ភ្នំពេញ ៖ ចំណងមិត្តភាពដ៏មានតម្លៃ និងវិនិយោគិននៃប្រទេសទាំងពីរកម្ពុជា-ចិន បានក្លាយជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏សំខាន់ក្នុងការកសាងទំនុកចិត្តរបស់ធុរជនដែលឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈការបន្តកើនឡើងនៃទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរ ព្រមទាំងគម្រោងវិនិយោគចិននៅកម្ពុជាផងដែរ។
ទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា-ចិន បានកើនឡើងដល់ប្រមាណ ១២ ប៊ីលានដុល្លារអាម៉េរិក ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ មានកំណើនប្រមាណជិត ៥% បើធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០២២។ ក្នុងនោះ ការនាំចេញពីកម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារចិនបានកើនឡើងប្រមាណ ១៩% ពីប្រមាណ ១,២ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០២២ ដល់ប្រមាណ ១, ៥ ប៊ីលានដុល្លារអាម៉េរិក ក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ និន្នាការកំណើននេះ គឺជាតឹកតាងបង្ហាញពីផលជះវិជ្ជមាននៃទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មដ៏រឹងមាំរវាងប្រទេសទាំងពីរទ្រទ្រង់ជាពិសេសដោយកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន ដែលបានចូលជាធរមានកាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០២២។
ទិន្នន័យទាំងអស់ខាងលើនេះ ជាការលើកឡើងរបស់ឯកឧត្តម ជា វុទ្ធី អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការវិនិយោគកម្ពុជានៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាថ្លែងក្នុងវេទិកាវិនិយោគលើវិស័យឧស្សាហកម្មលើបច្ចេកវិទ្យាទំនើបថ្មីៗក្នុងខេត្តព្រះសីហនុនាព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ នៅសណ្ឋាគារសូហ្វីតែលភ្នំពេញ។
ឯកឧត្តម បានបន្តថា ៖
«ក្នុងក្របខណ្ឌវិនិយោគ យោងតាមការកត់ត្រារបស់ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ចិន គឺជាប្រភពទុនវិនិយោគបរទេសធំជាងគេរបស់កម្ពុជា ដែលរួមចំណែកប្រមាណ ៨៨% នៃទុនវិនិយោគបរទេសសរុបក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ ទុនវិនិយោគពីប្រទេសចិនបានកើនឡើងពីប្រមាណ ១,៧ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ២០២២ ដល់ប្រមាណ ៣, ២ ប៊ីលានដុល្លារអាម៉េរិកនៅឆ្នាំ២០២៣»។
គម្រោងវិនិយោគលេចធ្លោរបស់ចិនរួមមាន កម្មន្តសាលផលិតសំបកគ្រាប់ថ្នាំដោយប្រើប្រាស់ម្សៅដំឡូងមី, កម្មន្តសាលផលិតសំបកកង់យានយន្ត និងគ្រឿងបន្លាស់រថយន្ត, កម្មន្តសាលផលិតនិងផ្តុំដំឡើងបរិក្ខារអគ្គិសនី និងអេឡិចត្រូនិក, កម្មន្តសាលផលិតគ្រឿងសង្ហារិម, គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស,គម្រោងសាងសង់ ប្រតិបត្តិការ និងធ្វើអាជីវកម្មផ្លូវល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-ខេត្ត ព្រះសីហនុ ដែលកំពុងដំណើរការចាប់តាំងពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២, គម្រោងផ្លូវល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-បាវិត ដែល គ្រោងនឹងបញ្ចប់ការសាងសង់នៅឆ្នាំ២០២៧ និងគម្រោងអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ ជាដើម ដែលទើបតែបើកឱ្យដំណើរការកាលពីខែតុលាកន្លងទៅ។
វត្តមាននៃតម្រោងទាំងនេះ បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការរុញច្រានឧស្សាហូបនីយកម្មនៅកម្ពុជា ដោយផ្តោតលើការលើកកម្ពស់ពិពិធកម្មឧស្សាហកម្មនាំចេញ ងាកទៅរកសកម្មភាពដែលមានតម្លៃបន្ថែមខ្ពស់ និងកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតភ្ជាប់សម្រាប់ជំរុញឱ្យកម្ពុជាធ្វើសមាហរណកម្មកាន់តែស៊ីជម្រៅក្នុងខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់តំបន់។ ពិសេសជាងនេះទៀតនោះ មានគម្រោងវិនិយោគចិនមួយចំនួន បានរួមចំណែកជំរុញឧស្សាហកម្មប្រតិគមន៍ (backward linkages) កាត់បន្ថយការនាំចូលវត្ថុធាតុដើមពីក្រៅដោយតភ្ជាប់ជាមួយសហគ្រាសផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុក ដូចជាគម្រោងវិនិយោគផលិតសំបកកង់រថយន្តរបស់ក្រុមហ៊ុនចិនមួយនៅខេត្តស្វាយរៀងដែលវត្ថុធាតុដើម១០០% ជាជ័រកៅស៊ូដែលត្រូវបានទិញក្នុងស្រុក៕