វិភាគ ៖ ភាពល្អប្រសើរ និងបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនអាចនឹងកើតមាន ក្រោយពេលប្រទេសទាំង១០នៃសមាជិកអាស៊ានរួមគ្នាក្លាយជាប្រទេសតែមួយ

បរទេស ៖ អាស៊ាន (ASEAN) ឬ សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឈរឈ្មោះជាតំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ដ៏​ជោគជ័យ​មួយ​ក្នុងចំណោមតំបន់ផ្សេងៗទៀតរបស់​ពិភពលោក។ បច្ចុប្បនុ្ននេះ អាស៊ានមានសមាជិក ១០ ប្រទេសដូចជា៖ ឥណ្ឌូណេស៊ី ថៃ វៀតណាម សឹង្ហបុរី ហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី ឡាវ ប្រ៊ុយណេ កម្ពុជា និង មីយ៉ាន់ម៉ា។ ដូច្នោះហើយមានចម្ងល់មួយចំនួនលើកឡើងថា ប្រសិនបើសមាជិកទាំងដប់នេះរួបរួមគ្នាក្លាយជាប្រទេសតែមួយ តើពួកគេអាចប្រឈមនឹងផលវិបាកអ្វីខ្លះ? តើករណីនេះអាចនាំអោយកាន់តែមានវិបុលភាព និងការរួបរួម ឬ វានឹងនាំអោយមានជម្លោះ?

យោងទៅតាមប្រភពពី Behind Asia បានធ្វើការវិភាគលើគំនិតមួយនេះ ដោយពួកគេបានស្វែងយល់ពីផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយនៃប្រជាជាតិអាស៊ាន ដោយសិក្សាទាំងលើផលប្រយោជន៍ និងបញ្ហាប្រឈមដែលអាចកើតឡើងក្រោយពីការរួមបញ្ចូលគ្នានេះ។ ជាការពិតណាស់ តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ប្រមូលផ្តុំទៅដោយចម្រុះនៃវប្បធម៌ សេដ្ឋកិច្ច និងប្រព័ន្ធនយោបាយ ដោយប្រទេសនីមួយៗមានរឿង ឬ ប្រវត្តិសាស្រ្តរៀងៗខ្លួន។ ការទទួលរងឥទ្ធិពលពីសង្គ្រាមត្រជាក់នាឆ្នាំ១៩៦៧ បានធ្វើឲ្យប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំៗនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍រួមកម្លាំងគ្នាបង្កើតអាស៊ាន ដើម្បីលើកកម្ពស់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច វឌ្ឍនភាពសង្គម និងការអភិវឌ្ឍន៍វប្បធម៌។ វាអាចនឹង​​គ្មាន​អ្វី​គួរ​ឲ្យ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ឡើយ ប្រសិនបើ​ប្រទេស​សមាជិក​អាស៊ាន​ទាំង​ ១០​ រួបរួម​គ្នា​ជា​សក្ដានុពលមួយ​សម្រាប់​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច ដោយសារតំបន់នេះបានក្លាយជាមហាសេដ្ឋីលំដាប់ទី ៥ នៅទូទាំងពិភពលោក ជាមួយនឹងផលិតផលសរុបក្នុងស្រុកសរុបប្រមាណ ៣ ទ្រីពាន់លាននៅឆ្នាំ២០២១។

ជាមួយនឹងចំនួនប្រជាជនសរុបជាង ៦៧៥ លាននាក់ វាអាចនឹងក្លាយជាប្រទេសដែលមានប្រជាជនច្រើនជាងគេលំដាប់ទី ៣ នៅលើពិភពលោក ដោយសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចនឹងរួមមានទៅដោយកម្លាំងពលកម្មវ័យក្មេង ដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិដ៏មានតម្លៃក្នុងការជំរុញការច្នៃប្រឌិត និងផលិតភាពនៅក្នុងវិស័យផ្សេងៗ ដូចជា កសិកម្ម ផលិតកម្ម និងបច្ចេកវិទ្យាជាដើម។​ ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃកម្លាំងពលកម្មជំនាញដែលកំពុងរីកចម្រើននឹងបង្កើតទីផ្សារអ្នកប្រើប្រាស់ចម្រុះជាតិសាសន៍ដ៏ទាក់ទាញ និងអ្នកវិនិយោគបរទេសដែលកំពុងស្វែងរកប្រយោជន៍ពីសក្តានុពលកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូរបែបនៅក្នុងតំបន់ក៏នឹងរួមចំណែកដល់ភាពជោគជ័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់អាស៊ានផងដែរ ដូចជា ប្រេង និង ហ្គាសធម្មជាតិនៅក្នុងម៉ាឡេស៊ី និងប្រ៊ុយណេ កសិកម្មដែលមានដីជីជាតិនៅ ថៃ វៀតណាម និងកម្ពុជា ដែលធ្វើឲ្យតំបន់នេះនឹងមានទីតាំងល្អដើម្បីក្លាយជាអ្នកផលិតស្បៀងអាហារ និងថាមពលដោយខ្លួនឯង។ លើសពីនេះទៅទៀត ទីតាំងនៅបណ្តាប្រទេសនីមួយៗគឺជាផ្លូវពាណិជ្ជកម្មដ៏វែងមួយ ដែលនឹងជួយសម្រួលដល់ពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ និង ជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស។

