ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ៖ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (National Bank of Cambodia) រឺអាចហៅថា ធនាគារកណ្តាល (Central Bank) គឺជាអាជ្ញាធ័ររូបិយវត្ថុជាតិ និងមានតួនាទីត្រួតពិនិត្យប្រព័ន្ធធនាគារ។ ការដើរតួជាអាជ្ញាធររូបិយវត្ថុជាតិនោះសំដៅទៅលើការបោះពុម្ពលុយមកបន្ថែម និងប្រមូលលុយចូលវិញផងដែរករណីលុយច្រើនពេកក្នុងទីផ្សារ លុយរហែក លុយចាស់ជាដើម។ ចំណែកឯតួនាទីត្រួតពិនិត្យប្រព័ន្ធធនាគារសំដៅទៅលើការបង្កើតច្បាប់ បទបញ្ញត្តិចាំបាច់ផ្សេងៗសម្រាប់គ្រប់គ្រងលើវិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដូច្នេះទើបយើងឃើញក្រុមហ៊ុនធនាគារឯកជនត្រូវទៅស្នើសុំអាជ្ញាប័ណ្ណបើកអាជីវកម្មពីធនាគារជាតិ។
ធនាគារជាតិកម្ពុជាកាន់គោលនយោបាយធំមួយ គឺគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ (Monetary Policy) សម្រាប់ចូលរួមជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងក្របខណ្ឌមួយប្រើប្រាស់ការបោះពុម្ពលុយបន្ថែម និងប្រមូលលុយមកវិញដើម្បីធានាស្ថិរភាពតម្លៃប្រាក់រៀលធៀបនឹងដុល្លារលើទីផ្សារក៏ដូចជាធានាស្ថិរភាពទំនិញកុំឲ្យឡើងថ្លៃផងដែរ។ ធនាគារជាតិកម្ពុជាចាប់កំណើតម្តងទៀតនៅថ្ងៃទី10 ខែតុលា ឆ្នាំ1979 បន្ទាប់ពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍បានដួលរលំ ហើយបច្ចុប្បន្ន ដឹកនាំដោយទេសាភិបាល ឯកឧត្តម ជា ចាន់តូ (អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងផែនការ) មាន21 សាខា ក្នុង25 ខេត្ត-ក្រុង។ ជាទូទៅធនាគារជាតិត្រូវបានចាស់ៗហៅថា ធនាគារបង់ក្រហម ដោយសារអតីតអាគារទីស្នាក់ការកណ្តាលនៅម្តុំវត្តភ្នំ តាមផ្លូវព្រះនរោត្តម លាបពណ៌ក្រហម ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នត្រូវបានដោះដូរទៅអគារថ្មីដែលស្ថិតនៅតាមផ្លូវហាណូយ ស្ថិតក្នុងខណ្ឌសែនសុខ រាជធានីភ្នំពេញ ជិតផ្សារទំនើប AEON2។
រតនាគារជាតិ ៖ រតនាគារជាតិ មានឈ្មោះពេញគឺអគ្គនាយកដ្ឋានរតនាគារជាតិ (General Department of National Treasury) ជាអគ្គនាយកដ្ឋានមួយចំណុះក្រោមក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ (Ministry of Economy and Finance) ស្របពេលដែលធនាគារជាតិជាស្ថាប័នឯករាជ្យមិនចំណុះក្រោមក្រសួងណាមួយ។ រតនាគារជាតិដើរតួជាសេនាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ជាបេឡាករ និងជាគណនេយ្យករសាធារណៈរបស់រដ្ឋ (Government’s Accountant)។ ដូច្នេះ រតនាគារជាតិមានតួនាទីចម្បងដូចជា គ្រប់គ្រងគណនីក្រសួង-ស្ថាប័នថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ រៀបចំគោលការណ៍បិទបញ្ជីសាធារណៈ ចូលរួមចំណែកអនុវត្តគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ… ជារួមជាអ្នកកត់ត្រា រៀបចំខ្ទង់ចំណាយរបស់រដ្ឋ តែមិនកាន់សាច់លុយទេ។
រតនាគារជាតិធ្លាប់ជាស្ថាប័នមួយដែលមានអំណាចផ្នែករដ្ឋបាល ព្រោះមន្ត្រីចាស់ៗពីដើមពេលបើកប្រាក់ខែត្រូវទៅបើកដោយផ្ទាល់ពីស្ថាប័ននេះគឺមនុស្សទល់នឹងមនុស្ស។ ក្រោយពីមានកំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈរបស់រដ្ឋាភិបាលដើម្បីពង្រឹងការប្រើប្រាស់ថវិកាជាតិ បច្ចុប្បន្នមន្ត្រីរាជការបើកប្រាក់ខែតាមធនាគារដោយមិនបាច់ជួបមុខគ្នារវាងមនុស្ស និងមនុស្សទៀតទេ៕ (ប្រភព៖ CAMBO FINACE)