ទឹកឃ្មុំព្រៃ ជាប្រភេទទឹកឃ្មុំធម្មជាតិដែលបងប្អូនប្រជាសហគមន៍យកចេញពីសំបុកឃ្មុំដែលក្រេបលំអងផ្កាព្រៃចម្រុះនៅតាមតំបន់នានា ដោយក្នុងនោះ ការប្រមូលទឹកឃ្មុំព្រៃប្រកបដោយនិរន្តរភាពក៏ជាផ្នែកមួយដែលត្រូវតែមានការយកចិត្តទុកដាក់ ចៀសវាងការប្រមូលខុសគោលការណ៍ដែលអាចធ្វើឱ្យឃ្មុំព្រៃដាច់ពូជ។

លោក ស៊ឹម ប៊ុនធឿន ប្រធានកម្មវិធីប្រចាំប្រទេសនៃអង្គការកម្មវិធីផ្លាស់ប្ដូរបទពិសោធន៍អនុផលព្រៃឈើកម្ពុជា (NTFP-EP) បានមានប្រសាសន៍ថា លក្ខខណ្ឌនៃការប្រមូលផលទឹកឃ្មុំប្រកបដោយនិរន្តរភាព អាស្រ័យលើលក្ខខណ្ឌ៣យ៉ាងគឺ ទី១ គោលការណ៍ អនាម័យ និងភាពប្រាកដប្រជាក្នុងការប្រមូលផល ដែលជាផ្នែកមួយជំរុញឱ្យសក្ដានុពុលទឹកឃ្មុំព្រៃកាន់តែល្អប្រសើរឡើង។

លោកបន្តថា ៖

“ការប្រមូលផល គឺយើងមិនយកទាំងសំបុក ទាំងកូនទេ ហើយការចៀរយកក្បាលទឹកគឺត្រឹមប្រមាណតែ ៧៥-៨០ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ដោយរក្សា ២៥ភាគរយទៀតភ្ជាប់នឹងសំបុកដើម្បីឱ្យឃ្មុំវាចិញ្ចឹមកូនផង និងអាចឱ្យឃ្មុំបំពេញនូវក្បាលទឹកបន្តផង ដែលត្រឹមមួយខែបន្ទាប់បងប្អូនយើងអាចទៅយកម្ដងទៀតបាន ហើយឃ្មុំមួយសំបុក យើងអាចប្រមូលផលបានដល់ទៅ៣ដង”

លោកបន្តថា ៖

“ដោយឡែកការយកឃ្មុំវិញ យើងត្រូវញែកក្បាលទឹកដោយប្រើកំបិតឈើ ដើម្បីកាត់យក្បាលទឹក ដោយមិនត្រូវកាត់យកសំបុកកូន ឬកាប់ទាំងបង្គងនោះទេ ចៀសវាងធ្វើឱ្យឃ្មុំផុតពូជ។ ចំណែកឯការប្រមូលទាំងសំបុក គឺការជាប្រមូលមិនមាននិរន្តរភាព ដោយសារការឃ្មុំសម័យមុនគេប្រើគប់ភ្លើងអាចធ្វើឱ្យងាប់មេឃ្មុំ ហើយបើយកទាំងសំបុកមានកូន ក៏ធ្វើឱ្យដាច់ពូជកូនឃ្មុំផងដែរ”

ចំពោះគុណភាពវិញ លោក ប៊ុនធឿន បានលើកឡើងថា ទឹកឃ្មុំដែលមានគុណភាពគឺទាក់ទងនឹងកត្តាអាកាសធាតុ ប្រសិនបើពុំមានភ្លៀងធ្លាក់មុនរដូវនោះទេ ទឹកឃ្មុំមានសភាពខាប់ល្អដែលមានកំហាប់សំណើមក្នុងទឹកឃ្មុំត្រឹម ១៨-១៩ភាគរយ នោះជាទឹកឃ្មុំមានគុណភាពល្អ។ ប្រសិនបើមានភ្លៀងធ្លាក់ច្រើនចំពេលឃ្មុំក្រេបផ្កា ឬក៏រដូវប្រមូលផលនោះទឹកឃ្មុំអាចរាវ និងថយចុះគុណភាពបន្តិច ដែលមានកំហាប់សំណើមត្រឹម ២២-២៣ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។

