ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា កាន់តែដុនដាបខ្លាំង ក្រោយធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិនយោបាយអស់រយៈពេល៤ឆ្នាំ

បរទេស៖ អស់រយៈពេលប្រមាណជាង៤ឆ្នាំកន្លងមកហើយដែលប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបានធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិនយោបាយ និងជំរុញឱ្យវិស័យសេដ្ឋកិច្ចដាំក្បាលចុះ ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋជួបការលំបាកជាបន្តបន្ទាប់ ដែលជាលទ្ធផលរហូតមកដល់ពេលនេះក៏នៅតែមិនទាន់មានភាពល្អប្រសើរឡើងវិញនៅឡើយនោះទេ។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ដែលចេញផ្សាយរបស់កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។

យោងតាមរបាយការណ៍ថ្មីរបស់កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNDP) បានរាយការណ៍ថា មីយ៉ាន់ម៉ា កំពុងប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដែលបណ្តាលមកពីការដួលរលំសេដ្ឋកិច្ច ជម្លោះកាន់តែខ្លាំង គ្រោះថ្នាក់អាកាសធាតុដ៏ស្មុគស្មាញ និងភាពក្រីក្រកាន់តែខ្លាំងឡើង។ ក្នុងវិបត្តិនយោបាយរាប់ឆ្នាំរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាកំពុងបង្ហាញជារូបភាពដ៏ក្រៀមក្រំនៃប្រជាជាតិមួយដែលកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពស្រពិចស្រពិល ជាមួយនឹងចំនួនប្រជាជនជិតពាក់កណ្តាលកំពុងរស់នៅក្រោមបន្ទាត់នៃភាពក្រីក្រ ខណៈដែលសេវាកម្មសំខាន់ៗបានដួលរលំ និងសេដ្ឋកិច្ចស្ថិតក្នុងភាពច្របូកច្របល់។ ទន្ទឹមនឹងនេះ គេព្យាករណ៍ថា វិបត្តិ​​នឹង​កាន់តែ​អាក្រក់​នៅ​ឆ្នាំ​ខាង​មុខៗទៀត ដោយសារមើលមិនឃើញពីដំណោះស្រាយ​នយោបាយនោះទេ។

UNDP បានអំពាវនាវឱ្យមានការចូលរួមជាបន្ទាន់ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ ដើម្បីកាត់បន្ថយការរងទុក្ខវេទនាបន្ថែមទៀត និងការពារការដួលរលំទាំងស្រុង ដោយសារភាពធន់មានដែនកំណត់។ វាក៏ជាផលប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រទេសជិតខាង និងសហគមន៍ពិភពលោកទាំងមូលផងដែរ នៅពេលដែលមីយ៉ាម៉ាមានស្ថិរភាព និងសន្តិភាពដែលរីកចម្រើនលើសេដ្ឋកិច្ច, ការពារទ្រព្យសម្បត្តិធម្មជាតិ និងធនធានមនុស្ស, ការពារសុវត្ថិភាព និងសុខុមាលភាពរបស់ពលរដ្ឋ។

គួរកត់សម្គាល់ថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០២០ មក ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) របស់មីយ៉ាន់ម៉ាបានធ្លាក់ចុះ ៩ភាគរយ។ នៅឆ្នាំ២០២៤ អតិផរណាបានឈានដល់ ២៥,៤ ភាគរយ ដែលប៉ះពាល់អំណាចទិញរបស់គ្រួសារបន្ថែមទៀត។ លើសពីនេះ ឱនភាពពាណិជ្ជកម្មបានកើនឡើងដល់ ២,២ ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប ដែលកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើងដោយសារការរឹតបន្តឹងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើពាណិជ្ជកម្មឆ្លងដែន ហើយរូបិយប័ណ្ណបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង។ ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ រូបិយប័ណ្ណមីយ៉ាន់ម៉ាមានតម្លៃ ១ ៣៣០ ចាត់ ស្មើនឹង ១ដុល្លារអាម៉េរិក ប៉ុន្តែតម្លៃលុយបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងដល់ទៅ ៤ ៥២០ ចាត់ ស្មើនឹង ១ដុល្លារអាម៉េរិកក្នុងឆ្នាំ២០២៥ ដែលធ្វើឲ្យការនាំចូលមានតម្លៃកាន់តែថ្លៃ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែអាក្រក់ទៅៗ និងត្រូវបានចូលក្នុងបញ្ជីខ្មៅដោយក្រុមការងារសកម្មភាពហិរញ្ញវត្ថុ (FATF) ពាក់ព័ន្ធនឹងការរខកខានក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការលាងលុយកខ្វក់ និងហិរញ្ញប្បទានភេរវកម្ម។ នៅខាងក្រោយបញ្ហានេះ សេដ្ឋកិច្ចខុសច្បាប់របស់មីយ៉ាន់ម៉ាកំពុងទទួលបានផលប្រយោជន៍ ដោយបានក្លាយជាអ្នកផលិតអាភៀន និងហេរ៉ូអ៊ីនឈានមុខគេរបស់ពិភពលោក និងជាក្រុមហ៊ុនផលិតថ្នាំមេតំហ្វេតាមីនធំជាងគេមួយ។ដ ឧស្សាហកម្ម​ត្បូង​ដែល​មាន​តម្លៃ​រាប់​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ​នៅ​តែ​មិន​មាន​ការ​គ្រប់​គ្រង​ត្រឹមត្រូវ ​ដែលជំរុញ​ឲ្យ​មាន​អំពើ​ពុករលួយ និង​ការ​ខូច​ខាត​បរិស្ថាន។ បន្ថែមពីនេះ ការលេងល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់ ការជួញដូរមនុស្ស និងប្រតិបត្តិការឆបោកបានរីកដុះដាលនៅតាមព្រំដែននៃប្រទេស។

