ខ្ទឹមស ជាដំណាំមួយប្រភេទដែលមានភាពពេញនិយម និងមានតម្រូវការទីផ្សារយ៉ាងទូលំទូលាយ ដោយសារមនុស្សទូទៅយកទៅប្រើប្រាស់សម្រាប់ធ្វើជាគ្រឿងទេសស្ទើរគ្រប់មុខម្ហូបសម្រាប់បរិភោគប្រចាំ។ ថ្ងៃនេះ AMS Economy សូមលើកយកចំណុចសំខាន់ៗដែលកសិករគួរយល់ដឹងដើម្បីអាចដាំដំណាំប្រភេទនេះទទួលបានទិន្នផលល្អ។
ដំណាំខ្ទឹមស មានដើមរលោង ស្រទាប់នៃទងស្លឹក ស្លឹកពណ៌បៃតងចាស់រាងសំប៉ែត ពូជខ្លះស្លឹកមូល ខ្លះទៀត ស្លឹកសំប៉ែតធំ ហើយវែង។ គេចូលចិត្តបរិភោគដើមស្រស់ដែលហៅថា ខ្ទឹមស្រឹង ឬ គល់ខ្ទឹម។ ខ្ទឹមនេះអាចដាំបានលើដីច្រើនប្រភេទ តែដីដែលល្អជាងគេគឺជាប្រភេទដីល្បាយខ្សាច់ ដីល្បាប់តាមមាត់ទន្លេជាដើម។
ដើម្បីអាចដាំខ្ទឹមនេះបាន គេត្រូវការអាកាសធាតុជាក់លាក់ និងមានសំណើមបរិយាកាសខ្ពស់រហូតដល់ខ្ទឹមបង្កើតមើម លុះក្រោយពីមើមពេញលក្ខណៈហើយវាត្រូវការអាកាសធាតុក្ដៅបង្គួរ និងសំណើមបរិយាកាសស្ងួត ។ ចំពោះការជ្រើសរើសពូជដែលឆាប់លូតលាស់ អាយុកាលលូតលាស់ខ្លី មើមទុំល្អ ប៉ុន្តែគេមិនដាំដោយគ្រាប់នោះទេ ហើយមើមដែលត្រូវយកមកដាំមានរយៈពេល ៤-៦ខែ ក្នុងលក្ខខណ្ឌធម្មតា ហើយក្នុងនោះពូជស្រាលមានក្លែប ឬកំពឹសធំមានអាយុ ៩០ថ្ងៃ ពូជមធ្យមមានក្លែបក្នុង និងក្រៅប្រហែលគ្នា មានអាយុ ១១០ថ្ងៃ ឯពូជធ្ងន់មានមើមធំវែង មានអាយុ ៥-៦ខែ តែគេច្រើនដាំវានៅប្រទេសចិន។
សម្រាប់ការរៀបចំដី កសិករត្រូវភ្ជួរដីឱ្យជ្រៅ និងច្រើនលើក ដើម្បីបំបែកដីឱ្យល្អិត ទើបឆូតលើរងឱ្យបានកម្ពស់ ២០-២៥សង់ទីម៉ែត្រ ទទឹងរង ៨០-១០០សង់ទីម៉ែត្រ បណ្តោយជាមធ្យម ១៥ម៉ែត្រ រួចហាលដីឱ្យស្ងួតរយៈពេល ២-៣ ថ្ងៃ ទើបយកមើមខ្ទឹមទៅដាក់ដាំ។
នៅប្រទេសកម្ពុជា គេអាចដាំខ្ទឹមសបានតែមួយរដូវប៉ុណ្ណោះគឺពីខែវិច្ឆិកា និងប្រមូលផលបាននៅកុម្ភៈ។ មុននឹងយកមើមខ្ទឹមទៅដាំលើថ្នាល គេយកមើមខ្ទឹមទៅប្រឡេះឱ្យបែកជាក្លែបៗ ឬជាកំពិសៗ ទើបយកខ្ទឹមទៅកាត់ក្បាល និងត្រាំក្នុងសូលុយស្យុង នីត្រូសែន កម្រិត ១% ដោយដាក់ជីអ៊ុយរ៉េ១គីឡូក្រាម លាយទឹក១០០លីត្រ រយៈពេល ៨-១០ម៉ោង រួចយកខ្ទឹមច្រកបាវ ឬការ៉ុងសើមយកទុកកន្លែងងងឹតរយៈពេល ១២ម៉ោងដើម្បីឱ្យមើមខ្ទឹមដុះពន្លក។