លោកបញ្ជាក់ទៀតថា ៖

“ទឹកឃ្មុំដែលមានសភាពរាវ មិនមែនវាជាទឹកឃ្មុំមិនសុទ្ធនោះទេ គឺសុទ្ធដូចគ្នាគ្រាន់តែសភាពទឹកឃ្មុំមានរាវ មានខាប់ អាស្រ័យទៅតាមរដូវកាល និងកំហាប់សំណើម ដែលគេអាចវាស់ដោយម៉ាស៊ីនត្រឹមត្រូវ។ ពាក់ព័ន្ធនឹងគុណភាពនេះដែល ក៏អាស្រ័យលើទំនុកចិត្ត និងភាពជឿជាក់គ្នារវាងសមាជិកសហគមន៍ និងសហគមន៍ ដែលអ្នកប្រមូលផលមានភាពស្មោះត្រង់ថាខ្លួនយកទឹកឃ្មុំព្រៃពិតមែន មិនមែនលាយស្ករអ្វីឡើយ។ ចំណែកពណ៌ទឹកឃ្មុំពុំអាចកំណត់ថា ទឹកឃ្មុំពណ៌ណាមួយជាទឹកឃ្មុំសុទ្ធនោះទេ ដោយសារទឹកឃ្មុំមានច្រើនប្រភេទ ហើយពណ៌របស់ទឹកឃ្មុំអាចខុសគ្នាទៅតាមតំបន់ដូចជានខេត្តក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង មណ្ឌលគិរី ព្រះវិហារ កោះកុងជាដើម ដោយភាគច្រើនទឹកឃ្មុំដែលមានពណ៌ស្អាតគឺមកពីខេត្តមណ្ឌលគិរី ចំណែកខេត្តដទៃទៀតអាចឆាប់ខ្មៅបន្តិច”

សម្រាប់ទឹកឃ្មុំមណ្ឌគិរីនេះទៀតសោត ក៏ជាឱសថមួយដ៏មានប្រសិទ្ធភាព ដោយសារនៅតំបន់នោះឃ្មុំអាចក្រេបយកលំអងផ្កាព្រៃបានច្រើនប្រភេទ ពោលគឺច្រើនជាខេត្តដទៃទៀត ប៉ុន្តែគុណភាពគឺសុទ្ធដូចគ្នា ផ្អែមដូចគ្នា។

ចុងក្រោយ លោក ស៊ឹម ប៊ុនធឿន ក៏សូមលើកទឹកចិត្តឱ្យបងប្អូនក្នុងសហគមន៍គោរពគោលការណ៍យកឃ្មុំប្រកបដោយនិរន្តរភាព ដែលអាចទទួលបានផលប្រយោជន៍រយៈពេលយូរ ទទួលបានទំនុកចិត្តពីសហគមន៍ ក៏ដូជជាពង្រីកទីផ្សារទឹកឃ្មុំព្រៃឱ្យកាន់តែធំ។

សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ទឹកឃ្មុំ គឺជាអង្គធាតុរាវដែលមានរសជាតិផ្អែមផលិតដោយឃ្មុំហើយរសជាតិផ្អែមទាំងនោះបានមកពីទឹកដមផ្កា។ ពណ៌លឿងថ្លារបស់វាក៏បានមកពីធម្មជាតិដែលធ្វើឱ្យតម្លៃរបស់វាខ្ពស់។ រសជាតិនៃទឹកឃ្មុំខុសគ្នាអាស្រ័យលើប្រភេទផ្កាដែលឃ្មុំក្រេបទឹកដម។ ទឹកឃ្មុំមានកម្រិតស្ករម៉ូណូសាក់ការីត ហ្វុចតូស និងគ្លុយកូសខ្ពស់ ហើយវាមានផ្ទុកជាតិស្ករប្រហែលពី ៧០ ទៅ ៨០ ភាគរយដែលអាចផ្ដល់នូវភាពផ្អែម។ ទឹកឃ្មុំក៏មានលក្ខណៈសម្បត្តិជាថ្នាំសំលាប់មេរោគ និងបាក់តេរីផងដែរ។

តាមរយៈគេហទំព័រស្ពានបានលើកឡើងពីអត្ថប្រយោជន៍មួយចំនួននៃទឹកឃ្មុំដូចខាងក្រោម ៖
១. ព្យាបាលរបួស និងរលាក៖ ការសិក្សាមួយដែលត្រូវបានចេញផ្សាយនៅក្នុងបណ្ណាល័យ Cochrane បានបង្ហាញថាទឹកឃ្មុំអាចជួយព្យាបាលការរលាកបាន ហើយការប្រើទឹកឃ្មុំគឺមានការចំណាយថវិការអស់តិច និងមានសុវត្ថិភាពជាងការប្រើប្រាស់ពពួកថ្នាំអង់ទីប៊្យូទិចដែលត្រូវបានគេប្រើជាញឹកញាប់ និងមានផលរំខាន។ ជាការពិតណាស់ការសិក្សាមួយដែលបានចុះផ្សាយក្នុងទស្សនាវដ្តី The Lancet Infectious Disease បានសន្និដ្ឋានថាការលាបទឹកឃ្មុំទៅនឹងស្នាមរបួសរបស់អ្នកជំងឺមានគុណសម្បត្តិដូចជាថ្នាំអង់ទីប៊្យូទិចធម្មតា។

២. កាត់បន្ថយរយៈពេលនៃជំងឺរាគ៖​ យោងតាមការពិនិត្យអ្នកជំងឺដោយផ្អែកលើការស្រាវជ្រាវអំពីទឹកឃ្មុំវាបានបង្ហាញឱ្យឃើញពីប្រសិទ្ធិភាពកាត់បន្ថយភាពធ្ងន់ធ្ងរ និងរយៈពេលនៃជំងឺរាគ។ ទឹកឃ្មុំក៏ជួយលើកកម្ពស់នៃការកើនឡើងជាតិប៉ូតាស្យូម និងការទទួលទានទឹកដែលជាជំនួយយ៉ាងខ្លាំងនៅពេលដែលមានបញ្ហារាគ។ ការស្រាវជ្រាវមួយនៅទីក្រុង Lagos ប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ាបានបង្ហាញថាទឹកឃ្មុំក៏មានសមត្ថភាពក្នុងការទប់ស្កាត់សកម្មភាពរបស់ភ្នាក់ងារបង្កជំងឺដែលបណ្តាលឱ្យរាគ។

៣. ការពារការចាល់ជាតិអាស៊ីត៖ ការស្រាវជ្រាវថ្មីៗនេះបានបង្ហាញថាទឹកឃ្មុំអាចកាត់បន្ថយលំហូរនៃអាស៊ីតក្រពះ និងអាហារដែលមិនងាយរំលាយ ដែលជាហេតុអ្វើឱ្យមានជំងឺច្រាលអាស៊ីតក្នុងក្រពះ (GERD)។ GERD អាចបណ្តាលឱ្យរលាកក្រពះ និងក្រហាយទ្រូង។

៤. ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការឆ្លងមេរោគ៖ ក្នុងឆ្នាំ ២០១០ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមកពីមជ្ឈមណ្ឌលវេជ្ជសាស្ត្រសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ Amsterdam បានរាយការណ៍នៅក្នុងកាសែត FASEB ថាសមត្ថភាពរបស់ទឹកឃ្មុំក្នុងការសម្លាប់បាក់តេរីស្ថិតនៅក្នុងទម្រង់ជាប្រូតេអ៊ីនហៅថា defensin-1 ដែលមាននៅក្នុងទឹកឃ្មុំ។ ការសិក្សាថ្មីមួយបន្ថែមទៀតនៅក្នុងគ្លីនិកអតិសុខុមជីវសាស្ត្រ និងជំងឺឆ្លងរបស់អឺរ៉ុបបានបង្ហាញថាទឹកឃ្មុំអាចជួយការពារបាក់តេរី Clostridium difficile ពីការតាំងទីលំនៅនៅក្នុងខ្លួនមនុស្ស។ C. difficile ត្រូវបានគេស្គាល់ថាបណ្តាលឱ្យរាគ និងឈឺធ្ងន់ធ្ងរ។

៥. បន្ថយរោគសញ្ញាផ្តាសាយ និងក្អក៖ អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ណែនាំថាទឹកឃ្មុំជាឱសថបំបាត់ក្អកធម្មជាតិ។ បណ្ឌិត្យសភាកុមារអាមេរិចក៏ទទួលស្គាល់ទឹកឃ្មុំជាថ្នាំព្យាបាលសម្រាប់ការក្អកផងដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយពួកគេណែនាំថាទឹកឃ្មុំមិនសមស្របសម្រាប់កុមារអាយុក្រោមមួយឆ្នាំទេ។ ការសិក្សាមួយនៅឆ្នាំ ២០០៧ ដោយមហាវិទ្យាល័យវេជ្ជសាស្ត្រ Penn State បានបង្ហាញថាទឹកឃ្មុំកាត់បន្ថយអាការៈក្អកនៅពេលយប់ និងធ្វើឱ្យការគេងមានភាពប្រសើរឡើងចំពោះកុមារដែលមានការបញ្ហាផ្លូវដង្ហើមល្អជាងប្រើថ្នាំក្អកដែលមានឈ្មោះថា dextromethorphan ។

