បរទេស ៖ យោងទៅតាមប្រភពពី Weforum បានលើកឡើងពីវិធីដោះស្រាយមួយចំនួនក្នុងការទប់ស្កាត់បញ្ហាកង្វះស្បៀងអាហារនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយសារតំបន់នេះអាចនឹងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាសន្តិសុខស្បៀង ដោយសារចំនួនកំណើនប្រជាជនកើនឡើង រួមជាមួយនឹងបញ្ហាបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ។
អ្នកជំនាញបានបង្ហាញការរំពឹងថា ចំនួនប្រជាជននៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍នឹងកើនឡើង ១២ ភាគរយ ឬ ៧៥០ លាននាក់នៅឆ្នាំ២០៣៥ ដែលកើនឡើងពី ៦៧០ លាននាក់នៅឆ្នាំ២០២០។ កំណើនប្រជាជនយ៉ាងឆាប់រហ័សនេះរួមផ្សំជាមួយនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្នុងតំបន់ នឹងជំរុញឱ្យមានតម្រូវការស្បៀងអាហារកើនឡើង ៤០ ភាគរយនៅឆ្នាំ២០៥០។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ប្រហែលមួយភាគបីនៃបរិមាណផលិតផលអាហារសរុបត្រូវបានខ្ជះខ្ជាយទូទាំងពិភពលោក ហើយអាស៊ីមានចំណែកច្រើនជាង ៤០ ភាគរយនៃការខ្ជះខ្ជាយនេះ។ លើសពីនេះ ការខ្ជះខ្ជាយអាហារកើតឡើងក្រោយការប្រមូលផល ដោយសារអាចមកពីមូលហេតុបាត់បង់បរិមាណ ឬគុណភាពអាហារ។
យោងតាមប្រភពដដែលបានបង្ហាញថា ចំនួនដំណាំ ឬ អាហារត្រូវបានបាត់បង់នៅក្នុងតំបន់ជារៀងរាល់ឆ្នាំតាមរយៈកសិករទៅកាន់អ្នកលក់រាយ ដែលប៉ះពាល់ដល់ដំណាំសំខាន់ៗរួមទាំងផ្លែឈើ បន្លែ និងគ្រាប់ធញ្ញជាតិ។ ជាក់ស្តែងនៅប្រទេសថៃ ការប៉ាន់ប្រមាណលើគ្រាប់ធញ្ញជាតិចំនួន ១៩ ភាគរយត្រូវបានខាតបង់ដែលកើតឡើងក្នុងអំឡុងពេលនៃការគ្រប់គ្រង និងការផ្ទុក។ ដូច្នោះ កត្តាសំខាន់ក្នុងការកាត់បន្ថយការខាតបង់ក្រោយការប្រមូលផលគឺត្រូវអនុវត្តវិធីសាស្រ្តរួមមួយឆ្ពោះទៅរកការទប់ស្កាត់ការបាត់បង់ទាំងនេះ។
យោងតាមអង្គការស្បៀងអាហារ និងកសិកម្ម (FAO) បានបង្ហាញថា ការខាតបង់ក្រោយការប្រមូលផលមានចំនួនប្រហែលមួយភាគបីនៃផលិតកម្មស្បៀងសរុបរបស់ពិភពលោក ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាមូលហេតុចម្បងមួយនៃអសន្តិសុខស្បៀងសម្រាប់គ្រួសាររាប់លាននៅទូទាំងពិភពលោក។ នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍វិញ ប្រហែលជិត ១៧ ភាគរយស្បៀងអាហារសរុបត្រូវបានខាតបង់ ឬខ្ជះខ្ជាយ។ ជាក់ស្តែង ឥណ្ឌូណេស៊ីខាតបង់ដំណាំប្រមូលផលចំនួន ២០ ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំៗ ខណៈហ្វីលីពីនខាតបង់រហូតដល់ ៥០ ភាគរយ។
ការកាត់បន្ថយការបាត់បង់ដំណាំក្រោយការប្រមូលផលអាចមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំង ដោយការកាត់បន្ថយនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ចំនួន ៤០ ភាគរយគឺស្មើនឹងការប្រមូលទិន្នផលស្បៀងពីផ្ទៃដី ១,៨ លានហិកតា ឬ ស្មើប្រហែល ២២ ភាគរយនៃដីកសិកម្មសរុបរបស់ម៉ាឡេស៊ី។ វិធីសាស្រ្តនេះអាចសម្រេចបានដោយវិធីសាស្រ្តទាំងបែបប្រពៃណី និងបច្ចេកវិទ្យាកម្រិតខ្ពស់។ ដូច្នោះហើយ ការអនុវត្តលើនៃបច្ចេកវិទ្យារយៈពេលវែងអាចអាស្រ័យលើកត្តាខាងក្រៅ សង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងស្ថាប័ន ប៉ុន្តែវាក៏មានជំហានមូលដ្ឋានដែលអាចអនុវត្តបានផងដែរ។
