ភ្នំពេញ ៖ អាជីវកម្មថ្មី (Startup) និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SME) ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាវិស័យដ៏សំខាន់ក្នុងការគាំទ្រដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ តាមរយៈការបង្កើតការងារជូនប្រជាជន និងការបង់ពន្ធជូនរដ្ឋជាដើម ប៉ុន្តែ Startup និង SME មួយចំនួនតែងតែជួបប្រទះនឹងបញ្ហាប្រភពទុន ឬហិរញ្ញវត្ថុ ក្នុងការពង្រីក ឬគាំទ្រដល់អាជីវកម្មរបស់ខ្លួន។ ដូច្នេះ ថ្ងៃនេះ យើងសូមណែនាំប្រភពទុនចំនួន ៣ ដែល SME ខ្វះប្រភពទុនអាចដាក់ពាក្យស្នើសុំ ដើម្បីគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុផែនការអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនដូចខាងក្រោម ៖
១. ធនាគារ SME ៖ ធនាគារសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម កម្ពុជា (ធនាគារ SME) ដែលត្រូវបានផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណផ្លូវការជាធនាគារពាណិជ្ជ ដោយធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ ផ្តល់សេវកម្មឥណទាន ឬកម្ចីជូន SME តាមរយៈគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុចូលរួម (PFIs)។
តាមរយៈការណែនាំផ្នែកបច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុពីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ និងការតម្រង់ទិសពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា គោលបំណង និងទិសដៅជាយុទ្ធសាស្ត្រ គឺស្របទៅតាមគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលអាចធានាជូនលោកអ្នកនូវប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការធនាគារដែលអាចទុកចិត្តបាន និងមានស្ថិរភាពជូនដល់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ក្នុងនាមជាដៃគូដ៏ទុកចិត្តនៃសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមទាំងអស់នៅកម្ពុជា ធនាគារ SME ធានាសម្រេចឲ្យបាននូវគោលដៅដូចជា ៖ ផ្តល់ជូននូវការសហការ និងភាពជាដៃគូ ទៅដល់ដំណើរការអាជីវកម្មទាំងអស់ ធានាឲ្យបាននូវផលចំណេញពីការវិនិយោគ និងបង្កើនតម្លៃភាគហ៊ុនរបស់ភាគទុនិកទាំងអស់ ធានាឲ្យបាននូវភាពរីកចម្រើន និងរក្សាស្ថេរភាពអាជីវកម្មរបស់យើង ធានាឲ្យបាននូវទេពកោសល្យដែលអាចប្រកួតប្រជែង និងដឹកនាំពួកគេឲ្យឆ្ពោះទៅកាន់តំណែងនៃភាពជាអ្នកដឹកនាំ សម្រេចឲ្យបាននូវសុខុមាលភាព និងភាពរីករាយជូនដល់បុគ្គលិកទាំងអស់ និងសម្រេចឲ្យបាននូវគោលដៅរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីបំពេញតម្រូវការរបស់អាជីវកម្មធុនតូច និងមធ្យមកម្ពុជា។
២. សហគ្រិនខ្មែរ ៖ សហគ្រិនខ្មែរមានចក្ខុវិស័យ ក្លាយជាថ្នាលជាតិសម្រាប់ការលើកកម្ពស់គ្រប់សកម្មភាពរបស់រិស័យសហគ្រិនភាព ហើយក៏មានគោលបំណងលើកស្ទួយវិស័យ SME ផងដែរ ។
សហគ្រិនខ្មែរមានបេសកម្មគាំទ្រ និងកសាងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីសហគ្រិនភាពប្រកបដោយភាពរស់រវើក វាអាចនាំមកនូវការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងនវានុវត្តន៍ ការបង្កើនផលិតភាព និងការបង្កើតការងារសមរម្យ។ ដើម្បីសម្រេចអោយបាននូវបេសកម្មរបស់ខ្លួន សហគ្រិនខ្មែរ ប្រតិបត្តិដោយដើរតាមគោលការណ៍សំខាន់ៗដូចមានខាងក្រោម៖
ក- សហគាំទ្រដល់ការកសាងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីរបស់សហគ្រិនភាព
ខ- ផ្តល់ការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងមិនមែនហិរញ្ញវត្ថុដល់ធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម
គ- លើកទឹកចិត្តនិងជំរុញកំណើនរបស់វិស័យអាទិភាពទាំង៤
ឃ- លើកទឹកចិត្តដល់វិនិយោគិនក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិឱ្យវិនិយោគនៅក្នុងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីសហគ្រិនភាពនៅកម្ពុជា។
៣. គ្រឹស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ៖ វិស័យធនាគារនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺជាប្រព័ន្ធដែលមានពីរថ្នាក់ រួមមាន វិស័យសាធារណៈ (តំណាងដោយធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា) និងវិស័យឯកជន រួមមានធនាគារពាណិជ្ជ ធនាគារឯកទេស គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនដែលបានចូលរួមនៅក្នុងសកម្មភាពឥណទានជនបទ។
គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ គឺប្រភពទុនយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ប្រជាជន ឬអាជីវករ ដែលមានគោលចំណងចង់ពង្រីកអាជីវកម្ម ឬជំនួញរបស់ខ្លួន។ ដូចគ្នានេះ SME ដែលមានបំណងចង់ពង្រីកអាជីវក្មរបស់ខ្លួន អាចប្រើប្រាស់សេវកម្មឥណទាន ឬកម្ចីពីគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីពង្រីកសហគ្រាស ទៅតាមផែនការអាជីវកម្មរបស់ខ្លួន។
ទន្ទឹមនឹងនេះ មុននឹងផ្តល់កម្ចី ឬឥណទានដល់ប្រជាជន ឬអាជីវកម្មណាមួយ គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ តែងតែងពិនិត្យលើ ៥ ចំណុចពីអតិថិជន ដើម្បីធានាបានថា ការផ្តល់កម្ចីត្រូវបានធ្វើឡើងជោគជ័យ និងមានប្រសិទ្ធភាព ដែលវាមានន័យថា ការផ្តល់កម្ចី ឬឥណទានជួយជំរុញអាជីវកម្មរបស់អតិថិជនពង្រីកសមស្របទៅតាមផែនការរបស់ខ្លួន។
ជាធម្មតា ស្ថាប័នធនាគារត្រូវសិក្សា និងវិភាគការអនុវត្តន៍ឥណទាន ដែលរួមមាន ចរិតលក្ខណៈ សមត្ថភាព សាច់ប្រាក់ លក្ខខណ្ឌ និងទ្រព្យបញ្ចាំ ដែលភាគច្រើនត្រូវបានគេហៅថាការវិភាគតាមវិធានហ្វាយស៊ី (5 Cs) ។
ការវិភាគតាមវិធានហ្វាយស៊ី (5Cs) មានដូចខាងក្រាម ៖
១. ចរិតលក្ខណៈ(Character)៖ មន្ដ្រីឥណទាន ត្រូវតែមានការជឿជាក់ថា អតិថិជនត្រូវមានគោលដៅច្បាស់លាស់ ក្នុងការស្នើសុំឥណទាន ហើយមានគោលបំណងសងត្រឡប់មកវិញយ៉ាងពិតប្រាកដ។
២. សមត្ថភាព(Capacity) ៖ មន្ដ្រីឥណទានត្រូវតែច្បាស់លាស់ថា អតិថិ ជននោះមានសិទ្ធិសុំខ្ចីឥណទាន ហើយក៏មានសិទ្ធិជាផ្លូវច្បាប់ក្នុងការ ចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងឥណទាន។
៣. សាច់ប្រាក់(Cash)៖ តើអ្នកខ្ចីអាចមានលទ្ធភាព ដើម្បីបង្កើតសាច់ ប្រាក់បានដែររឺទេក្នុងការសងឥណទានមកវិញ? ជាទូទៅអតិថិជនដែលស្នើសុំឥណទាន មានប្រភពសាច់ប្រាក់តែបីប៉ុណ្ណោះដើម្បីសងនូវឥណទានរបស់ពួកគេគឺ៖ សាច់ប្រាក់ដែលទទួលបានពីចំណូល និងការលក់ សាច់ប្រាក់ដែលកើតចេញពីការលក់ទ្រព្យសកម្ម មូលធនដែលបានមកពីការបោះពុម្ភនូវមូលបត្របំណុល។ តើអ្វីជាលំហូរសាច់ប្រាក់ ? វាជាធម្មតាកំណត់ដូចខាងក្រោមៈ លំហូរសាច់ប្រាក់ =ប្រាក់ចំណេញសុទ្ធ + ចំណាយមិនមែនសាច់ប្រាក់
៤.លក្ខខណ្ឌ (Condition)៖ មន្ដ្រីឥណទាន និង អ្នកវិភាគត្រូវដឹងអំពី និន្នាការថ្មីនៃឧស្សាហកម្មរបស់អ្នកខ្ចី និងការផ្លាស់ប្ដូរស្ថានភាព សេដ្ឋកិច្ច ដែលជៈឥទ្ធិពលលើឥណទាន។ វាគួរយកចិត្ដទុកដាក់ លើ ឯកសាលិខិតស្នាម ការធ្លាក់ចុះនៃចំណូលឬការលក់របស់អតិថិជន។
៥. ទ្រព្យបញ្ចាំ(Collateral)៖ ក្នុងការវាយតម្លៃទ្រព្យបញ្ចាំរបស់ឥណទាន មន្ដ្រីឥណទានត្រូវសួរថា តើអ្នកខ្ចីមានលទ្ធភាព ចំពោះមូលធន របស់ខ្លួនគ្រាប់គ្រាន់ដែរឬទេ ឬក៏មានទ្រព្យសម្បត្តិដែលមានគុណភាពល្អគ្រាប់គ្រាន់ដែររឺទេ?៕