ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា និងក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា ​និងនវានុវត្តន៍ បានសហការរៀបចំវេទិកាផ្សព្វផ្សាយស្តីពីវឌ្ឍនភាពនៃវិស័យឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យា ​និងនវានុវត្តន៍ ក្នុងការអនុវត្តយុទ្ធសាស្រ្តបញ្ចកោណដំណាក់កាលទី១របស់រាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាលទី៧ នៃរដ្ឋសភា នៅវិមាន​រដ្ឋ​ស​ភា​ នាថ្ងៃទី២៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥។

វេទិកាដែលប្រារព្ធធ្វើឡើងក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់សម្តេចមហារដ្ឋសភាធិការធិបតី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានេះ មានគោលបំណងលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងជាសាធារណៈជំរុញកិច្ចសន្ទនាគោលនយោបាយ និងស្វែងរកយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីជំរុញវិស័យឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និង​នវានុវត្តន៍(ឧ.វ.ប.ន.)រួមទាំងវិស័យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងសិប្បកម្មព្រមទាំងវិស័យទឹកស្អាតនៅកម្ពុជា។

លោកជំទាវ និន សាផុន ប្រធានគណៈកម្មការទី៩ នៃរដ្ឋសភា បានសង្កត់ធ្ងន់លើតួនាទីស្នូលទាំង ៣ របស់រដ្ឋសភា គឺ តួនាទីនីតិកម្ម តួនាទីត្រួតពិនិត្យ និងតួនាទីជាអ្នកតំណាង។ លោកជំទាវបានសម្តែងនូវការគាំទ្រយ៉ាងម៉ុតមាំក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ និងស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិ ក្នុងការជួយជំរុញការអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណ-ដំណាក់កាលទី១ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ឆ្ពោះទៅសម្រេចចក្ខុវិស័យកម្ពុជាឆ្នាំ២០៣០ និងឆ្នាំ២០៥០ តាមរយៈការពង្រឹងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីវិស័យ ឧ.វ.ប.ន. របស់កម្ពុជា។

សូមជម្រាបថា ៖ វិស័យឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការអភិវឌ្ឍ និងជំរុញភាពធន់របស់ជាតិ និងជាកម្លាំងចលករមួយជំរុញដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ហើយបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងការបង្កើតការងារ បង្កើតតម្លៃ​បន្ថែម បង្កើតប្រាក់ចំណូលជូនប្រជាជនកម្ពុជា។ វិស័យនេះ កំពុងអភិវឌ្ឍឈានទៅមុខប្រកបដោយនិ​រន្តរ​ភា​ព មានលក្ខណៈចម្រុះសម្បូរបែប មានការទទួលខុសត្រូវខាងបរិ​ស្ថាន និងសង្គមខ្ពស់ ហើយពង្រីកអន្តរកម្ម​សេដ្ឋកិច្ចរវាងផ្នែកកែច្នៃកម្មន្តសាលជាមួយវិស័យកសិកម្ម ពាណិជ្ជ​កម្ម និងសេវាកម្ម ដើម្បីជំរុញសមា​ហ​រ​ណកម្មសេដ្ឋកិច្ច ខ្សែច្រវាក់តម្លៃ និងភាពប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជានៅក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។ វិស័យនេះត្រូវបានផ្តោតជាសំខាន់ក្នុងបញ្ចកោណទី១ ទី២ ទី៣ និងទី៥ នៃយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណដំណាក់កាលទី១ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសការកសាង និងការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឌីជីថល និងមានភាពប្រទាក់ក្រឡាស្អិតល្មួតក្នុងគ្រប់មុំនៃបញ្ចកោណទាំងអស់ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបដិ​វត្ត​​ឧស្សាហកម្មទី៤ និងបរិវត្តកម្មឌីជីថលនៃសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកម្ពុជា។ អង្គវេទិកាបានបង្ហាញការប្តេជ្ញាចិត្តរួមគ្នាក្នុងការជំរុញរបៀបវារៈវិស័យ ឧ.វ.ប.ន.ដើម្បីជាឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិ ជាពិសេសប្រជាពលរដ្ឋ។ តា​ម​រយៈការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធជាច្រើន និងការពង្រឹងភាពជាដៃគូអន្តរវិស័យដោយអាចបង្កើតគោលនយោបាយដ៏ទូលំទូលាយ និងអនុវត្តគោលនយោបាយនោះឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពបន្ថែមទៀត។

