ភ្នំពេញ ៖ នៅពេលក្រុមហ៊ុនមួយបានបោះផ្សាយលក់ភាគហ៊ុនរបស់ខ្លួនរួចរាល់ហើយនៅទីផ្សារដំបូង បានសេចក្តីថា បានបញ្ចប់ដំណើរការបរិវិសកម្ម(ដំណើរការចុះឈ្មោះទិញ) រួចបានទូទាត់លុយនិងផ្ទេរភាគហ៊ុនទៅឱ្យអ្នកធ្វើបរិវិសកម្មរួចហើយ ក្រុមហ៊ុនបោះផ្សាយនោះនឹងយកភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុនខ្លួនទៅចុះបញ្ជីនៅក្រុមហ៊ុនផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា (ហៅកាត់ថា ផ.ម.ក. ឬ CSX) ដើម្បីឱ្យភាគហ៊ុនរបស់ខ្លួនអាចជួញដូរបានជាសាធារណៈ។ ថ្ងៃចុះបញ្ជីដំបូងរបស់ក្រុមហ៊ុនបោះផ្សាយ ក៏ជាថ្ងៃជួញដូរដំបូងនៃភាគហ៊ុនរបស់គាត់នៅ ផ.ម.ក. ផងដែរ។ ដូច្នេះវាជាថ្ងៃពិសេសមួយសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនចុះបញ្ជីនោះ។
ជាធម្មតា ការជួញដូរនៅ ផ.ម.ក. ថ្លៃភាគហ៊ុនអាចប្រែប្រួលបានតែក្នុងចន្លោះ ±៥% ប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយថ្ងៃ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ភាគហ៊ុនទើបចុះបញ្ជីដំបូង ថ្លៃរបស់វាអាចប្រែប្រួលពី -១០% ទៅ +៥០% បានសេចក្តីថា នៅចន្លោះពី ៩០% ទៅ ១៥០% នៃថ្លៃបោះផ្សាយនៅទីផ្សារដំបូង (ហៅកាត់ថា ថ្លៃ IPO)។ ឧទាហរណ៍ថា ថ្លៃ IPO ស្មើ ១០.០០០ រៀល ដូច្នេះ ថ្លៃដំបូងនៃភាគហ៊ុននោះអាចជាថ្លៃជួញដូរណាមួយដែលនៅចន្លោះ ៩.០០០ រៀល ដល់ ១៥.០០០ រៀល។
សូមបើករង្វង់ក្រចកបន្តិចថា ក្រុមហ៊ុនផ្សារមូលបត្រកម្ពុជាចាប់បើកទទួលបញ្ជាពីម៉ោង ០៨:០០ព្រឹក ដល់ម៉ោង ១១:៣០ព្រឹក។ ចំណែកឯការជួញដូរនៅលើទីផ្សារគឺធ្វើឡើង ០៦ ដង ក្នុងមួយថ្ងៃ គឺនៅម៉ោង ០៩:០០ម្តង ០៩:៣០ម្តង ១០:០០ ១០:៣០ ១១:០០ និង១១:៣០ គឺរៀងរាល់កន្លះម៉ោងម្តង ពីម៉ោង ០៩:០០ រហូតដល់ ១១:៣០ រួចបិទផ្សារតែម្តង។ សូមបញ្ជាក់ជូនបន្ថែមថា ការជួញដូរគឺមានន័យថាជាការផ្គូផ្គងបញ្ជាដេញថ្លៃទិញ និងបញ្ជាដេញថ្លៃលក់ ដើម្បីកំណត់ថាតើភាគហ៊ុននោះត្រូវជួញដូរនៅថ្លៃប៉ុន្មាន និងបរិមាណភាគហ៊ុនប៉ុន្មាន។