ជម្លោះ​ដែល​កំពុង​កើត​បន្ត​ក្នុង​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្ស​ជាង ៣,៥ លាន​នាក់​ភៀស​ខ្លួន​ និង​បាន​ជំរុញ​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​ទៀត​រត់ទៅរស់នៅតាម​ព្រំដែន​។ ជនភៀសខ្លួនខាងក្នុងប្រទេស (IDPs) ខ្វះជំនួយ និងការការពារសំខាន់ៗ ហើយសហគមន៍កំពុងរងទុក្ខវេទនាដោយសារកង្វះធនធាន។ លើសពីនេះ បញ្ហាភាពអត់ឃ្លានកំពុងឈានដល់កម្រិតមហន្តរាយ ខណៈដែលផលិតភាពកសិកម្មបានធ្លាក់ចុះ ១៦ ភាគរយចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០២១ ដែលភាគច្រើនដោយសារតែជម្លោះ និងគ្រោះមហន្តរាយទាក់ទងនឹងអាកាសធាតុ។ បន្ថែមពីនេះ កង្វះ​ខាត​ជី តម្លៃសាំង​ឡើង​ថ្លៃ និង​ការ​រំខាន​ពាណិជ្ជកម្ម​បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​តម្លៃ​អង្ករ​ឡើងថ្លៃ​ដល់ ​៤៧ ​ភាគរយ​ក្នុង​តំបន់​មួយ​ចំនួន។ ការផលិតស្បៀងអាហារត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុកត្រឹមតែ ២០ ភាគរយប៉ុណ្ណោះនៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០២៥ ដែលអាចបង្កជាគ្រោះទុរ្ភិក្សនៅតាមតំបន់ងាយរងគ្រោះ។ សេវាសាធារណៈក៏រងផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ ដោយជាងពាក់កណ្តាលនៃប្រទេសនេះកំពុងខ្វះអគ្គិសនីប្រើប្រាស់ និងមន្ទីរពេទ្យមិនដំណើរការនៅក្នុងតំបន់ជម្លោះ។

ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ច និងអសន្តិសុខដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបានជំរុញឲ្យយុវជនមីយ៉ាន់ម៉ាចំនួន ៣,៧ លាននាក់ធ្វើចំណាកស្រុកទៅប្រទេសថៃនៅឆ្នាំ២០២៣។ អ្វីដែលអាក្រក់ជាងនេះទៅទៀត មនុស្សជាច្រើនប្រឈមមុខនឹងការកេងប្រវ័ញ្ច និងកម្លាំងពលកម្មដោយបង្ខំដោយសារតែចំណាកស្រុកខុសច្បាប់ និងមានការរឹតបន្តឹង ខណៈដែលអ្នកដែលនៅសេសសល់ប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃការបង្ខំចូលទៅយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា។ លើសពីនេះ អត្រាចុះឈ្មោះចូលរៀននៅសាលាក៏បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងផងដែរ ដោយសារកន្លែងអប់រំត្រូវបានរំខានដោយជម្លោះ និងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច។ ក្នុងឆ្នាំសិក្សា២០២៣-២០២៤ កុមារជាង ២០ ភាគរយមិនបានចូលរៀននោះទេ។