នៅក្នុងសុន្ទរកថាគន្លឹះជូនដល់អង្គវេទិកា ឯកឧត្តម ហែម វណ្ណឌី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ បានរាយការណ៍អំពីវឌ្ឍនភាពដែលក្រសួងសម្រេចបានក្នុងឆ្នាំ២០២៤។ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងថា បេសកកម្មរបស់ក្រសួងគឺបំពេញតួនាទីជាអាណាព្យាបាល ជាកាតាលីករ ជា​អ្នកជួយសម្របសម្រួល និងជាទីពំនឹងរបស់វិស័យឯកជនតាមអភិក្រម «ចុះជួយ ជាជាងចុះចាប់ និង ចុះពិន័យ»។

ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ បាន​ដាក់​ចេញនូវទិសដៅយុទ្ធសាស្ត្រចំនួន៧ រួមមាន៖១.ការធ្វើពិពិធកម្មវិស័យឧស្សាហកម្មកម្ពុជាឱ្យក្លាយជាឧស្សាហកម្មមានផលិតភាពខ្ពស់,២.ការអភិ​វឌ្ឍនិងទំនើបកម្មសហគ្រាសធុនមីក្រូ តូច មធ្យម និងសិប្បកម្ម,៣.ការអភិវឌ្ឍគុណវុឌ្ឍិនិងការពង្រឹងការអនុវត្តនៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគុណភាព​ជាតិ,៤.ការពង្រឹងការគ្រប់គ្រងនិងជំរុញការអភិវឌ្ឍវិស័យទឹកស្អាត,៥.កា រ​​ពង្រឹងតួនាទីវិស័យ វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ដើម្បីលើកកម្ពស់សមត្ថភាពក្នុងវិស័យសាធារណៈ និងឯកជន,៦.ការជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធឱ្យរីកធំធាត់និងមានលទ្ធភាពឈានចូលក្នុងប្រព័ន្ធ និងទី៧.ការពង្រឹង និងលើកកម្ពស់សមត្ថភាពស្ថាប័ន។

សម្តេចមហារដ្ឋសភាធិការធិបតី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានរម្លឹកឡើងវិញថា វិស័យ ឧ.វ.ប.ន. មានសារៈសំខាន់ចំពោះកំណើន និងការប្រកួតប្រជែងរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើតម្រូវការសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងភាពជាដៃគូគ្រប់វិស័យ។ សម្តេចមហារដ្ឋសភាធិការធិបតី​បាន​ផ្តល់​នូវ​អនុសាសន៍​គោល​នយោបាយ​សំខាន់ៗ​ចំនួន​ ៥ ដើម្បី​ជំរុញ​គោលដៅ​ដែលមានដូចជា៖

