កាកសំណល់បច្ចេកវិទ្យា E-waste ឬដែលយើងអាចហៅបានថាជាអេតចាយនៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះមានចំនួនកើនឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំដែលទិន្នន័យត្រូវបានសិក្សាដោយ The Waste Electrical and Electronic Equipement Forum និងបានបង្ហាញថាពិភពលោកបានបោះចោលអេតចាយប្រភេទនេះដល់ទៅ៥៧លានតោនជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
តួលេខដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់នេះមានន័យថា ជាមធ្យមមនុស្សម្នាក់បានបោះចោលកាកសំណល់បច្ចេកវិទ្យាអេតចាយនេះប្រមាណជា៧គីឡូក្រាមក្នុងមួយឆ្នាំ ខណៈដែលបណ្តាក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យារបស់ពិភពលោកបាននាំគ្នាស្រែកថាកំពុងខ្វះខាតវត្ថុធាតុដើមក្នុងសង្វាក់ផលិតកម្មរបស់ខ្លួន ដែលក្នុងនោះមានដូចជា ជាតិនីកេល Nikel និងកូបេល Cobalt ជាដើម។
បច្ចុប្បន្ន រ៉ែប្រភេទនេះ និងរ៉ែជាច្រើនប្រភេទទៀតត្រូវបានមនុស្សបន្តធ្វើការជីក និងរុករកយ៉ាងសកម្មបំផុត ខណៈដែលកាកសំណល់រាប់រយលានតោនត្រូវបានក្រុមអ្នកជំនាញជឿជាក់ថាមានសារធាតុប្រភេទនេះច្រើនដូចគ្នាប្រសិនបើវាត្រូវបានគេយកទៅធ្វើការកែច្នៃឡើងវិញបានត្រឹមត្រូវ និងទាញយកមកប្រើប្រាស់ម្តងទៀត។
WEFORUM បានដកស្រង់នូវការយល់ឃើញរបស់ក្រុមអ្នកជំនាញល្បីៗរបស់ពិភពលោកដែលពួកគេបានអះអាងថា ពិភពលោកគួរតែនាំគ្នាងាកមកធ្វើការចាប់អារម្មណ៍ជាមួយនឹងកាកសំណល់ជាអេតចាយទាំងនេះឡើងវិញជាជាងការបន្តសកម្មភាពជីក និងរុករករ៉ែទាំងនេះពីក្រោមដីដែលវាជាកត្តាប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់បរិស្ថាន និងភពផែនដី។
ការខ្វះខាតវត្ថុធាតុដើមជារ៉ែបានធ្វើឲ្យតម្លៃទំនិញបច្ចេកវិទ្យាជាច្រើនកើនឡើងឥតឈប់ឈរ ជាក់ស្តែងដូចជាសារធាតុលីចូមដែលប្រើប្រាស់សម្រាប់ផលិតថ្មអគ្គិសនីបានកើនឡើងដល់ទៅ៥០០ភាគរយត្រឹមចន្លោះពីឆ្នាំ២០២០ដល់ឆ្នាំ២០២១ប៉ុណ្ណោះ ខណៈដែលរ៉ែជាច្រើនទៀតកាន់តែខិតជិតដល់ពេលបាត់បង់ពីផែនដីទាំងស្រុងក្នុងរយៈពេលមិនដល់មួយទសវត្សរ៍ខាងមុខឡើយ។
A New Circular Vision for Electronics បានស្រាវជ្រាវរកឃើញថាកាកសំណល់អេតចាយជាផលិតផលបច្ចេកវិទ្យា ឬ e-waste នៅ លើពិភពលោកដែលត្រូវបានកែច្នៃមានត្រឹមតែ១ភាគ៥ប៉ុណ្ណោះ ហើយភាគច្រើនត្រូវបានគេដឹកជញ្ជូនទៅចាក់ចោលនៅតំបន់អាហ្វ្រិក និងតំបន់អាស៊ីដែលវានឹងក្លាយទៅជាទីកន្លែងទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់ខ្លាំងដោយសារសារធាតុពុលដែលមានពីខាងក្នុង។ អ្នកជំនាញបានបញ្ជាក់ទៀតថា អតិថិជនស្ទើរតែ១០០ភាគរយដែលប្រើប្រាស់ផលិតផលបច្ចេកវិទ្យាមិនបានដឹងពីរបៀបដែលត្រូវយកវាទៅកែច្នៃ ឬបោះចោលឲ្យបានត្រឹមត្រូវឡើយ ដូច្នេះរោងចក្រផលិតទាំងអស់ត្រូវតែមានទំនួលខុសត្រូវធំជាងគេបំផុតចំពោះបញ្ហានេះ ហើយគួរតែបង្កើតនូវកម្មវិធីទិញត្រឡប់យកមកវិញនូវកាកសំណល់ e-waste ឬ Take Back schemes ដើម្បីធានាឲ្យបានថា វត្ថុធាតុដើមទាំងអស់គឺត្រូវបានកែច្នៃវិញជារៀងរាល់ និងនិរន្តភាពចំពោះធនធាននៅលើភពផែនដី៕
ធ្លាប់បំពេញការងារជាអ្នកបកប្រែអត្ថបទសារព័ត៌មានជាភាសាខ្មែរជាមួយនឹងស្ថាប័នព័ត៌មានមួយចំនួនរយៈពេល៧ឆ្នាំ។ បទពិសោធបកប្រែប្រភេទព័ត៌មានអន្តរជាតិនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចនិងកីឡាផង។ បច្ចុប្បន្នកំពុងបំពេញការងារជាអ្នកបកប្រែអត្ថបទសារព័ត៌មានសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិឱ្យសារព័ត៌មាន AMS Economy.