បច្ចុប្បន្ននេះ ទស្សនវិស័យសម្រាប់មីយ៉ាន់ម៉ានៅតែមិនច្បាស់លាស់។ របាយការណ៍ UNDP បានព្រមានថា ប្រសិនបើនិន្នាការបច្ចុប្បន្ននៅតែបន្ត ភាពក្រីក្រនឹងកើនឡើងបន្ថែមទៀត ការធ្វើចំណាកស្រុកនឹងកាន់តែខ្លាំង ហើយសេដ្ឋកិច្ចដែលផុយស្រួយរបស់ប្រទេសនឹងរងគ្រោះនៅក្រោមសម្ពាធនៃជម្លោះបន្ត និងការផ្តាច់ខ្លួនពីអន្តរជាតិ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ទោះបីជាវិបត្តិរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរក៏ដោយ ប៉ុន្តែប្រទេសនេះនៅតែមានឱកាសសម្រាប់ការស្តារឡើងវិញ។ របាយការណ៍ UNDP បង្ហាញពីភាពធន់របស់សហគមន៍មូលដ្ឋាន និងសក្តានុពលរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងការកសាងសង្គមឡើងវិញ។ ការចូលរួមជនភៀសខ្លួនតាមរយៈការអប់រំ និងការអភិវឌ្ឍជំនាញអាចជួយរក្សា និងទាក់ទាញទេពកោសល្យ ខណៈដែលការពង្រីកឱកាសសម្រាប់ស្ត្រីក្នុងអាជីវកម្ម និងការងារអាចបង្កើនប្រាក់ចំណូលគ្រួសារ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ការស្ដារឡើងវិញនូវវិស័យកសិកម្មតាមរយៈដំណាំ និងប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តដែលធន់នឹងអាកាសធាតុ គឺមានសារៈសំខាន់សម្រាប់សន្តិសុខស្បៀង ខណៈដែលការវិនិយោគលើការការពារបរិស្ថានដូចជា ការដាំដើមឈើឡើងវិញ និងការស្ដារឡើងវិញនូវព្រៃកោងកាងអាចការពារវិស័យការងារនាពេលអនាគត៕


របាយការណ៍ថ្មីៗ

មើលទាំងអស់ ➧

ព័ត៌មានទូទៅ

មើលទាំងអស់ ➧

ក្រសួងរៀបចំដែនដី យកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយបញ្ហាសំណង់មានសភាពចាស់ទ្រុឌទ្រោមដែលងាយបង្កហានិភ័យដល់អាយុជីវិតប្រជាពលរដ្ឋ

ព្រឹត្តិការណ៍, អចលនទ្រព្យ

• 08/02/2025

ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ យកចិត្តទុកដាក់គិតគូរដោះស្រាយបញ្ហាសំណង់មានសភាពចាស់ទ្រុឌទ្រោមដែលងាយបង្កហានិភ័យរងគ្រោះដល់អាយុជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ

ចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ មានភាពចាំបាច់បំផុតសម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប ជាពិសេសអាចជួយជំរុញកំណើនដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ

ព្រឹត្តិការណ៍, ហិរញ្ញវត្ថុ

• 07/02/2025

ចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ គឺជាកត្តាចាំបាច់មួយក្នុង​កា​រជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ម្លោះហើយការផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់លើការលើកកម្ពស់ ចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់ប្រជាជន គឺជាការងារអាទិភាពមួយ

ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សាយ សំអាល់ ៖ ការកសាងបញ្ជាការដ្ឋានកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តតាកែវ ជាការពូនជ្រុំ និងកសាងបន្តនូវស្មារតី ៧ មករា

ព្រឹត្តិការណ៍, អចលនទ្រព្យ

• 07/02/2025

ថ្នា្កក់ដឹកនាំក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ ចាត់ទុកការកសាងបញ្ជាការដ្ឋានកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តតាកែវថាជាការពូនជ្រុំនិងកសាងបន្តនូវស្មារតី ៧ មករា រក្សាបាននូវសុខសុវត្ថិភាព សន្តិភាព និងភាពសុខដុមរមនាសម្រាប់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាជន

កូនខ្មែរមានសត្ថភាពផលិតគ្រឿងសំអាង និងមានការគាំទ្រច្រើននៅលើទីផ្សារ

ជំនួញ, ព្រឹត្តិការណ៍

• 07/02/2025

ដោយមើលឃើញសក្តានុពល និងភាពងាយស្រួលក្នុងការស្វែងរកវត្ថុធាតុដើមដ៏សំបូរបែប កូនខ្មែរមួយរូបបានខិតខំរិះរកគំនិតកែច្នៃរុក្ខជាតិធ្វើជាគ្រឿងសំអាង ហើយដាក់លក់នៅលើទីផ្សារក្នុងស្រុក

