ភ្នំពេញ ៖ គិតមកដល់ឆ្នាំ២០២៣នេះ គម្រោងស្រូវមិត្ដក្រៀលបានឈានចូលដល់ឆ្នាំទី៣ហើយ ដោយចំនួនកសិករស្រូវមិត្ដក្រៀលបានកើនឡើងពី ៤១គ្រួសារ ដល់១១៩គ្រួសារ។ ចំណែកផ្ទៃដីដាំស្រូវមិត្តក្រៀលមានការកើនឡើងពី ៣៧,៥ហិកតាដល់ ១២៥,៦១ហិតា មានទីតាំងនៅជាប់តំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីង ក្នុងស្រុកកំពង់ត្រាច ខេត្តកំពត។
គម្រោងផ្ដល់ពូជស្រូវសម្រាប់ឆ្នាំទី១ និងឆ្នាំទី២ ដើម្បីលើកទឹកចិត្តឱ្យកសិករដាំស្រូវពូជពងលលក និងសម្បកការទឹម ជាពូជស្រូវដែលសត្វក្រៀលចូលចិត្តស៊ី។ ចំណែកឯជីធម្មជាតិផ្ដល់ជូនចំនួន ៣ឆ្នាំ។ លើសពីនេះទៀតគម្រោងបានទទួលទិញតម្លៃស្រូវខ្ពស់ជាងទីផ្សារ ប្រសិនបើកសិករគោរពតាមលក្ខខណ្ឌទាំង១២របស់អង្គការ Nature Life ។
លោក សូត្រ ឡាំង កសិករស្រូវមិត្តក្រៀលមួយរូបបានបញ្ជាក់ថា គាត់រីករាយក្នុងការចូលរួមជាមួយគម្រោងស្រូវមិត្តក្រៀល ព្រោះបានទទួលការគាំទ្រជាពូជ ជីសរីរាង្គ និងទទួលបានវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលបច្ចេកទេសនៃការធ្វើកសិកម្មពីអ្នកជំនាញកសិកម្មរបស់អង្គការផងដែរ ជាពិសេសទៀតគឺបានចូលរួមអភិរក្សសត្វក្រៀល។
គិតមកដល់ឆ្នាំ២០២៣នេះគម្រោងស្រូវមិត្ដក្រៀលចូលដល់ឆ្នាំទី៣ហើយ ដោយចំនួនកសិករស្រូវមិត្ដក្រៀលបានកើនឡើងពី៤១គ្រួសារដដល់១១៩គ្រួសារ ដោយឡែក ចំណែកផ្ទៃដីដាំស្រូវមិត្តក្រៀលមានការកើនឡើងពី ៣៧,៥ហិកតាដល់១២៥,៦១ហិកតា មានទីតាំងនៅជាប់តំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីងក្នុងស្រុកកំពង់ត្រាច ខេត្តកំពត។ នេះមានន័យថា ដីស្រែជុំវិញតំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីង សុទ្ធសឹងជាផ្ទៃដីរបស់កសិករស្រូវមិត្ដក្រៀល និងជាតំបន់ទ្រនាប់ដែលមានសុវត្ថិភាព និងផ្តល់ចំណីបន្ថែមសម្រាប់សត្វក្រៀលដែលជាសត្វកំពុងរងគ្រោះឈានទៅផុតពូជ។
លោក សូត្រ ឡាំង ក្នុងនាមជាកសិករស្រូវមិត្តក្រៀលមួយរូបបានបង្ហាញពីការអរគុណដល់មូលនិធិ KNCF និង Mandai Nature ដែលបានគាំទ្រហិរញ្ញវត្ថុដល់គម្រោងស្រូវមតិ្តក្រៀលនេះ។
គួររំលឹកដែរថា កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣កន្លងទៅ កសិករដែលជាសមាជិកស្រូវមិត្តក្រៀលមកពី ៥ភូមិ(ភូមិកោះត្នោត, ភូមិជ្រេស, ភូមិអន្លង់ព្រីង,ភូមិព្រះទ្រហឹង,និងភូមិកោះចំការ) នៅជុំវិញតំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីងក្នុងស្រុកកំពង់ត្រាចនៃខេត្តកំពត សរុបកសិករ ៩៥គ្រួសារបានចូលរួមទទួលការបណ្តុះបណ្តាលស្ដីពីការប្រើប្រាស់ជីធម្មជាតិសម្រាប់ដំណាំស្រូវក្នុងតំណាក់កាលលូតលាស់ដំបូង និងផ្សារភ្ជាប់បញ្ហាដែលកើតមានឡើងលើដំណាំស្រូវរបស់កសិករ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការកំណត់ផែនការគ្រប់គ្រង និងកម្ចាត់រាល់កត្តាចង្រៃផ្សេងៗដើម្បីកាត់បន្ថយផលអវិជ្ជមានដល់ដំណាំស្រូវ។ ក្រោយទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាលក្រុមការងារអង្គការជីវិតធម្មជាតិនៅកម្ពុជាបានចែកចាយជីធម្មជាតិដល់កសិក រដើម្បីប្រើប្រាស់អោយទាន់ពេលដំណាក់កាលភ្ជួររាស់។
ដោយឡែក ក្រុមការងាររបស់អង្គការ Nature Life ក៏ទើបតែបញ្ចប់ការជំរឿនសត្វក្រៀលក្នុងរដូវមិនបន្តពូជនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់សម្រាប់ឆ្នាំ២០២២-២៣ ដែលជាទីជម្រកដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់ក្រៀលក្នុងការរកចំណី និងពងកូន។ ការជំរឿននេះត្រូវបានធ្វើឡើងចាប់ពីខែធ្នូ រហូតដល់ខែឧសភាជារៀងរាល់ឆ្នាំ និងនៅទូទាំងប្រទេស។ ជាលទ្ធផលសម្រាប់ការជំរឿនឆ្នាំ២០២២-២០២៣នេះ យើងកត់ត្រាបានក្រៀលបានចំនួន ១៦ក្បាល ដែលជាចំនួនខ្ពស់បំផុតក្នុងរយ:ពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
គួរបញ្ជាក់ដែរថា ក្រៀល ជាបក្សីដែលមានកំពស់ខ្ពស់បំផុត និងអាចហើរបាន។ បក្សីដ៏ស្រស់ស្អាតនេះធ្លាប់មានចំនួនច្រើន និងមានរបាយស្ទើរពាសពេញតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ប៉ុន្តែចំនួនរបស់វាបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងលឿនដោយសារកត្តាបាត់បង់ទីជម្រក ការបរបាញ់ និងប្រមូលពងកូនជាដើម។ នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ក្រៀលត្រូវបានចាត់ចូលជាប្រភេទងាយរងគ្រោះក្នុងបញ្ជីរក្រហម IUCN។ អរគុណ Critical Ecosystem Partnership Fund និង BirdLife-Vangard ដែលបានគាំទ្រដល់សកម្មភាពអភិរក្សនេះ៕