ទោះយ៉ាងណាក្តី វាក៏នាំមកនូវបញ្ហាប្រឈមខ្លះផងដែរ ដោយសារដំណើរសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសទាំងអស់មានវិសមភាពប្រាក់ចំណូល។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ ប្រទេសថ្មីមួយនេះនឹងត្រូវអនុវត្តគោលនយោបាយ ការពង្រឹងលើសុវត្ថិភាពសង្គម ការអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដើម្បីលើកកម្ពស់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ បើនិយាយអំពីហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធវិញ ការបង្រួបបង្រួមអាស៊ានអាចនឹងប្រឈមមុខនឹងគម្លាតដ៏ធំនៅក្នុងតំបន់នេះ ដោយសារប្រទេសជាច្រើនខ្វះខាតថាមពល ការដឹកជញ្ជូនមិនគ្រប់គ្រាន់ និងបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល។ ដើម្បីជំនះបញ្ហាប្រឈមនេះ ប្រទេសនេះនឹងត្រូវការការវិនិយោគច្រើនទៅលើគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្នរួមមានបណ្តាញផ្លូវដែកល្បឿនលឿន និងកំពង់ផែ ថាមពលកកើតឡើងវិញ និងការប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណេតល្បឿនលឿន។ ការវិនិយោគនេះមិនត្រឹមតែបង្កើតការងារ និងជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងជួយបង្រួមគម្លាតនៃការអភិវឌ្ឍន៍រវាងទីក្រុង និងជនបទផងដែរ។ មួយវិញទៀតនោះ គឺទិដ្ឋភាពនយោបាយរបស់អាស៊ានក្នុងការរួបរួមជាប្រជាជាតិតែមួយ ដែលជាបញ្ហាប្រឈមធំមួយដោយសារភាពចម្រុះនៃប្រព័ន្ធនយោបាយ និងមនោគមវិជ្ជា។ ដូច្នោះហើយ​ នៅក្នុងការវិភាគរបស់ Behind ASEA បានយល់ឃើញថា ដើម្បីរួបរួមជាប្រទេសមួយ អាស៊ានគួរអនុម័តរចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយស្រដៀងទៅនឹងសហភាពអឺរ៉ុប ឬ សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលវាអនុញ្ញាតឱ្យសមាជិកនីមួយៗអាចរក្សាបាននូវកម្រិតស្វ័យភាពមួយសម្រាប់ពិភាក្សាទៅលើបញ្ហាសំខាន់ៗដូចជា គោលនយោបាយ សន្តិសុខការពារជាតិ និងពាណិជ្ជកម្ម។ តាមរយៈការរៀនពីគ្នាទៅវិញទៅមក និងធ្វើការជាមួយគ្នា ការរួបរួមជាប្រទេសថ្មីមួយអាចបង្កើតដំណោះស្រាយប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិតចំពោះបញ្ហាបន្ទាន់បំផុត ដែលជំរុញឱ្យមានស្មារតីឯកភាព និងគោលបំណងរួមគ្នា។ ការ​បង្រួបបង្រួម​តាមរយៈនយោបាយអាចនឹងធ្វើឲ្យពួកគេមានឱកាសបង្កើតមាគ៌ាថ្មីមួយលើគោលការណ៍នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក និងវិបុលភាពរួមគ្នា។ ប្រទេសថ្មីនេះអាចក្លាយជាគំរូសម្រាប់សមាហរណកម្មក្នុងតំបន់ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលតំបន់ផ្សេងទៀតជុំវិញពិភពលោកអាចដើរតាមគន្លងរបស់ខ្លួនបាន។