មុនចាប់ផ្ដើមដាំខ្ទឹម កសិករត្រូវ្ហស្រោចទឹក ឱ្យជោគលើថ្នាល ចុចរន្ធជម្រៅ ២សង់ទីម៉េត្រក្នុងចន្លោះ ១៥x២០សង់ទីម៉ែត្រ រួចដាក់កំពិសខ្ទឹមទៅក្នុងរន្ធឱ្យលិចស្មើដី ហើយបាចចំបើងដើម្បីរក្សាសំណើមមុខនៃដើមខ្ទឹមស ដោយដីមួយហិកតាគេត្រូវការពូជពី ៣៥០-៤៥០គីឡូក្រាម។
លុះក្រោយពេលដាំហើយ ខ្ទឹមសត្រូវការស្រោចទឹកជាធម្មតា ១ថ្ងៃ ២លើក ដើម្បីមានសំណើមដីប្រមាណពី ៧០-៧៥ភាគរយ រហូតដល់ខ្ទឹមមានអាយុ ៥០-៥៥ថ្ងៃ ទើបបង្កើនការស្រោចទឹក គឺសំណើម ៧៥-៨៥ភាគរយ ដើម្បីឱ្យមើមខ្ទឹមឆាប់លូតលាស់លឿន។ ក្រោយពីនេះ អ្នកដាំក៏អាចប្រើមធ្យោបាយបញ្ចូលទឹកឱ្យលិចមើមខ្ទឹម រួចបញ្ចេញទឹកចេញភ្លាមនៅពេលដាំបានរយៈពេល ៥០ ទៅ ៥៥ថ្ងៃ ពោលគឺវាត្រូការទឹកចាប់ពីលូតលាស់ រហូតដល់ទុំ ស្លឹកប្រែពណ៌លឿងទើបគេលែងស្រោចទឹក។
ដំណាំខ្ទឹមស ត្រូវការជីពេញទំហឹងក្នុងដំណាក់កាលលូតលាស់ស្លឹក និងពង្រីកមើមនូវសារធាតុពិសេសដូចជា N.P.K និង Mg ដោយដាក់ជីខុសៗគ្នាទៅតាមដំណាក់កាល។ ថែមលើនេះ គេត្រូវការជ្រួយដី និងកម្ចាត់ស្មៅ ដោយគេធ្វើសស្មៅលើកទី១ នៅពេលកូនខ្ទឹមមានអាយុ ២៥ថ្ងៃ និងលើកទី២ នៅអាយុ ៤៥-៥០ថ្ងៃ។ ដោយឡែក ជំងឺសំខាន់ៗដែលអាចកើតមានចំពោះខ្ទឹមសមានដូជា ជំងឺរលួយទន់ក្លែប ជំងឺស្ងួតស្លឹក និងសត្វល្អិតផ្សេងទៀតដូចជា កណ្តៀរ ខ្មូត និងសត្វល្អិតក្នុងដី។
ចុងក្រោយគឺការប្រមូលផល ដោយអ្នកដាំអាចប្រមូលផលខ្ទឹមសបាន ក្រោយដាំរយៈពេល ៣-៤ខែ ទៅតាមប្រភេទពូជ ហើយនៅពេលខ្ទឹមទុំ វាផ្តើមប្រែពណ៌ប៉ៃតងទៅជាលឿងប្រមាណ ៧០ភាគរយ ហើយចាប់ផ្ដើមទន់ដើមនៅត្រង់ចំណុចខាងគល់មើម។ ពេលនេះ គេបញ្ឈប់ការស្រោចទឹករយៈពេល ១០-១៥ថ្ងៃ ទើបគេដកខ្ទឹមស្ងួតទាំងនោះមកដាក់ហាលរយៈពេលរយៈពេល ២-៣ថ្ងៃទៀត គេក៏អាចយកស្លឹកខ្ទឹមមកចងជាបាច់ជាប់គ្នា ហើយព្យួរទុកនៅកន្លែងស្ងួតពី១០ទៅ ១២ ខែឱ្យស្ងួតល្អ៕