ភ្នំពេញ ៖ ឥណទានផ្តល់ដោយគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ មានកំណើនត្រឹមតែមួយខ្ទង់ ដែលជាកម្រិតទាបមិនធ្លាប់មាននៅក្នុងរយៈពេល ២ ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ ខណៈរយៈពេល ២ ទសវត្សរ៍មុន ឥណទានផ្តល់ដោយគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ ត្រូវបានគេសង្កេតឃើញថាមានកំណើន ២ ខ្ទង់ ជាប្រចាំ។
ឥណទានផ្តល់ដោយគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុមានកម្រិតទាបនេះ គឺដោយសារភាពប្រុងប្រយ័ត្នកាន់តែខ្ពស់របស់គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុក្នុងការផ្តល់ឥណទានថ្មី ការបន្តកើនឡើងនៃអត្រាការប្រាក់គោល និងការថមថយតម្រូវការឥណទានថ្មី។ ការបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នជាងមុនក្នុងការផ្តល់ឥណទានរបស់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ត្រូវបានកត់សម្គាល់ថា វិស័យនេះបាញ់ឆ្ពោះទៅរកការផ្លាស់ប្តូរ និងឈានទៅរករបត់នៃកំណើនមួយប្រកដោយភាពរឹងមាំ ភាពធន់ និងនិរន្តរភាព។
របាយការណ៍ស្តីពី លទ្ធផលនៃការអនុវត្តថវិកាឆមាសទី១ និងការវាយតម្លៃលើការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឆ្នាំ ២០២៤ របស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានបង្ហាញថា ក្នុងវិស័យធនាគារ ផ្អែកលើទិន្នន័យជាស្តុកគិតត្រឹមខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ ឥណទានផ្តល់ដោយគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ (ធនាគារពាណិជ្ជ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ) មានទំហំប្រមាណ ៥៩ ៥៤៩ លានដុល្លារអាម៉េរិក ដែលកើនក្នុងរង្វង់ត្រឹមតែ ២,១% ប៉ុណ្ណោះ ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ដែលមានកំណើនក្នុងរង្វង់ ១៤,១%។
ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច បានបញ្ជាក់ថា កំណើនទាបនេះ គឺដោយសារ ១). ភាពប្រុងប្រយ័ត្នកាន់តែខ្ពស់របស់គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុក្នុងការផ្តល់ឥណទានថ្មី (New loan) ជាពិសេសទៅវិស័យដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ ដូចជាវិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យជាដើម, ២). ការបន្តកើនឡើងនៃអត្រាការប្រាក់គោល ដែលធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់ថ្លៃដើមកម្ចីក្នុងស្រុក (High cost of borrowing), និង ៣). ការថមថយតម្រូវការឥណទានថ្មី ដោយសារការស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការវិនិយោគក្នុងបរិការណ៍មិនប្រាកដប្រជានៃស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ច។
យោងតាមរបាយការណ៍ប្រចាំឆមាសទី១ និងទិសដៅការងារឆមាសទី២ ឆ្នាំ២០២៤ របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា ប្រព័ន្ធធនាគាររក្សាបានភាពធន់ និងបន្តមានវឌ្ឍនភាព ដោយទ្រព្យសកម្មរបស់ប្រព័ន្ធធនាគារ មានកំណើន ៦,១% (ដល់ ៣៥៦,៩ ទ្រីលានរៀល ស្មើ ៨៨,៣ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក) ដែលក្នុងនោះ ទ្រព្យសកម្មវិស័យធនាគារកើនឡើង ១៤,៤% ខណៈដែលទ្រព្យសកម្មវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុធ្លាក់ចុះ -៤៦,៩% និងវិស័យភតិសន្យាហិរញ្ញវត្ថុ -៩,៧%។
ឥណទានទៅកាន់វិស័យចម្បងៗបានថមថយកំណើនមកត្រឹម ២,៦% (ដល់ ២៣៨,១ ទ្រីលានរៀល ស្មើ ៥៨,៩ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក) ក្នុងពេលដែលប្រាក់បញ្ញើអតិថិជនមានកំណើនក្នុងអត្រា ១៣,៤% (ដល់ ២០៩,៩ ទ្រីលានរៀល ស្មើ ៥១,៩ ប៊ីលាន ដុល្លារអាមេរិក)។
លោកជំទាវបណ្ឌិត ជា សិរី ទេសាភិបាល ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ភាពមិនប្រាកដប្រជានៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនិងតំបន់ បានជំរុញឱ្យគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នជាងមុនក្នុងការផ្តល់ឥណទាន ហើយស្របពេលដែលការងើបឡើងយឺតនៃវិស័យមួយចំនួនផងនោះ កំណើនឥណទានបានថមថយជាបន្តបន្ទាប់ដល់កម្រិតទាបក្នុងអត្រា ២,៦% ដែលជាកម្រិតទាបនៅក្នុងរយៈពេល ២ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ។
លោកជំទាវបណ្ឌិត បានថ្លែងបន្តថា ក្នុងស្ថានភាពនេះ បទប្បញ្ញត្តិអនុគ្រោះត្រូវបានបន្តអនុវត្តដោយប្រុងប្រយ័ត្នសំដៅរក្សាស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុ ស្របពេលដែលការត្រួតពិនិត្យ និងការធ្វើស្ត្រេសតេស្តលើគ្រឹះស្ថានធនាគារនិង ហិរញ្ញវត្ថុត្រូវបានធ្វើឡើងជាប្រចាំ ដែលលទ្ធផលបានបង្ហាញថា ប្រព័ន្ធធនាគារកម្ពុជារក្សាបានភាពរឹងមាំ។
លោកជំទាវបណ្ឌិត ជា សិរី បានគូសបញ្ជាក់ថា ដើម្បីពង្រឹងការការពារហានិភ័យឥណទានក្រោយពីឥណទានមិនដំណើរការកើនឡើង សំវិធានធនក៏បានបង្កើន ហើយការកើនឡើងសំវិធានធននេះ គួបផ្សំនឹងការថយចុះកំណើនឥណទានបានបន្ថយលទ្ធភាពស្វែងរកប្រាក់ចំណេញគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ។ ក្នុងបរិការណ៍នេះ ការរួមបញ្ចូលគ្នារវាងគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុក៏ត្រូវបានលើកទឹកចិត្ត ដើម្បីពង្រឹងភាពរឹងមាំនៃគ្រឹះស្ថាន ក៏ដូចជាប្រព័ន្ធធនាគារទាំងមូល។
លោក រ័ត្ន សោភ័ណ ប្រធានសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា បានថ្លែងថា ក្នុងរយៈពេល ៣ទស្សវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ វិស័យធនាគារនៅកម្ពុជាបានផ្លាស់ប្តូរ និងអភិវឌ្ឍន៍គួរឱ្យកត់សម្គាល់ ឈានទៅរករបត់នៃកំណើនមួយប្រកដោយភាពរឹងមាំ ភាពធន់ និងនិរន្តរភាព។ វិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ បាននឹងកំពុងចូលរួមចំណែកក្នុងការសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការប្រែក្លាយប្រទេសកម្ពុជាទៅជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍នៅឆ្នាំ២០៥០។
លោក ប្រធានសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា បានថ្លែងបន្តថា វិស័យធនាគារ គឺជាវិស័យមួយដែលអនុលោមយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន តាមច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិជាធរមាននៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏ដូចជាក្រិតក្រមរបាយការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុ កំរិតថ្នាក់ជាតិ និងអន្តរជាតិ និងជាវិស័យដ៏ចម្បងមួយដែលបានចូលរួមចំណែកបង់ពន្ធជូនរដ្ឋយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន៕