ភ្នំពេញ ៖ ការថែទាំកូនត្រី ជាដំណាំក់កាលសំខាន់មួយដែលអ្នកចិញ្ចឹមត្រីទាំងឡាយគួរយកចិត្តទុកដាក់ ដើម្បីចាប់ផ្ដើមចិញ្ចឹមឱ្យបានជោគជ័យ និងទទលបានផលល្អ។ ក្នុងនោះ មានបច្ចេកទេសបំប៉នកូនត្រី និងត្រីពូជសំខាន់ៗ នៅតាមមជ្ឈដ្ឋានផ្សេងៗ ដែលកសិករគួរយល់ដឹងក្នុងការបំប៉នកូនត្រីពូជ ដើម្បីយកទៅចិញ្ចឹម។
សម្រាប់ការថែបំប៉នកូនត្រីក្នុងស្រះ ត្រូវបានចែកជាពីរដំណាក់កាលគឺ ដំណាក់កាលថែបំប៉នកូត្រីម្សៅ និងដំណាក់កាលថែបំប៉នកូនត្រីពូជ ដែលកសិករមានដើមទុនតិចគួរជ្រើសរើសប្រភេទត្រីទាំងឡាយណា ដែលស៊ីចំណីធម្មជាតិមានស្រាប់នៅក្នុងស្រះជាអាហារ និងអាចបន្ថែមចំណីងាយៗដូចជាកន្ទក់ ចុងអង្ករ ជន្លេន កណ្ដៀរ ចកបាយទា កាកសំណល់បន្លែ ឬកាកសំណល់ផ្ទះបាយជាដើម។
ប្រភេទកូនត្រីដែលងាយស្រួលក្នុងការចិញ្ចឹម និងបំប៉នមានដូចជា ត្រីឆ្ពិន ត្រីកន្ធរ ត្រីទីឡាព្យ៉ា ត្រីកាបសាមញ្ញ ត្រីកាបស និងត្រីកាបឥណ្ឌា ដោយក្នុងនោះកូនត្រីម្សៅជាកូនត្រីមានទំហំតូចៗ ដែលទើបនឹងញាស់ ហើយកូនត្រីពូជមានទំហំធំជាងបន្តិច។ ចំណែកការបំប៉នកូនត្រីម្សៅវិញ អ្នកចិញ្ចឹមត្រូវយកចិត្តទុកដាក់បន្តិចក្នុងការរំលែកកូនត្រីទៅស្រះផ្សេង ទើបអាចឱ្យកូនត្រីមានបរិមាណរស់ច្រើន និងឆាប់ធំ។
ចំពោះស្រះសម្រាប់បំប៉នកូនត្រីម្សៅ គួរមានទំហំតូចល្មម ទើបងាយស្រួលថែ ដូចជាទំហំពី ៥០-១៥០ម៉ែត្រការ៉េ ឬបណ្ដោយពី ១០-២០ម៉ែត្រ ទទឹងពី ៥-១០ម៉ែត្រ និងជម្រៅ កន្លះម៉ែត្រផងដែរ។ ក្រៅពីនេះ គេក៏ត្រូវរៀបចំឱ្យបានស្អាត ចៀសវាងមានត្រីកាច កង្កែប កូនក្អាត់ ពស់ អន្ទង់ សត្វដងរែក ទោម ក្ដាមទូក ដែលអាចស៊ីបំផ្លាញកូនត្រីម្សៅបាន គេត្រូវបូមទឹកចេញឱ្យអស់ និងបាចកំបោរចូល ទុកហាលប្រមាណ ៣ ថ្ងៃ ទើបបង្ហូរទឹកចូលវិញដល់សាបជាតិកំបោរគឺត្រូវដាក់កូនត្រីភ្លាមតែម្ដង។
ថែមលើនេះ ក្នុងការរៀបចំស្រះ គេមិនត្រូវដាក់ជីនោះទេ ព្រោះវាអាចកើតសត្វល្អិតច្រើន ប៉ុន្តែក្រោយពេលបំប៉នកូនត្រីម្សៅមានទំហំធំ គេត្រូវប្រើជីដើម្បីបង្កើនបរិមាណចំណីធម្មជាតិ ដែលជាអាហាររបស់កូនត្រី។ ប្រភេទជីដែលកសិករគួរប្រើរួមមាន លាមកគោ ក្របី លាមកមាន់ ទា ជ្រូក ជាដើម ដោយដាក់វាត្រាំក្នុងរណ្ដៅជី ១ សប្ដាហ៍ ទើបបង្ហូរទឹកជីនោះចូលទៅក្នុងស្រះ។
កូនត្រីម្សៅដែលអាចលែងចូលក្នុងស្រះបានប្រមាណ ២០០-៣០០ ក្បាល ក្នុង ១ ម៉ែត្រការ៉េ ដែលកូនត្រីត្រូវមានទំហំប៉ុនៗគ្នា ចំណែកកូនត្រីពូជមានទំហំពី ២-៣ សង់ទីម៉ែត្រ គេអាចដាក់បំប៉នក្នុងស្រះបានប្រមាណ ២០-៣០ ក្បាលក្នុង ១ ម៉ែត្រការ៉េ។ សម្រាប់ការលែងកូនត្រី អ្នកចិញ្ចឹមត្រូវប្រលែងនៅពេលព្រឹកមានពន្លឺថ្ងៃ ចៀសវាងលែងនៅពេលល្ងាច។
មុនពេលលែងត្រីចូលក្នុងស្រះ ត្រូវត្រាំថង់ ឬធុងដែលដាក់កូនត្រីទៅក្នុងទឹកស្រះប្រមាណ ៥-១០ នាទីសិន ទើបស្រាយមាត់ថង់បាចទឹកស្រះចូលបន្តិចម្ដងៗ ដើម្បីឱ្យសីតុណ្ហភាពទឹកក្នុងថង់ដូចគ្នានឹងសីតុណ្ហភាពទឹកក្នុងស្រះ បន្ទាប់មកផ្អៀងមាត់ថង់ឱ្យកូនត្រីចេញតាមសម្រួល។
ពាក់ព័ន្ធនឹងរយៈពេលបំប៉នវិញ កូនត្រីម្សៅត្រូវបំប៉នរយៈពេលពី ៣-៤ សប្ដាហន៍ ឬបំប៉នរហូតដល់ទំហំធំល្មម ២-៣ សង់ទីម៉ែត្រ ទើបចែករំលែកដាក់ក្នុងស្រះបំប៉នកូនត្រីពូជ លុះចិញ្ចឹមបន្ត ៣-៤ សប្ដាហ៍បន្តទៀត រហូតដល់កូនត្រីទំហំពី ៥-៦ សង់ទីម៉ែត្រទើបអាចលក់បន្តឱ្យកសិករយកទៅចិញ្ចឹមបាន៕