ភ្នំពេញ ៖ សួនឧស្សាហកម្ម កម្ពុជា-ចិន គ្រោងនឹងបង្កើតឱ្យបាននៅចុងឆ្នាំ២០២៤ ឬយ៉ាងហោចណាស់នៅដើមឆ្នាំ២០២៥ ខណៈដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនកំពុងផ្តោតការយកចិត្តទុយកដាក់លើរឿងនេះ។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់អ្នកឧកញ៉ា លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា នាថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះ។

អ្នកឧកញ៉ា លឹម ហេង បានប្រាប់ AMS Economy ថា ៖ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងកាលពីឆ្នាំមុនជាមួយភាគីចិននៅទីក្រុង ណាននីង ខេត្តគ័រងស៊ី ដើម្បីបង្កើតសួនឧស្សាហកម្មកម្ពុជាចិននៅប្រទេសកម្ពុជាមួយ និងមួយទៀតនៅក្នុងប្រទេសចិន ព្រមទាំងមានសួនឧស្សាហកម្មអាស៊ានចិនផងដែរ។

គណៈប្រតិភូចិនមកពីខេត្តគ័រងស៊ី បានមកកម្ពុជាដើម្បីជំរុញនូវកិច្ចព្រមព្រៀងដែលបានចុះហត្ថលេខារួចរាល់ក្នុងគោលបំណងជំរុញឲ្យចេញជាសួនឧស្សាហកម្មនេះឡើង។

អ្នកឧកញ៉ា លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា៖

« យើងបានកម្រិតថា សួនឧស្សាហកម្មកម្ពុជាចិននឹងចេញជារូបរាងនៅចុងឆ្នាំ២០២៤នេះ ឬយ៉ាងយូរដើមឆ្នាំ២០២៥ »។

ចំពោះទីតាំងវិញ អ្នកឧកញ៉ាបានឱ្យដឹងថា៖

«យើងកំពុងសិក្សាកំណត់ទាំងអស់គ្នា ថាត្រូវយកទីតាំងកន្លែងណា។ ភាគីចិនសម្លឹងឃើញតំបន់ខាងមាត់សមុទ្រ ប៉ុន្តែអ្វីដែលយើងឲ្យយោបល់ទៅគាត់ ធ្វើម៉េចសួនឧស្សាហកម្មនេះត្រូវជិតតំបន់វត្ថុធាតុដើមដែលជាផលិតផលកសិកម្មរបស់យើង។ ពួកគាត់មកហ្នឹងគឺគោលបំណងកែច្នៃវត្ថុធាតុដើមដែលជាផលិតផលកសិកម្មកម្ពុជាយើងដើម្បីធ្វើការនាំចេញ។ដូច្នេះប្រហែលជាអាចកំណត់ទីតាំងមួយច្បាស់លាស់ក្នុងរយៈពេលមួយខែពីរខែនេះដើម្បីឈានដល់ការបង្កើតសួនឧស្សា​ហ​កម្មនេះឡើង»។

អ្នកឧកញ៉ា លឹម ហេង បានគូសបញ្ជាក់ថា៖

«បើសួនឧស្សាហកម្មនេះកើតចេញរូបរាងគឺជាការជំរុញពាណិជ្ជកម្មមួយដ៏ល្អប្រសើរនូវកិច្ចព្រមព្រៀងសេរីពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាចិនដែលយើងកំពុងអនុវត្ត ខណៈប្រទេសទាំងពីរកំពុងតែកំណត់គោលដៅថា តំបន់ប៉ូលសេដ្ឋកិច្ចពិសេសទី៤ដែលផ្តោតលើហ្វូងមច្ឆា និងស្រូវ នៅតំបន់ភូមិភាគពាយ័ព្យនិងការកែច្នៃឱ្យអស់លទ្ធភាព ដើម្បីជំរុញការនាំចេញនេះអាច»។

លោកឧកញ៉ា ឈិន កេន ដែលជាអ្នកសម្របសម្រួលការនាំចេញទំនិញពីកម្ពុជាទៅចិនបានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ AMS Economy ថា៖ ការបង្កើតសួនឧស្សាហកម្មចិន កម្ពុជា នេះ មានសារៈសំខាន់ និងល្អសម្រាប់ប្រទេសទាំងពីរជាពិសេសកម្ពុជា។

លោកឧកញ៉ាបានលើកឡើងថា៖

«ពេលណាបង្កើតសួនឧស្សាហកម្ម គឺត្រូវការដី ដូច្នេះជួយធ្វើឱ្យវិស័យអចលទ្រព្យល្អប្រសើរ។ ពេលត្រូវការសាងសង់រោងចក្រ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ នឹងជួយឱ្យវិស័យសំណង់នៅកម្ពុជាកើនឡើង បង្កើតការងារ និងកំណើនតម្រូវការវត្ថុធាតុដើម​។ ជាងនេះទៅទៀត នឹងជួយជំរុញសេដ្ឋកិច្ច បង្កើនចំណូលពន្ធជាតិ ទាក់ទាញវិនិយោគិន និងលើកស្ទួយផលិតផលកសិកម្ម»។

គួររំលឹកថា៖ កាលពីដើមឆ្នាំ២០២៤ អ្នកជំនាញផ្នែកពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងចិន បានជួបពិភាក្សាគ្នាលើការសិក្សាកំណត់ទីតាំងដើម្បីឈានទៅសាងសង់សួនឧស្សាហកម្ម កម្ពុជា-ចិន ដែលមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ រោងចក្រ និងបរិក្ខារទំនើបៗសម្រាប់សម្រួលដល់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម។

លោកបណ្ឌិត មាស ពិសិទ្ឋ អនុរដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទ និងមន្ត្រីនៃអង្គភាពជំនាញបានមានប្រសាសន៍ថា៖ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា យកចិត្តទុកដាក់ក្នុងរៀបចំឲ្យមានសួនឧស្សាហកម្មនេះ ដែលរួមចំណែកអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្ម និងបង្កើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ជាពិសេសក្នុងផ្នែកកែច្នៃ វេចខ្ចប់ ទុកដាក់ដោះរបាំងបច្ចេកទេស (SPS) និងនាំចេញកសិផល។

លោកស្រី តាន់ ស៊ីវហុង( Tan Xiuhong) ប្រធានគណៈប្រតិភូសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មខេត្ត គ័រងស៊ី បានឱ្យដឹងថា៖ សួនឧស្សាហកម្មកម្ពុជា-ចិន នេះ  នឹងរួមចំណែកអភិវឌ្ឍ ដោយជួយសម្រួលដល់ការបង្កើនពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរ ជាពិសេសការដោះរបាំងបច្ចេកទេសសម្រាប់ទំនិញនាំចេញពីកម្ពុជាទៅចិន និងទៅប្រទេសផ្សេងទៀត ខណៈទំនិញសំខាន់ៗដែលភាគីចិនចង់នាំចេញពីកម្ពុជា ដោយប្រើយន្តការសួនឧស្សាហកម្មនេះ មានដូចជា វត្ថុធាតុដើមសម្រាប់រោងចក្រ ដូចជាកម្ទេចឈើ អង្ករ កៅស៊ូ ផ្លែឈើ ដំឡូងមីស្ងួត ម្សៅដំឡូងមី ព្រមទាំងកសិផលជាច្រើនទៀត ។

លោកស្រីបានបញ្ជាក់ថា៖ សួនឧស្សាហកម្មកម្ពុជា-ចិននៅតំបន់ស្វយ័តគ័រងស៊ី នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ជាច្រកទំនាក់ទំនងរបស់ប្រទេសចិនជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ាន និងច្រកនាំចេញ-នាំចូល។ខេត្តគ័រងស៊ី គឺជាតំបន់ឆ្នេរតែមួយគត់ នៅភាគខាងលិចប្រទេសចិន ដែលជាច្រកទ្វារសេដ្ឋកិច្ចដ៏សំខាន់និងជាច្រកព្រំដែនសម្រាប់ប្រទេសចិន ក្នុងការតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនទៅកាន់ពិភពលោកនិងប្រទេសផ្សេងៗទៀតក្នុងតំបន់អាស៊ានព្រមទាំងជាច្រកចូលសមុទ្រដ៏ងាយស្រួលបំផុតនៅភាគនិរតីប្រទេសចិន។

សម្រាប់កម្ពុជា និងចិន បានពង្រឹងបន្ថែមទៀតនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ ទេសចរណ៍ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រជាជន និងប្រជាជន ដើម្បីជំរុញការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងដែលមេដឹកនាំកំពូលនៃប្រទេសទាំងពីរសម្រេចបាន ជាពិសេសក្នុងការកសាងសហគមន៍កម្ពុជា-ចិន ជាមួយនឹងអនាគតរួមគ្នា។

គួរឱ្យដឹងផងដែរថា ក្នុងជំនួបដោយឡែកជាមួយលោកជំទាវ ចម និមល រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងឯកឧត្តម ស៊ាង ថៃ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម គណៈប្រតិភូសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មចិន បានពិភាក្សាអំពីវឌ្ឍនភាព នៃការសាងសង់សួនឧស្សាហកម្មចិន-កម្ពុជា នៅតំបន់ស្វយ័តជនជាតិជាំងក្វាងស៊ីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិននិងដើម្បីសិក្សាស្វែងយល់ពីគោលនយោ​បាយ និងឱកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជាជាពិសេសសិក្សាពីលទ្ធភាពក្នុងការសាងសង់សួនឧស្សាហកម្មកម្ពុជា-ចិននៅកម្ពុជា៕