ុនបានបង្កើនការចំណាយលើការខ្ចីប្រាក់ជាលើកដំបូងចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០៧ ដែលមានន័យថាគ្មានប្រទេសណាមួយក្នុងពិភពលោកដែលនៅសេសសល់អត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមានទៀតទេ។ នៅពេលដែលមានអត្រាអវិជ្ជមាន មនុស្សចាំបាច់ត្រូវបង់ប្រាក់សម្រាប់ការផ្ញើរប្រាក់នៅក្នុងធនាគារ។ វិធានការណ៍នេះត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយប្រទេសមួយចំនួនជាមធ្យោបាយលើកទឹកចិត្តមនុស្សឱ្យចំណាយប្រាក់ជាជាងដាក់វានៅក្នុងធនាគារ។ ក្នុងអំឡុងពេលរាតត្បាត ធនាគារកណ្តាលនៅជុំវិញពិភពលោកបានកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ ខណៈដែលពួកគេព្យាយាមទប់ទល់នឹងផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននៃការបិទព្រំដែន និងការបិទប្រទេស។ កំឡុងពេលនោះ ប្រទេសមួយចំនួនរួមមាន ស្វីស និងដាណឺម៉ាក ក៏ដូចជាធនាគារកណ្តាលអឺរ៉ុប បានណែនាំអត្រាការប្រាក់អវិជ្ជមាន។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ធនាគារកណ្តាលជុំវិញពិភពលោកដូចជា ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក និងធនាគារកណ្តាលអង់គ្លេសបានដំឡើងអត្រាការប្រាក់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការឡើងថ្លៃ៕