• ទី១៖ យើងត្រូវលើកទឹកចិត្តពង្រឹងការសម្របសម្រួលលើគ្រប់វិស័យនិងគ្រប់ស្រទាប់នៃរដ្ឋាភិបាល ជំរុញភាពជាដៃគូសាធារណៈឯកជននិងប្រជាពលរដ្ឋ និងលើកកម្ពស់តួនាទីតាមដានត្រួតពិនិត្យរបស់សភាលើវិស័យ ឧ.វ.ប.ន.។
• ទី២៖ យើងត្រូវធ្វើការជ្រើសរើសបច្ចេកវិទ្យា ដែលស្របតាមគោលដៅជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាបន្ន ដោយធានាថា ការច្នៃប្រឌិតនិងនវានុវត្តន៍ទាំងអស់នឹងរួមចំណែកដល់ការលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ បរិយាបន្នសង្គម និងការការពារបរិស្ថាន។ គួរកត់សម្គាល់ថា ការបង្កើនការចូលរួមរបស់ស្ត្រី ក្នុងវិស័យវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ នឹងជួយពង្រីកសក្ដានុពលសេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍប្រកប ដោយចីរភាព បរិយាប័ន្ន និងសមធម៌បន្ថែមទៀតសម្រាប់កម្ពុជា។
• ទី៣៖ យើងត្រូវបង្កើតនូវក្របខ័ណ្ឌបទប្បញ្ញត្តិ និងបទដ្ឋានគតិយុត្ត ដែលជំរុញដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យ សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងសិប្បកម្ម, ការងារស្ដង់ដារូបនីយកម្ម បទប្បញ្ញត្តិបច្ចេកទេសនិងនីតិវិធីវាយតម្លៃអនុលោមភាពដោយកាត់បន្ថយហានិភ័យនិងគ្រោះថ្នាក់
  ផ្សេង​ៗដែលអាចកើតមានឡើងពីវិស័យនេះ។ យើងត្រូវរម្លឹកខ្លួនឯងជានិច្ចថា ភាពជោគជ័យ ឬបរាជ័យរបស់ប្រទេសជាតិយើង គឺអាស្រ័យ លើសមត្ថភាពរបស់យើងក្នុងការអភិវឌ្ឍ និងគ្រប់គ្រងតាមវិស័យប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនិងស័ក្តិសិទ្ធិភាពខ្ពស់។ការផ្តោតទៅលើគោលការណ៍«ចុះ​ជួយជាជាង ចុះចាប់និងចុះរំខាន»ដែលឯកឧត្តម វង្សី វិស្សុត ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការរដ្ឋមន្រ្តីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តីនិងឯកឧត្តមហែម វណ្ណឌី បានលើកឡើងកាល​ពី​សន្និបា​ត​​ក្រសួងកន្លងទៅថ្មីៗនេះគឺពិតជាចាំបាច់ណាស់ដើម្បីបង្កើនទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិ​ការ​ល្អ រវាងវិស័យសាធារណៈ និងឯកជន និងជំរុញការចូលរួមឱ្យបានសកម្មរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
• ទី៤៖ យើងត្រូវបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងទ្វេដង និងធ្វើការវិនិយោគធនធានបន្ថែមទៀត លើការអប់រំវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា វិស្វកម្ម និងគណិតវិទ្យា ចាប់ពីកម្រិតមត្តេយ្យដល់កម្រិតវិទ្យាល័យ រួមនឹងការពង្រឹងមូលធនមនុស្ស ក្នុងវិស័យវិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ និងការស្រាវជ្រាវនិងអភិវឌ្ឍន៍។ បើមិនដូច្នេះទេ យើងមិនអាចតាមទាន់និន្នាការ នៃការអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាបាននោះឡើយ។ ក្នុងន័យនេះ ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ចាំបាច់ត្រូវធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា, ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ និងក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត ព្រមទាំងអ្នកពាក់ព័ន្ធពីវិស័យឯកជន ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងសង្គមស៊ីវិល  ដើម្បីពង្រឹងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីគាំទ្រ ដល់វិស័យវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍។ ក្នុងនាមជាក្រសួងសាម៉ីដឹកនាំការងារបច្ចេកវិទ្យា ខ្ញុំសូមលើកទឹកចិត្តដល់ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ជំរុញការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាទំនើប ដូចជាប្រព័ន្ធរដ្ឋាភិបាលអេឡិចត្រូនិច (E-Government) ក្នុងប្រព័ន្ធការងារ ដើម្បីបង្កើនស័ក្តិសិទ្ធិភាព និងប្រសិទ្ធភាពឱ្យបានកាន់តែខ្ពស់ ដោយកាត់បន្ថយនូវភាពយឺតយ៉ាងបង្កដោយការិយាល័យធិបតេយ្យ។
• ទី៥៖ យើងគួររៀបចំយន្តការ និងយុទ្ធនាការថ្មីៗជាបន្តបន្ទាប់ ដូចភ្លៀងរលឹម ដោយមានការគាំទ្រពីភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗទាំងអស់ ដូចជាការផ្សព្វផ្សាយយុទ្ធនាការទាក់ទងនឹង ការបណ្តុះវប្បធម៌នវានុវត្តន៍ ក្រោមពាក្យស្លោក «នវានុវត្តន៍សម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា និងគ្រប់ទីកន្លែង» ការទទួលបានទឹកស្អាតក្រោមពាក្យស្លោក «ទឹកស្អាតសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា និងគ្រប់ទីកន្លែង» និងលើកកម្ពស់ការផ្គត់ផ្គង់ និងការទទួលទានអាហារប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងសុខភាពល្អក្រោមប្រធានបទ«អាហារសុវត្ថិភាពនិងសុខភាពសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នានិងគ្រប់ទីកន្លែង»។យើងមិនអាចអភិ​វឌ្ឍ​សង្គមរបស់យើង និងសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យរបស់យើងឆ្នាំ២០៥០បានទេប្រសិន​បើយើង​មិនមានធនធានមនុស្ស ប្រកបដោយចំណេះដឹង មានសីលធម៌ និងសុខភាពល្អ ៕