ទោះជាយ៉ាងណាក្តី វាដូចទៅនឹង​ប្រទេស​ធំៗ​ដែរ ការ​រួបរួមជាប្រទេសមួយ​នឹង​មាន​ឥទ្ធិពល​យ៉ាង​សន្ធឹកសន្ធាប់​ចំពោះពិភពលោកជាមួយនឹងកម្លាំងសេដ្ឋកិច្ច និងទីតាំងអំណោយផលរបស់ខ្លួន អាស៊ានអាចក្លាយជាតួអង្គសំខាន់ក្នុងការរៀបចំអនាគតសម្រាប់តំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក។ យ៉ាងណាមិញ តុល្យភាពអំណាចក្នុងពិភពលោកតែងតែមានផ្លាស់ប្តូរជានិច្ច នោះការលូតលាស់របស់អាស៊ានជាប្រទេសមួយអាចមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់នយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។ នៅក្នុងការស្រមើស្រម៉ៃមួយនេះ អាស៊ានអាចនឹងប៉ះពាល់ទំនាក់ទំនងការទូតអន្តរជាតិជាមួយមហាអំណាចធំៗដូចជាចិន សហរដ្ឋអាមេរិក និងឥណ្ឌាជាដើម។  ក្រៅពីនេះផងដែរ ភាពសម្បូរបែបនៃវប្បធម៌តាមប្រទេសនីមួយៗអាចបង្កើតជាតំបន់ចម្រុះដែលមានជាង ១ ០០០ ភាសាផ្សេងគ្នា និងការគោរពសាសនាជាច្រើន ដែលធ្វើឲ្យទេសភាពវប្បធម៌របស់អាស៊ានមានភាពខុសប្លែកគ្នាដូចពណ៌ឥន្ទធនូ។ ដូច្នោះហើយ ការ​បង្កើត​អត្តសញ្ញាណជាតិ​សម្រាប់ប្រទេសថ្មីមួយ គឺជា​កិច្ចការ​ដ៏​សំខាន់​ដែល​ទាមទារ​ឲ្យមានការ​គោរព ​និង​ការ​យោគយល់​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​ក្នុង​ចំណោម​សហគមន៍​ចម្រុះ​របស់​ខ្លួន។

នៅក្នុងការពិសោធគំនិតនេះ Behind Asia បានសិក្សាយល់ឃើញទាំងលទ្ធភាព និងបញ្ហាប្រឈមក្នុងការបង្រួបបង្រួមអាស៊ានជាប្រទេសតែមួយដែលចម្រុះទៅដោយសេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ និងប្រព័ន្ធនយោបាយ។ លើសពីនេះ សក្ដានុពលនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ការបង្កើតទិដ្ឋភាពនយោបាយតែមួយ និងការរួមបញ្ចូលគ្នានៃវប្បធម៌ក្នុងការក្លាយជាប្រទេសតែមួយ អាចជាការស្រមើស្រម៉ៃដ៏គួរឱ្យរំភើបមួយ។ តាមរយៈការពង្រឹងស្មារតីនៃកិច្ចសន្ទនាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមគ្នា តំបន់នេះអាចបើកឱកាសថ្មីសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេសអាស៊ាននឹងត្រូវប្រឈមមុខនឹងការជម្នះឧបសគ្គផ្សេងៗ រួមទាំងវិសមភាពសេដ្ឋកិច្ច គម្លាតហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការបែកបាក់ផ្នែកនយោបាយ និងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស។ បើទោះបីជាមិនអាចបង្រួបបង្រួមជាប្រទេសតែមួយក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់នៅតែបន្តសហការ និងគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក ដែលធ្វើឲ្យពួកគេមានឱកាសពង្រឹងចំណងមិត្តភាព លើកកម្ពស់វិបុលភាពរួមគ្នា និងបង្កើតអនាគតដ៏ភ្លឺស្វាងសម្រាប់តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍៕


របាយការណ៍ថ្មីៗ

មើលទាំងអស់ ➧

ព័ត៌មានទូទៅ

មើលទាំងអស់ ➧

អិលអូអិលស៊ី ទទួលបានសមតុល្យប្រាក់បញ្ញើសរុបជាង ១.000លានដុល្លារអាមេរិកគិតត្រឹមត្រីមាសទី៤​ ឆ្នាំ២០២៤

ព្រឹត្តិការណ៍, ហិរញ្ញវត្ថុ

• 16/01/2025

អិលអូអិលស៊ី (ខេមបូឌា) ភីអិលស៊ី ជាគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ទទួលប្រាក់បញ្ញើ ឈានមុខគេនៅ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា​ ដែលទទួលអាជ្ញាប័ណ្ណពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជានៅឆ្នាំ២០១៥។

ក្រុមហ៊ុនធុរកិច្ចថ្មីចំនួន៥លើវិស័យយោធា ដែលកំពុងលេចមុខមាត់ខ្លាំងនៅអាមេរិកសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៥នេះ

ជំនួញ, ព្រឹត្តិការណ៍

• 16/01/2025

បច្ចុប្បន្នធុរកិច្ចថ្មីសម្រាប់វិស័យយោធានៅអាមេរិកសរុបមានប្រមាណជា ៥៥៦ ក្រុមហ៊ុនមកហើយប៉ុន្តែក្នុងនោះមានប្រមាណជា ៣០០ជាងប៉ុណ្ណោះដែលទទួលបានទុនវិនិយោគ

