ភ្នំពេញ៖ ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ រួមជាមួយគម្រោង CAPFISH-CAPTURE ដែលចូលរួមអនុវត្តដោយអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ (UNIDO) នៅថ្ងៃទី១៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ បានសហការរៀបចំសិក្ខាសាលាស្តីពី “ការអភិវឌ្ឍការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងសាកលវិទ្យាល័យ និងសហគ្រាសឧស្សាហកម្ម” ក្នុងគោលដៅកសាងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីនវានុវត្តន៍ និងរួមចំណែកដល់ការរីកចម្រើននៃសហគ្រាសឧស្សាហកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។
សិក្ខាសាលានេះផ្តោតលើការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងអំពីអត្ថប្រយោជន៍នៃគំរូត្រីវ័ណ្ត (Triple Helix Model) ក្នុងការជំរុញភាពជាដៃគូ និងលើកកម្ពស់ជំនាញស្រាវជ្រាវ, ការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យា និងការគ្រប់គ្រងនវានុវត្តន៍ និងប្រមូលផ្តុំអ្នករៀបចំគោលនយោបាយ តំណាងសហគ្រាសឧស្សាហកម្ម ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងស្ថាប័នសិក្សា-ស្រាវជ្រាវ ដើម្បីអភិវឌ្ឍគោលការណ៍ណែនាំស្តីពី “ទំនាក់ទំនងរវាងសាកលវិទ្យាល័យ និងសហគ្រាស” ជាតិមួយដែលគាំទ្រដល់ផែនទីបង្ហាញផ្លូវវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ កម្ពុជា ២០៣០។
ថ្លែងក្នុងពិធីបើកសិក្ខាសាលា ឯកឧត្តម ហែម វណ្ណឌី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ បានលើកឡើងថា៖
«ការតម្រង់ទិសការស្រាវជ្រាវនៅសាកលវិទ្យាល័យជាមួយនឹងតម្រូវការរបស់សហគ្រាសគឺជាយុទ្ធសាស្ត្រមួយដែលមិនត្រឹមតែជំរុញឱ្យមាននវានុវត្តន៍ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងពង្រឹងគុណភាពនៃការអប់រំផងដែរ។ យុទ្ធសាស្រ្តនេះបង្កើតឱកាសដល់និស្សិតនៅកម្ពុជាឱ្យទទួលបានជំនាញ ចំណេះពិតប្រាកដ ដែលឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការការងារនៅតាមបណ្តាសហគ្រាសឧស្សាហកម្ម។ ម៉្យាងវិញទៀត សាកលវិទ្យាល័យក៏អាចបង្កើតលទ្ធផលស្រាវជ្រាវល្អៗ ដែលមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជាក់ស្តែងនៅក្នុងវិស័យនានា ជាពិសេសវិស័យឧស្សាហកម្មដោយផ្ទាល់»។
ឯកឧត្តមក៏បានលើកទឹកចិត្តឱ្យនវានុវត្តន៍ករការពារកម្មសិទ្ធិបញ្ញាលើលទ្ធផលស្រាវជ្រាវ និងការរកឃើញថ្មីៗរបស់ពួកគេតាមរយៈប្រកាសនីយបត្រតក្កកម្ម។ឯកឧត្តមបានបន្ថែមថានវានុវត្តន៍ករអាចការពារស្នាដៃរបស់ខ្លួន ដើម្បីអភិវឌ្ឍស្នាដៃទាំងនោះបន្ថែមនៅក្នុងវិស័យរៀងខ្លួន។
តាមរយៈគម្រោង CAPFISH-CAPTURE ដែលផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដោយសហភាពអឺរ៉ុប អង្គការ UNIDO បានដាក់ឱ្យអនុវត្តថ្នាលបច្ចេកវិទ្យា ស្រាវជ្រាវ និងនវានុវត្តន៍វិស័យចំណីអាហារ (FTRIP) ដែលប្រមូលផ្តុំគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សា សហគ្រាសក្នុងវិស័យចំណីអាហារ និងស្ថាប័នសាធារណៈ ដើម្បីសហការបង្កើតដំណោះស្រាយនវានុវត្តន៍ដែលមានមូលដ្ឋានលើការស្រាវជ្រាវ សម្រាប់ឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការឧស្សាហកម្ម។
លោក Bryan Fornari នាយកផ្នែកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៃសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំនៅកម្ពុជា បានលើកឡើងអំពីតួនាទីរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ក្នុងការលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងរវាងសាកលវិទ្យាល័យ និងសហគ្រាស ដែលជាមូលដ្ឋាននៃការរីកចម្រើនសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម។ លោកបានថ្លែងថា៖ “សហភាពអឺរ៉ុបទទួលស្គាល់ថា ទំនាក់ទំនងរវាងសាកលវិទ្យាល័យ និងសហគ្រាស មានសារៈសំខាន់សម្រាប់នវានុវត្តន៍ និងភាពប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជា។ តាមរយៈការបង្កើតទំនាក់ទំនងទាំងនេះ យើងអាចធានាបានថា ចំណេះដឹងត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីបង្កើតដំណោះស្រាយដែលផ្តោតលើតម្រូវការទីផ្សារ បង្កើតឱកាសសេដ្ឋកិច្ច បង្កើតការងារ និងពង្រឹងភាពប្រកួតប្រជែង។”
លោក សុខ ណារិន តំណាងអង្គការ UNIDO ប្រចាំនៅកម្ពុជា ក៏បានបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់អង្គការនេះ ក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងសាកលវិទ្យាល័យ និងសហគ្រាស ដើម្បីភាពធន់នៃសេដ្ឋកិច្ច។ លោកបានលើកឡើងថា៖ “តាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមនានា ដូចជាថ្នាលបច្ចេកវិទ្យា FTRIP អង្គការ UNIDO គាំទ្រសហគ្រាសធុនមីក្រូ តូច និងមធ្យម ដើម្បីលើកកម្ពស់ផលិតភាព និងភាពប្រកួតប្រជែង។កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងគ្រឹះស្ថានស្រាវជ្រាវ សហគ្រាសផលិតចំណីអាហារ និងស្ថាប័នរដ្ឋបានលើកកម្ពស់បច្ចេកទេសកែច្នៃធនធានជលផល និងការអភិវឌ្ឍផលិតផលរបស់សហគ្រាសទាំងនោះ។”
ផែនទីបង្ហាញផ្លូវវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍កម្ពុជា២០៣០បានកំណត់ចក្ខុវិស័យច្បាស់លាស់សម្រាប់ការរីកចម្រើននៃវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យានៅកម្ពុជា។ ផែនទីបង្ហាញផ្លូវនេះបានរំលេចតួនាទីសំខាន់នៃទំនាក់ទំនងរវាងសាកលវិទ្យាល័យ និងសហគ្រាសឧស្សាហកម្ម ដែលជាមូលដ្ឋានសម្រាប់នវានុវត្តន៍។ តាមរយៈការពង្រឹងទំនាក់ទំនងទាំងនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលមានគោលដៅបង្កើនល្បឿននវានុវត្តន៍លើកកម្ពស់ការស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍(R&D)អភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សដោយផ្អែកលើតម្រូវការឧស្សាហកម្ម និងជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច៕