កម្ពុជាលើកទឹកចិត្តអង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ជួយដល់សហគមន៍កសិកម្មទំនើប

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 07/02/2025

កម្ពុជាលើកទឹកចិត្តអង្គការFAOជួយដល់សហគមន៍កសិកម្មទំនើបដែលជួយកាត់បន្ថយថ្លៃដើមផលិត មានប្រសិទ្ធភាពសេដ្ឋកិច្ច និង មាននិរន្តរភាព

ក្រុមហ៊ុន​ផលិត​រថយន្ត​​របស់ចិន BYD សម្រេចបោះទុន​បង្កើត​រោងចក្រ​ផ្គុំ​ និងដំឡើ​ង​នៅ​ខេត្តព្រះសីហនុ

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 07/02/2025

ទី​បំផុ ក្រុមហ៊ុន​ផលិត​រថយន្តអគ្គិសនី​របស់ចិន បាន​សម្រេច​បោះទុនវិនិយោគបង្កើត​រោងចក្រ​ដំឡើង​រថយន្តអគ្គិសនី​នៅកម្ពុជា​ហើយ​

វិថីតេជោសន្តិភាពឆ្នេរអង្កោល កំពុងលើកសម្រស់ខេត្តកែបឱ្យកាន់តែស្រស់ស្អាត និងទាក់ទាញទេសចរ

ព្រឹត្តិការណ៍, អចលនទ្រព្យ

• 07/02/2025

«វិថីតេជោសន្តិភាពឆ្នេរអង្កោល» ជាសមិទ្ធផលឆ្លងសម័យកាល ពោល​ត្រូវបានសាង​សង់​ឡើង​ក្នុងពេលសម្តេច​តេជោជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ហើយសម្រេចក្នុងពេលសម្តេចមហាបវរធិបតីជានាយក​រដ្ឋមន្ត្រី។

ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម នឹងរៀបចំពិព័រណ៍ផលិតផលខ្មែរ និងបន្លែផ្លែឈើ ជំរុញផលិតកម្មក្នុងស្រុក

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 07/02/2025

ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម នឹងរៀបចំពិព័រណ៍ផលិតផលខ្មែរនិង បន្លែផ្លែឈើ ក្នុងគោលបំណងជំរុញផលិតកម្មក្នុងស្រុក គាំទ្រផលិតផលខ្មែរ និងផ្គូផ្គងពាណិជ្ជកម្មរវាងអ្នកផលិត និងអ្នកទិញ

តម្លៃមាសបន្តឡើងថ្លៃខ្ពស់ ១តម្លឹង ៣ ៤៤១ ដុល្លារអាម៉េរិក ដោយសារភាពតានតឹងផ្នែកពាណិជ្ជកម្មរបស់ប្រទេសមហាអំណាច

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 07/02/2025

តម្លៃមាសឡើងថ្លៃ ១ ភាគរយ ឬ ២ ៨៥៨ ដុល្លារអាម៉េរិកក្នុងមួយអោន (នៅលើទីផ្សារកម្ពុជា មាសមួយតម្លឹងមានតម្លៃ ៣ ៤៤១ ដុល្លារអាម៉េរិក និង មួយជីមានតម្លៃ ៣៤៤ ដុល្លារអាម៉េរិក)។ អ្នកវិភាគព្យាករណ៍ថា តម្លៃអាចឡើងថ្លៃដល់ ២ ៩០០ ដុល្លារអាម៉េរិកក្នុងមួយអោននាពេលឆាប់ៗនេះ

គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៤ កម្ពុជា​មានអ្នក​ប្រើទូរសព្ទចល័ត​ចំនួន ២០,៦លាន ខណៈអ្នកប្រើប្រាស់សេវាអ៊ីនធើណេត​មានចំនួន ១៩​លាន​

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 07/02/2025

គិតត្រឹម​ចុងឆ្នាំ២០២៤ ទូទាំង​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​អ្នកប្រើប្រាស់ទូរសព្ទចល័ត​ចំនួន ​២០​លាន ​៦សែន ដែល​មានន័យ​ថា មនុស្ស​ម្នាក់អាច​មានទូរសព្ទ ២គ្រឿង​ និងខ្លះ​ ៣គ្រឿង

អាសយដ្ឋាន​អ៊ីមែល​របស់​អ្នក​នឹង​មិន​ត្រូវ​ផ្សាយ​ទេ។ វាល​ដែល​ត្រូវ​ការ​ត្រូវ​បាន​គូស *