៦. ជំនួសស្ករដែលបានបន្ថែមនៅក្នុងរបបអាហារ៖ រសជាតិផ្អែមរបស់ទឹកឃ្មុំធ្វើឱ្យវាអាចជំនួសស្ករនៅក្នុងរបបអាហារ។ ស្ករដែលបានបន្ថែមនៅក្នុងរបបអាហារផ្តល់នូវកាឡូរីលើសលប់ និងមិនមានសារធាតុចិញ្ចឹមទេដែលអាចនាំឱ្យមានការឡើងទម្ងន់ ព្រមទាំងធ្វើឱ្យហានិភ័យនៃជំងឺលើសឈាម និងទឹកនោមផ្អែមមានការកើនឡើង៕

---

កម្មវិធីពិសេសរបស់ AMS ECONOMY

• មើលទាំងអស់ ➧

S1:E20

គ្រោះថ្នាក់នៃការបង្ហាញអត្តសញ្ញាណ និងលេខគណនីធនាគារជាសាធារណៈ

S1:E19

គ្រោះថ្នាក់នៃការប្រើប្រាស់ Fintech ជាមួយ Wifi សាធារណៈ

S1:E18

ការបោកប្រាស់កម្ចីតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ (SCAM)

S1:E17

កម្ចីអ្នកចងការ និងសេវាហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការ

S1:E16

កម្ចីមិនត្រូវការទ្រព្យធានា

S1:E15

សុវត្តិភាពកាត

S1:E14

ឱកាស និងហានិភ័យនៃការបង់រំលោះ

S1:E13

គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ និងទ្រព្យបញ្ចាំ

S1:E12

អត្ថប្រយោជន៍នៃធានារ៉ាប់រង

S1:E11

តួនាទីរបស់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ

S1:E10

សិទ្ឋិនិងកាតព្វកិច្ចរបស់អ្នកប្រើប្រាស់កម្ចី

S1:E9

តួនាទីរបស់ប្រព័ន្ឋចែករំលែកព័ត៌មានឥណទាន

S1:E8

ដំណោះស្រាយឥណទានមានហានិភ័យ និង បញ្ហាលទ្ឋភាពសង

S1:E7

ការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ MSMEs

ព័ត៌មានសង្ខេប

• ប្រភេទវីដេអូ (VIDEO)

ក្រិច អភិវឌ្ឍអាកាសកាសយានដ្ឋានអាយុ៦៣ឆ្នាំ ទៅជាសួនឧទ្យានឆ្នេរសមុទ្រថ្មីប្រកបដោយភាពបៃតង

2 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

មជ្ឈឹមបូព៌ា ដាក់ផែនការក្លាយជាអ្នកនាំមុខក្នុងការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ប្រកបដោយចីរភាព

2 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

ជប៉ុន ហាមឃាត់ការនាំចេញរថយន្តជជុះទៅកាន់រុស្ស៊ី អាចខាតបង់ជិត ២ ពាន់លានដុល្លារ

2 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់របស់ធនាគារកណ្តាលអាម៉េរិកកំពុងជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់ប្រទេសមានចំណូលទាប

2 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

ស្វែងយល់ពីប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចធំៗទាំង ១០ របស់ពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ២០២៣

3 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកខាតបង់រាប់ពាន់លានដុល្លារពីសង្រ្គាមរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន

3 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

៤,ទីក្រុង២ នៅអាស៊ី ស្ថិតក្នុងបញ្ជីទីក្រុងឆ្លាតវៃ Smart City កំពូលទាំង ៧ របស់ពិភពលោក

3 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

១, តៃវ៉ាន់ តាំងបង្អួត Haikun នាវាមុជទឹកផលិតក្នុងស្រុកដំបូងបំផុតតម្លៃជាង ១៥០០លានដុល្លារ

3 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

ជម្លោះមហាយក្សឥណ្ឌា និងកាណាដា អាចក្លាយទៅជាបញ្ហាភូមិសាស្ត្រនយោបាយថ្មីមួយទៀត

3 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

ស្វែងយល់ពីប្រទេសក្រីក្របំផុតទាំង ១០ នៅលើពិភពលោក

3 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

សហរដ្ឋអាម៉េរិកដាក់ទណ្ឌកម្មលើក្រុមហ៊ុនតួកគីចំនួន ៥ ដែលសង្ស័យថាបានជួយរុស្ស៊ី

5 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.

ព្រឹត្តិការណ៍ពាណិជ្ជកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ចសកលសំខាន់ៗមួយចំនួនប្រចាំខែកញ្ញា

5 ខែ មុន

ទស្សនាឥឡូវនេះ

ទស្សនានៅពេលក្រោយ

Sign in to add this video to a playlist.