សាជីវកម្មចម្រុះជាតិសាសន៍ចំនួន ៦ ចង់វិនិយោគក្នុងប្រទេសថៃ ក្រោយរដ្ឋាភិបាលថៃអនុម័តឲ្យមានច្បាប់កាស៊ីណូ

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 16/01/2025

សាជីវកម្មចម្រុះជាតិសាសន៍ចំនួន ៦ ចង់វិនិយោគក្នុងប្រទេសថៃ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលថៃអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់អនុញ្ញាតឲ្យមានអាជីវកម្មកាស៊ីណូស្របច្បាប់

បទពិសោធន៍ជួបវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរចំនួន២ដង ក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំ ធ្វើឱ្យវិស័យអចលនទ្រព្យកម្ពុជាមានភាពចាស់ទុំ និងអាចដោះស្រាយបញ្ហាបាន​នាពេលអនាគត

ព្រឹត្តិការណ៍, អចលនទ្រព្យ

• 16/01/2025

បទពិសោធន៍ជួបវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរចំនួន២ដង ក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំ ធ្វើឱ្យវិស័យអចលនទ្រព្យកម្ពុជាមានភាពចាស់ទុំ និងអាចដោះស្រាយបញ្ហាបាន​នាពេលអនាគត

ម៉ាឡេស៊ី ចង់ក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលបច្ចេកវិទ្យា និងថាមពល ដើម្បីទាក់ទាញការវិនិយោគទំហំរាប់រយពាន់លានដុល្លារ

ព្រឹត្តិការណ៍, អាជីវកម្មថ្មី និងនវានុវត្ត

• 16/01/2025

ម៉ាឡេស៊ី បច្ចុប្បន្នគឺជាប្រទេសដែលជាទទួលបន្ទុកកិច្ចការងារធ្វើតេស្ត និងវេចខ្ចប់ផលិតផលបន្ទះឈីបរបស់ពិភពលោក ឬប្រមាណជា ១៣ភាគរយនៃទីផ្សារសរុប

ធុរជនកម្ពុជា មានឱកាសបង្ហាញផលិតផល និងសេវាកម្មរបស់ខ្លួននៅពិព័រណ៍ផលិតផលនាំចេញ-នាំចូលប្រទេសចិនលើកទី១៣៧

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 16/01/2025

ធុរជនកម្ពុជា នឹងមានឱកាសបង្ហាញផលិតផល និងសេវាកម្មនៅក្នុងពិព័រណ៍ផលិតផលនាំចេញ-នាំចូលប្រទេស​ចិនលើកទី១៣៧ ដើម្បីពង្រឹងភាពជាដៃគូពាណិជ្ជកម្ម លើកកម្ពស់ឱកាសអាជីវកម្ម

ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សាយ សំអាល់ ៖ ឥលូវនេះ ប្រជាពលរដ្ឋអាចទទួលសេវាផ្សេងៗតាមតម្រូវការរបស់ខ្លួនតាមរយៈប្រព័ន្ធអនឡាញពីក្រសួងរៀបចំដែនដី

ព្រឹត្តិការណ៍, អចលនទ្រព្យ

• 15/01/2025

ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សាយ សំអាល់ ៖ ឥលូវនេះ ប្រជាពលរដ្ឋអាចទទួលសេវាផ្សេងៗតាមតម្រូវការរបស់ខ្លួនតាមរយៈប្រព័ន្ធអនឡាញពីក្រសួងរៀបចំដែនដី

ដើមខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ គម្រោងវិនិយោគចំនួន ១៧គម្រោង មានតម្លៃសរុប ១៥០លានដុល្លារ កំពុងស្នើចុះបញ្ជី

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 15/01/2025

គម្រោងវិនិយោគចំនួន១៧គម្រោងដែលមានតម្លៃ១៥០លានដុល្លារអាម៉េរិក កំពុងស្នើចុះបញ្ជីគម្រោងវិនិយោគពីគណៈកម្មាធិការវិនិយោគនៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍកម្ពុជា

ក្រសួង​រៀបចំដែន​ដី​ នគរូបនីយកម្ម និង​សំណង់ ​រៀបចំ​សិក្ខាសាលា​ពីសេវា​សាធារណៈអនឡាញ​​ ដើម្បី​ជំរុញការ​ប្រើប្រាស់​ឱ្យកាន់តែទូលាយ​

ព្រឹត្តិការណ៍, អចលនទ្រព្យ

• 15/01/2025

ក្នុងគោលបំណងជំរុញការ​ប្រើប្រាស់​នូវ​សេវាសាធារណអនឡាញ​របស់ក្រសួង​រៀបចំដែនដី​កាន់តែទូលំទូលាយក្រសួង​បានរៀបចំសិក្ខាសាលាមួយនៅថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥​