បរទេស ៖ យោងទៅតាមប្រភពពី Cointelegraph បានបង្ហាញថា ស្ត្រីបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងវិស័យបច្ចេកវិទ្យានៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ក៏ប៉ុន្តែសមិទ្ធផល ឬស្នាដៃរបស់ពួកគេជារឿយៗត្រូវបានគេមើលរំលង។ តាមរយៈសមិទ្ធផលទាំងនោះ យើងអាចចូលរួមអបអរស្នាដៃរបស់ពួកគេ និងជួយលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រនៅក្នុងឧស្សាហកម្មនេះ។
ការលើកកម្ពស់នៃការរួមចំណែករបស់ស្ត្រីក្នុងបច្ចេកវិទ្យាក៏ជួយបង្កើតជាគំរូសម្រាប់មនុស្សស្រីជំនាន់ក្រោយផងដែរ ដោយជំរុញពួកគេឱ្យបន្តក្តីសុបិនរបស់ពួកគេក្នុងវិស័យបច្ចេកវិទ្យា និងជំរុញដល់ឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យាឲ្យមានការរួមបញ្ចូលកាន់តែច្រើន។ ខាងក្រោមនេះគឺជាស្ត្រីដែលមានឥទ្ធិពលបំផុតទាំង ១១ នាក់នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា៖
Ada Lovelace ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាអ្នកសរសេរកម្មវិធីកុំព្យូទ័រដំបូងគេ ហើយគាត់គឺជាគណិតវិទូម្នាក់ដែលធ្វើការជាមួយលោក Charles Babbage ជាអ្នកបង្កើតម៉ាស៊ីនគិតលេខ។ លោកស្រី Lovelace បានសរសេរក្បួនដោះស្រាយ Algorithm ដំបូងគេដែលដំណើរការដោយម៉ាស៊ីន ហើយការងាររបស់គាត់ក៏បានបង្កើតមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់កុំព្យូទ័រទំនើបផងដែរ។ ក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៩ គាត់បានប្រឈមមុខនឹងភាពលំអៀងខាងយេនឌ័រក្នុងនាមជាគណិតវិទូស្រី ប៉ុន្តែស្នាដៃដ៏លេចធ្លោរបស់គាត់ក្នុងការសរសេរកម្មវិធីកុំព្យូទ័របានទទួលការទទួលស្គាល់ថាជាសមិទ្ធផលដ៏សំខាន់បំផុតមួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តនៃកុំព្យូទ័រ។
Margaret E. Knight គឺជាវិស្វកស្រី និងជាអ្នកបង្កើតម៉ាស៊ីនដែលបត់ និងបិតថង់ក្រដាស។ កាលនៅសម័យនោះ ថង់ក្រដាសត្រូវបានធ្វើដោយដៃគឺជាការងារធុញទ្រាន់មួយ ប៉ុន្តែឧបករណ៍របស់ Knight បានធ្វើបដិវត្តឧស្សាហកម្មថង់ក្រដាសដោយផលិតរហូតដល់ ៦០ ថង់រៀងរាល់នាទី។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ Knight ទទួលបានប៉ាតង់ក្នុងនាមជាអ្នកបង្កើតឧបករណ៍ផ្សេងៗទៀតផងដែរដូចជា ម៉ាស៊ីនបង្វិល ម៉ាស៊ីនកាត់ស្បែកជើង និងឧបករណ៍សម្រាប់ផលិតថង់ក្រដាស។ ការច្នៃប្រឌិតរបស់គាត់មិនត្រឹមតែសម្រាប់វិស័យក្រដាសប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែគាត់ក៏មានស្នាដៃមួយចំនួនសម្រាប់វាយនភ័ណ្ឌផងដែរ។
Grace Hopper គឺជាគណិតវិទូ និងជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ ដែលត្រូវបានផ្តល់កិត្តិយសក្នុងការបង្កើតកម្មវិធីចងក្រងបំប្លែងភាសាសរសេរកម្មវិធីដែលលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅជាកូដដែលកុំព្យូទ័រអាចអានដោយផ្ទាល់។ Hopper ក៏ជាអ្នកអភិវឌ្ឍន៍កម្មវិធី COBOL ដែលជាភាសាសរសេរកម្មវិធីកម្រិតខ្ពស់ដំបូងគេផងដែរ។ ទោះបីជាប្រឈមមុខនឹងភាពលំអៀងខាងយេនឌ័រក៏ដោយ ប៉ុន្តែភាពជោគជ័យរបសគាត់ក្នុងនាមជាអ្នកត្រួសត្រាយផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រមួយបានដើរតួជាការបំផុសគំនិតសម្រាប់ស្ត្រីក្នុងវិស័យបច្ចេកវិទ្យាសម័យថ្មីនេះ។
Katherine Johnson គឺជាគណិតវិទូ និងជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ ដែលបានធ្វើការឱ្យ NASA ក្នុងអំឡុងពេលមានការប្រណាំងនៅក្នុងលំហអវកាស។ គាត់បានព្យាករណ៍ពីផ្លូវហោះហើរសម្រាប់បេសកកម្មអវកាស រួមទាំងការធ្វើដំណើរមនុស្សដំបូងទៅកាន់ឋានព្រះច័ន្ទ ហើយការងាររបស់គាត់គឺចាំបាច់សម្រាប់ភាពជោគជ័យរបស់កម្មវិធី Apollo ។ ក្នុងនាមជាគណិតវិទូ និងអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រស្រីនៅក្នុងកម្មវិធីអវកាសដំបូងរបស់ NASA ទោះបីជាប្រឈមមុខនឹងការរើសអើងជាស្ត្រីស្បែកខ្មៅក៏ដោយ បានធ្វើឱ្យនាងក្លាយជាគំរូដ៏អស្ចារ្យសម្រាប់ស្ត្រីក្នុងវិស័យបច្ចេកវិទ្យា។
Jean Jennings Bartik គឺជាអ្នកសរសេរកម្មវិធីដំបូងគេនៃកុំព្យូទ័រ ENIAC ដែលជាកុំព្យូទ័រអេឡិចត្រូនិកដំបូងគេមួយ។ Bartik និងសហការីរបស់គាត់មានភារកិច្ចក្នុងការសរសេរកម្មវិធីម៉ាស៊ីនដ៏ធំមួយ ដែលត្រូវបានប្រើដើម្បីគណនាគន្លងគ្រាប់ផ្លោងក្នុងកំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ។
Radia Perlman គឺជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ ដែលត្រូវបានផ្តល់កិត្តិយសក្នុងការបង្កើត spanning-tree ដែលជាផ្នែកសំខាន់នៃបណ្តាញកុំព្យូទ័រសហសម័យ។ ក្បួនដោះស្រាយកំណត់ផ្លូវ និងពិធីការបណ្តាញសុវត្ថិភាពបានទទួលអត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនពីការច្នៃប្រឌិតរបស់ Perlman ។ សមិទ្ធផលរបស់ Perlman បានត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិតទំនើប ផ្តល់ប្រយោជន័ដល់កម្មវិធី Algorithms និងបំផុសគំនិតសម្រាប់ស្ត្រីនាពេលបច្ចុប្បន្ននៅក្នុងឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យា។
Anita Borg គឺជាអ្នកបង្កើត The Institute for Women and Technology ដែលជាវិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកវិទ្យាសម្រាប់ស្រ្តី។ គាត់គឺជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ និងជាអ្នកតស៊ូមតិសិទ្ធិស្ត្រី។ ការងាររបស់ Borg ផ្តោតលើការជំរុញភាពចម្រុះនៅក្នុងវិស័យបច្ចេកវិទ្យា និងការកែលម្អតំណាងស្ត្រីនៅក្នុងវិស័យនេះ។ ការងាររបស់ Borg ក្នុងនាមជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ និងជាអ្នកតស៊ូមតិសម្រាប់ស្ត្រីផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា ដើរតួជាការបំផុសគំនិតសម្រាប់ស្ត្រីនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
Carol Shaw គឺជាអ្នកបង្កើតវីដេអូហ្គេម និងត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាអ្នករចនាវីដេអូហ្គេមស្ត្រីដំបូងគេម្នាក់។ នៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ កាត់បានបង្កើតហ្គេមដូចជា River Raid និង 3-D Tic-Tac-Toe។ ការងារដ៏អស្ចារ្យរបស់ Shaw ក្នុងនាមជាអ្នកបង្កើតហ្គេមជាស្ត្រីដំបូងគេបង្អស់ ដើរតួជាការបំផុសគំនិតសម្រាប់ស្ត្រីនាពេលបច្ចុប្បន្ននៅក្នុងឧស្សាហកម្មហ្គេម។
Shafi Goldwasser គឺជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រដែលបានជឿនលឿនយ៉ាងខ្លាំងនូវវិញ្ញាសានៃទ្រឹស្តីស្មុគស្មាញ (complexity theory) និង គ្រីបតូ។ ការងាររបស់គាត់ទទួលបាននូវកិត្តិយសផ្សេងៗ រួមទាំងពានរង្វាន់ Turing ដែលជារង្វាន់កំពូលផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ។ ការរួមចំណែករបស់ Goldwasser ចំពោះវិស័យគ្រីបតូ និងវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ និងភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់គាត់នៅក្នុងឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យាបានផ្តល់នូវមេរៀនសំខាន់ៗសម្រាប់រលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រក្នុងវិស័យបច្ចេកវិទ្យាដែលគ្រប់គ្រងដោយបុរស។
Susan Kare គឺជាអ្នករចនាក្រាហ្វិកដែលត្រូវបានផ្តល់កិត្តិយសក្នុងការរចនារូបតំណាង ឬ icons និងក្រាហ្វិកដើមជាច្រើនសម្រាប់ Apple Macintosh ។ ការងាររបស់ Kare បានជួយបង្កើតភាសាបែបរួបភាពនៃកុំព្យូទ័រទំនើប ហើយការរួមចំណែករបស់ Kare ក្នុងការបង្កើតការរចនារូបតំណាង បានបង្ហាញពីសារៈសំខាន់នៃភាពចម្រុះ និងការច្នៃប្រឌិតនៅក្នុងឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យា។ Lynn Conway គឺជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ និងវិស្វករអគ្គិសនីស្រី ដែលត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងច្បាស់សម្រាប់ការរួមចំណែករបស់គាត់ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ស្ថាបត្យកម្មក្នុងប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ។ សមិទ្ធផលរបស់ Conway ចំពោះឈីប VLSI បានធ្វើជំរុញការរីកចម្រើនលើវិទ្យាសាស្រ្តនៃមីក្រូឈីបអេឡិចត្រូនិក ដែលបានត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់បច្ចេកវិទ្យាកុំព្យូទ័រសហសម័យផងដែរ។ ស្នាដៃរបស់គាត់ក្នុងវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ និងមីក្រូឈីបអេឡិចត្រូនិក ការតស៊ូមតិរបស់គាត់សម្រាប់សិទ្ធិប្តូរភេទ និងការដាក់បញ្ចូលក្នុងឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យាបានផ្តល់នូវមេរៀនសំខាន់ៗសម្រាប់ស្ត្រីនៅក្នុងវិស័យបច្ចេកវិទ្យាផងដែរ៕