នៅវគ្គជួញដូរទី១នៃទីផ្សារ គឺពីម៉ោង ០៨:០០ព្រឹក ដល់ម៉ោង ០៩:០០ព្រឹក គឺជាវគ្គជួញដូរដំបូងបំផុតសម្រាប់ភាគហ៊ុនដែលទើបចុះបញ្ជីថ្មី។ ទីផ្សារទទួលយកបញ្ជាដេញថ្លៃទិញ/លក់ពីវិនិយោគិនតាមរយៈក្រុមហ៊ុនមូលបត្រ។ បញ្ជាទាំងនោះត្រូវរក្សាទុកនៅក្នុងប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ រង់ចាំការផ្គូរផ្គងគ្នានៅម៉ោង ០៩:០០។ នៅវគ្គជួញដូរនេះ វិនិយោគិនអាចដាក់ថ្លៃចន្លោះពី ៩ ០០០ រៀល ដល់ ១៥ ០០០ រៀល ប្រសិនបើថ្លៃ IPO ស្មើ ១០ ០០០ រៀល។ នៅពេលដល់ម៉ោងជួញដូរ ម៉ោង ០៩:០០ ឧទាហរណ៍ថា ការផ្គូផ្គងជោគជ័យ ថ្លៃជួញដូរឡើងដល់ ១២ ០០០ រៀល។ ថ្លៃ ១២ ០០០ រៀល នេះគឺជាថ្លៃជួញដូរដំបូងរបស់ភាគហ៊ុនទើបចុះបញ្ជីនៅក្រុមហ៊ុនផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា។
វគ្គជួញដូរទី២ គឺពីម៉ោង ០៩:០០ ដល់ម៉ោង ០៩:៣០ វិនិយោគិនអាចបន្តដាក់បញ្ជាទិញ/លក់បន្តបន្ទាប់ទៀតជាធម្មតា។ ប៉ុន្តែចាប់ពីពេលនេះទៅ ថ្លៃអាចប្រែប្រួលបាននៅចន្លោះតែ ±៥% ប៉ុណ្ណោះ គឺវិនិយោគិនអាចដាក់បញ្ជាទិញ/លក់នៅថ្លៃចន្លោះពី ១១.៤០០ រៀល ដល់ ១២.៦០០ រៀល ប៉ុណ្ណោះ។
– ចុះប្រសិនបើមិនមានការជួញដូរនៅម៉ោង ០៩:០០ តើថ្លៃដំបូងនឹងមិនមានទេឬយ៉ាងណា?
ក្នុងករណីដែលមិនមានការជួញដូរនៅម៉ោង ០៩:០០ ទេ (បានន័យថា អ្នកទិញនិងអ្នកលក់មិនត្រូវថ្លៃគ្នា) នោះការអនុញ្ញាតឱ្យថ្លៃប្រែប្រួលពី ៩ ០០០ រៀល ដល់ ១៥ ០០០ រៀល នឹងត្រូវអនុញ្ញាតជាបន្តទៀតចំពោះវគ្គទី២ គឺពីម៉ោង ០៩:០០ ដល់ម៉ោង ០៩:៣០។ ហើយបើវគ្គទី២នេះ នៅមិនជោគជ័យទៀត យើងនឹងបន្តទៅវគ្គជួញដូរទី៣ទៀត។ បន្តដូច្នេះរហូតដល់បិទទីផ្សារម៉ោង ១១:៣០។ ហើយបើពេលបិទទីផ្សារ នៅមិនជោគជ័យទៀត យើ់ងនឹងយកថ្លៃ IPO ធ្វើជាថ្លៃដំបូងរបស់ភាគហ៊ុននោះតែម្តង (ប្រសិនបើមិនមាន“ថ្លៃពិសេស”ទេ)។ ហើយចាប់ពីថ្ងៃស្អែកតទៅ យើងនឹងអនុវត្តយកគោលការណ៍ ±៥% ជាធម្មតា។ បានន័យថា នៅថ្ងៃជួញដូរថ្ងៃស្អែក ថ្លៃអាចប្រែប្រួលនៅចន្លោះពី ៩ ៥០០ រៀល ដល់ ១០ ៥០០ រៀល។
សរុបមកវិញ ពេលជួញដូរដំបូងរបស់ភាគហ៊ុនទើបចុះបញ្ជីថ្មីនៅ ផ.ម.ក. ជាពេលពិសេសមួយ។ ពិសេសត្រង់ថា ថ្លៃភាគហ៊ុនអាចប្រែប្រួលពី -១០% រហូតដល់ +៥០% ខុសពីពេលធម្មតាដែលថ្លៃភាគហ៊ុនប្រែប្រួលបានតែពី -៥% ទៅ +៥% ប៉ុណ្ណោះ។ នេះជាឱកាសតែមួយនៅលើផ្សារមូលបត្រ ដែលវិនិយោគិនអាចចំណេញបានច្រើននៅក្នុងការជួញដូរតែម្តង៕