ដំណោះស្រាយទី១ គឺការរៀបចំខ្សែបន្ទាត់មូលដ្ឋានឱ្យមានសុពលភាពនៃច្បាស់លាស់ តាមរយៈការប្រមូលទិន្នន័យអំពីការខាតបង់ដែលបានជួបប្រទះនៅដំណាក់កាលពាក់ព័ន្ធក្នុងខ្សែសង្វាក់ផលិតដោយការថ្លឹងថ្លែង ឬរាប់ ព្រោះការកំណត់ភាគរយនៃដំណាំដែលខាតបង់នៅដំណាក់កាលនីមួយៗអាចបង្កើតខ្សែបន្ទាត់មូលដ្ឋានមួយ។ លើសពីនេះ វាក៏ទាមទារឲ្យមានការស្រាវជ្រាវបន្ថែមទៀតដើម្បីយល់ពីមូលហេតុឫសគល់នៃបញ្ហាខាតបង់
ចំណុចទី២ គឺខ្សែសង្វាក់តម្លៃគួរតែត្រូវបានកំណត់អត្តសញ្ញាណ ដោយរកមើលថាតំបន់មួយណានៅក្នុងខ្សែសង្វាក់តម្លៃដែលអសមត្ថភាពធំបំផុត និង រកដំណោះស្រាយមានប្រសិទ្ធភាពដែលអាចដោះស្រាយវាបាន។ បន្ទាប់មកគួរគូសចំណាំលើតំបន់ដែលសមត្ថភាពផលិតស្រាប់ ដើម្បីមើលថាតើការសហការគ្នានៅកន្លែងណាសម្រាប់ឱកាសជោគជ័យខ្ពស់។ ជាក់ស្តែង នៅប្រទេសវៀតណាម ពោតចំនួន ៥ ភាគរយបានខាតបង់ក្នុងអំឡុងពេលគ្រោះរាំងស្ងួតដោយភាគច្រើនខូចខាតដែលបង្កឡើងដោយសត្វស្លាប កណ្តុរ និងសត្វដទៃទៀត និងបច្ចេកទេសមិនត្រឹមត្រូវ។
ចំណុចទី៣ គឺការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធនៅទូទាំងខ្សែសង្វាក់តម្លៃ។ នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ដំណោះស្រាយជាច្រើនទាមទារវិធីសាស្រ្តប្រព័ន្ធអេកូដើម្បីទទួលលទ្ធផលមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ដោយគិតចាប់តាំងពីក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៅទូទាំងខ្សែសង្វាក់តម្លៃ គិតចាប់ពីកសិកររហូតដល់អ្នកផលិត អ្នកលក់គ្រាប់ពូជ អ្នកលក់រាយ និង ដៃគូដឹកជញ្ជូន។ ការស្វែងយល់ពីចំណុចអវិជ្ជមានរបស់អ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗគ្នាទាំងអស់ និង រកដំណោះស្រាយដែលអាចដំណើរការសម្រាប់ពួកគេឬអត់។ ចំណុចទី៤ គឺការប្រមូលធនធានដើម្បីអនុវត្តផែនការនីំមួយ ដោយសារឧស្សាហកម្មម្ហូបអាហារ និងកសិកម្មនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ចាំបាច់ត្រូវការការស្តារឡើងវិញ ហើយការទទួលយកបច្ចេកវិទ្យា និងការវិនិយោគនៅក្នុងតំបន់នេះ អាចមានឥទ្ធិពលជាពិសេសចំពោះបញ្ហាស្បៀងអាហារ។ លើសពីនេះ តំបន់មួយចំនួនត្រូវការការចំណេះដឹងកសិកម្មជាច្រើនដើម្បីបង្រៀនកសិករ និងអ្នកដែលនៅក្នុងវិស័យកែច្នៃម្ហូបអាហារឱ្យទទួលយកបច្ចេកវិទ្យាជាដើម។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ភ្នាក់ងារខាងរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកនៅខាងវិស័យបច្ចេកវិទ្យាគួរធ្វើការឱ្យល្អបំផុតដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាមួយនេះ៕