ភ្នំពេញ៖ ក្រោមកិច្ចសហការទ្វេភាគីយ៉ាងជិតស្និទ្ធរវាងកម្ពុជា-ចិន បានជំរុញឱ្យសកម្មភាពវិនិយោគលើវិស័យឯកជនមានភាពរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ និងបាននាំមកនូវផ្លែផ្កាជាផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនសន្លឹកសន្ធាប់ដល់បណ្តាធុរកិច្ច ប្រជាជន ក៏ដូចជាសង្គមជាតិផងដែរ។ ជាក់ស្ដែង ទុនវិនិយោគរបស់ចិននៅកម្ពុជា បើគិតចាប់ពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ មកទល់ដើមឆ្នាំ២០២៥នេះ មានទំហំប្រមាណ ៣៦ ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក ជាពិសេស ក្នុងរយ:ពេល ៥ឆ្នាំចុងក្រោយ (២០២១-២០២៥) នេះ ប្រភពទុនវិនិយោគចិនបានឈរនៅលំដាប់លេខ ១ ឬ ២ សម្រាប់ការវិនិយោគលើវិស័យឯកជននៅកម្ពុជា។
នេះបើយោងតាមប្រសាសន៍របស់ឯកឧត្តម ហឿន សំនៀង អគ្គលេខាធិការរងនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ថ្លែងក្នុងវេទិកាពិសេសស្តីពី «មិត្តភាពដែកថែបកម្ពុជា-ចិន ក្នុងយុគសម័យថ្មី៖ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការឈ្នះ-ឈ្នះ និងវិបុលភាពរួម» នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលពីពេលកន្លងទៅថ្មីៗនេះ។
ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការរងបានឱ្យដឹងថា ៖ នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤ កន្លងទៅនេះ ការវិនិយោគមកពីប្រទេសចិន ស្ថិតនៅលំដាប់លេខរៀងទី១ ដោយបានរួមចំណែកប្រមាណ ៣.៤២៣.៧៨១.២៧៤ លានដុល្លារអាម៉េរិក ស្មើនឹង ៤៩.៨២% នៃទុនវិនិយោគសរុបនៅកម្ពុជា។
ឯកឧត្តមបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖
«យោងតាមប្រព័ន្ធទិន្នន័យ ( ODA Database) របស់គណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជានៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានបង្ហាញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីលើកិច្ចការអភិវឌ្ឍន៍ ក៏បានផ្តល់នូវផ្លែផ្កាដ៏មហាសាលដល់កម្ពុជា ដែលចាប់ពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ ដល់ដើមឆ្នាំ២០២៥នេះ ចិនបានផ្តល់ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវការមកកម្ពុជាសរុបប្រមាណជិត ៦ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិកផងដែរ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍលើវិស័យសំខាន់ៗ ដូចជា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ថាមពលនិងអគ្គិសនី អប់រំ សុខាភិបាល កសិកម្ម និងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រជាដើម»។
កន្លងមកថ្មីៗនេះដែរ ឯកឧត្តម ជា វុទ្ធី អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការវិនិយោគកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា ៖ នៅដើមឆ្នាំ២០២៥ វិនិយោគិនចិននៅតែបន្តឈរលំដាប់កំពូលជាវិនិយោគិនដែលបោះទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជាច្រើនជាងគេ។ ជាក់ស្ដែងរយៈពេល ២ខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២៥ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាបានចុះបញ្ជីគម្រោងវិនិយោគចំនួន ១១២គម្រោង មានទុនវិនិយោគសរុបជាង ១ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដោយក្នុងនោះ ប្រភពទុនមកពីប្រទេសចិនមានប្រមាណ៨០ភាគរយ ឬជាង៨០០លានដុល្លារអាមេរិក ។
ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការក៏បានគូសបញ្ជាក់ថា៖
« ប្រភពទុនវិនិយោគមកពីប្រទេសចិនបានឈរនៅលំដាប់លេខរៀងទី១ ឬទី២ ជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងរយៈពេលជាង១ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ »។
ទន្ទឹមនឹងការវិនិយោគពីប្រទេសចិននៅតែមានកំណើនខ្ពស់ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានបន្តទាក់ទាញវិនិយោគិនចិនបន្ថែមទៀតចូលមកបណ្ដាក់ទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជា ជាក់ស្ដែងថ្មីៗកន្លងមកនេះ ឯកឧត្តម ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអនុប្រធានទី១ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានដឹកនាំវិនិយោគិនកម្ពុជា និងមន្ត្រីសំខាន់ៗទៅទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសចិន ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយ និងទាក់ទាញវិនិយោគិនចិនចូលមកកម្ពុជាបន្ថែម ។
គួរបញ្ជាក់ថា កាលពីឆ្នាំ២០២៤កន្លងទៅ កម្ពុជាបានអនុម័តគម្រោងវិនិយោគសរុបចំនួន ៤១៤គម្រោង ដែលមានទឹកប្រាក់វិនិយោគប្រមាណ ៦,៩ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងនោះប្រភពទុនវិនិយោគពីប្រទេសចិនមានរហូតដល់ ៤៩,៨២ភាគរយឯណោះ ឬប្រមាណ ៣,៤៣ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ៕